‘Dankzij onze consultaties voorkomen we opnames’

Zorgen voor goede en passende zorg tijdens de laatste levensfase. Dat is het doel van het Netwerk Palliatieve Zorg Zeeland. Het netwerk is bedoeld voor zorgprofessionals die bij de zorg voor patiënten in de palliatieve fase voor vragen en problemen komen te staan. ‘Het heeft een grote meerwaarde om samen met andere zorgprofessionals een team te vormen’, vertelt internist-oncoloog en lid van het netwerk Ellen van Vliet.

‘Iedere Nederlander heeft 24 uur per dag recht op palliatieve zorg’, vertelt Van Vliet die werkzaam is in het Adrz in Zeeland. ‘Maar omdat er in dit gebied maar twee ziekenhuizen zijn en we een beperkte capaciteit hebben, konden wij deze zorg niet garanderen. Met de oprichting van het Netwerk Palliatieve Zorg Zeeland hebben we hier een oplossing voor gevonden. Hier kunnen huisartsen, verpleegkundigen, medisch specialisten, specialisten ouderen­geneeskunde of andere zorgverleners terecht met vragen over palliatieve zorg. Daarbij kun je denken aan vragen over adequate pijnstilling of hoe ze moeten handelen om patiënten zo comfortabel mogelijk te houden bij een darmafsluiting als gevolg van een tumor. Ik merk echt dat zorgverleners zich gesterkt voelen door onze adviezen. Dankzij onze consultaties proberen we te voorkomen dat mensen op de spoedeisende hulp terechtkomen of in het ziekenhuis moeten worden opgenomen.’

‘Iedere Nederlander heeft 24 uur per dag recht op palliatieve zorg’

Waardevolle inbreng

De elf consulenten van het netwerk zijn medisch specialisten, huisartsen en verpleegkundigen die door opleiding en praktijk gespecialiseerd zijn in palliatieve zorg. Zij werken in het ziekenhuis, het verpleeghuis, in de thuiszorg of in het hospice. ‘Iedere consulent heeft een eigen inbreng en dat is heel waardevol’, zegt Van Vliet. ‘We zijn namelijk ook een lerend netwerk waarbij verbinding, samenwerking en kennis delen centraal staan. We verzorgen bijvoorbeeld ook scholing voor verpleegkundigen en verzorgenden. Op deze manier dragen we met elkaar bij aan het realiseren van de best passende zorg.’ Van Vliet legt uit hoe de inbreng van de verschillende consulenten eruitziet. ‘Verpleegkundigen weten bijvoorbeeld veel van het verpleegtechnische stuk. Zij zijn ook de zorgverleners die bij patiënten thuis komen. In dat opzicht zijn zij de handen en ogen aan het bed. Vanuit mijn rol als arts heb ik vaak te maken met het medicamenteuze beleid. Dat kan gaan om adviezen over het gebruik van bepaalde medicijnen, maar ook om praktische zaken. Stel, er is een bepaald geneesmiddel nodig in de thuissituatie. Als dat niet verkrijgbaar is bij de reguliere apotheek kijk ik wat er mogelijk is in de ziekenhuisapotheek.’

Financiële ruimte

Het Netwerk Palliatieve Zorg Zeeland is tijdens kantooruren bereikbaar op één centraal nummer. De voorwacht wordt meestal gevormd door een verpleegkundige en de achterwacht door een arts. Buiten kantooruren wordt het centrale nummer doorgeschakeld naar het landelijk Netwerk Palliatieve Zorg dat verdeeld is in een aantal regio’s. Van Vliet legt uit dat er verschillen zijn tussen het netwerk in Zeeland en andere netwerken in Nederland. ‘In sommige delen van het land komen de consulenten al bij de mensen thuis, maar gezien de grote afstanden in Zeeland en te weinig bemensing in de zorg, is dat hier nog niet mogelijk. Ik hoop daarom echt dat er in de toekomst meer financiële ruimte komt zodat we een transmuraal team kunnen vormen en we patiënten thuis kunnen bezoeken.’

‘Zoek samenwerking tussen de eerste lijn en de ziekenhuizen in de regio. Dat heeft echt een grote meerwaarde’

Samenwerking

De consultaties voor het Netwerk Palliatieve Zorg vinden plaats tijdens de eigen reguliere werkzaamheden. Dat levert wel eens hobbels op. ‘Het streven is om een vraag binnen dertig minuten in behandeling te nemen, maar in de praktijk is dat soms een uitdaging’, vertelt Van Vliet. ‘Zo word ik wel eens gebeld tijdens een slechtnieuwsgesprek. Ik moet dan toch eerst dat gesprek afmaken voordat ik me in de aanvraag kan verdiepen.’ Heeft Van Vliet nog tips voor collega-­zorgverleners als het gaat om het opzetten van een palliatief netwerk? ‘Ik zou iedereen willen aanraden om de samenwerking te zoeken tussen de eerste lijn en de ziekenhuizen in de regio. Dat heeft echt een grote meerwaarde.’ Tot slot, waarom gaat dit onderwerp Van Vliet zo aan het hart? ‘Het is heel waardevol om deel uit te maken van de laatste fase van iemands leven. Eigenlijk kun je met een paar simpele adviezen het lijden al verlichten. In de ideale wereld gun ik iedereen een mooi einde zonder discomfort.’

Lees meer over het Netwerk Palliatieve Zorg Zeeland.

Lees meer artikelen en bekijk meer dan 300 andere voorbeelden van juiste zorg op de juiste plek.