Ben ik verplicht om te getuigen in een rechtszaak?

‘Een tijdje geleden kwam er een man op mijn spreekuur met een bebloede mond en drie ontbrekende tanden. Hij vertelde dat het letsel was ontstaan door een val over een loszittende stoeptegel. De man was woest op de gemeente, omdat hij zich al eerder had beklaagd over de bestrating. Onlangs ontving ik een aangetekende brief van de advocaat van deze man. Hierin word ik opgeroepen om te getuigen in een rechtszaak tegen de gemeente. Ben ik verplicht om te getuigen?’

Advies

Ja, als u met een aangetekende brief of een dagvaarding bent opgeroepen om te getuigen, dan bent u verplicht om op de zitting te verschijnen.

Toelichting

Oproeping van getuigen

In civiele zaken kunnen beide partijen getuigen oproepen. Ook de rechter kan dat doen, al dan niet uit eigen beweging. Het oproepen van een getuige moet gebeuren met een aangetekende brief of een dagvaarding. Een getuige is dan verplicht om te verschijnen. Een oproeping met een niet-aangetekende brief is geen wettige oproeping. U hoeft hieraan dus geen gehoor te geven. Wel ligt het voor de hand om in dat geval contact op te nemen met degene die u oproept; mogelijk volgt er later alsnog een officiële oproep of is uw verschijning inderdaad minder belangrijk.

Beroepsgeheim en verschoningsrecht

Artsen kunnen vanwege hun beroepsgeheim een beroep doen op het verschoningsrecht. Dat betekent dat zij het recht hebben om vragen van de rechter niet te beantwoorden, als daardoor het beroepsgeheim zou worden geschonden. Waarheidsvinding is namelijk geen reden om het beroepsgeheim te doorbreken. Een getuige met verschoningsrecht is niet verplicht om op de zitting een getuigenis af te leggen. Het is aan de rechter om te beslissen of een getuige zich op het verschoningsrecht kan beroepen en dus geen verklaring hoeft af te leggen.

Oproeping door een partij

Bent u door (de advocaat van) een van de partijen opgeroepen als getuige? En voorziet u dat u zich op uw verschoningsrecht gaat beroepen? Neem dan contact op met (de advocaat van) deze partij. U kunt daarbij informatie inwinnen over het onderwerp waarover u gevraagd wordt te getuigen en bepalen of uw beroepsgeheim de beantwoording van die vragen in de weg staat. In overleg met de advocaat kan de partij dan besluiten om de oproep in te trekken. Uw verschijning op de zitting voegt dan immers niets toe aan het pleidooi van de advocaat, maar hindert u wel in het uitoefenen van uw beroep (vervanger regelen, etc.). Als de (advocaat van de) partij de oproeping toch handhaaft, dan bent u wel verplicht om op de zitting te verschijnen. Op de zitting kunt u zich dan op het verschoningsrecht beroepen.

Wat mag u wel zeggen als u zich niet op het verschoningsrecht beroept?

U mag juridisch gezien alleen getuigen over feiten die u zelf heeft waargenomen. Omdat u niet heeft gezien hoe uw patiënt is komen te vallen, kunt u daarover niet getuigen. Let op: volgens de KNMG-richtlijnen is het u ook niet toegestaan om antwoorden te geven die een oordeel in zich dragen. Met andere woorden: u moet zich beperken tot feitelijke informatie.