Aiossen: onze toekomstige bestuurders!

Het is niet de eerste gedachte die bij je opkomt als je een aios ziet: ‘Hier staat een toekomstig bestuurder’. Een aios moet vooral een goed geneeskundig specialist worden. Maar het een sluit het ander niet uit. De tijd dat artsen als vanzelfsprekend leiding gaven ligt achter ons. Er kwamen managers en de vanzelfsprekendheid dat de bestuurder een arts moest zijn, is er allang niet meer. En nu gaat ook nog de verzekeraar of de gemeente zich bemoeien met de indicatie, de duur en de effectiviteit van een behandeling. Het moet niet gekker worden. Het wordt tijd dat we weer kapitein op ons eigen schip zijn.

Inhoudelijke keuzes bieden

De maatschappelijke en politieke context is voor de beroepsuitoefening van de arts van doorslaggevend belang geworden. De belangrijkste reden hiervoor is – helaas – het gebrek aan geld of beter, de noodzaak om het beschikbare geld beter te verdelen. Dat vraagt inhoudelijke beleidskeuzes waarvoor inhoudelijke kennis nodig is.

Wat je artsen kunt verwijten is dat ze tot op heden onvoldoende in staat zijn geweest om de overheid inhoudelijke keuzes te bieden bij een kraptemodel. Een goed voorbeeld waar dit wél is gelukt, is de individualisering van de opleidingsduur. Hier is de inhoudelijke beoordeling van de opleidingsduur van de aios gekoppeld aan de afspraak om te bezuinigen. Moge dit voorbeeld gevolgd worden. Daar komt bij dat aiossen participeren in werkgroepen die het project van de individualisering van de opleidingsduur ondersteunen. En dit is het punt dat ik wil maken.

Deskundigheid op organisatie en beleid noodzakelijk

Wil je invloed kunnen uitoefenen op organisatie en beleid van de zorg dan zullen artsen deskundigheid op dit terrein moeten hebben. Alle artsen; niet alleen artsen of aiossen die van nature al belangstelling voor dit soort zaken hebben.

Het maakt ook onderdeel uit van de door ons omarmde CanMEDS-competenties: organisatie, maatschappelijk handelen en samenwerken. Maar hoeveel tijd ruimen we daar in de vervolgopleiding eigenlijk voor in? Hoeveel ervaring kunnen aiossen hiermee opdoen?

Helaas is voor dit onderwerp niet veel meer dan een paar uur in vier jaar gereserveerd.
Dat is weinig. Natuurlijk, de grote hoeveelheid onderwerpen die in het onderwijs aan de aios aan bod moet komen, maakt het moeilijk om veel meer tijd te reserveren. Het ligt dan ook voor de hand om naar andere mogelijkheden te zoeken om aiossen eerder bij het beleid en bestuur te betrekken. Bijvoorbeeld om te zorgen dat ze kunnen participeren in projecten en onderzoeken die dit beleid ondersteunen.

Zelf verantwoordelijk

Vorig jaar verscheen het boek Huisarts en opleiden. Een praktijkgerichte handleiding.
In het hoofdstuk over regelgeving tref ik een goede beschrijving aan over de totstandkoming van de regels zoals de (her)registratie-eisen. Belangrijk: artsen zelf zijn verantwoordelijk voor die regelgeving. Je kunt daar je invloed op uitoefenen. In het CGS, die de regels vaststelt, zijn aiossen vertegenwoordigd. In de RGS, verantwoordelijk voor handhaving en toezicht op de regelgeving, participeren aiossen. Zo zijn er op dit moment gelukkig meer gremia waarvan aiossen deel uitmaken. Het is een manier om aiossen naast het directe onderwijs kennis te laten maken met bestuur en beleid in de zorg. En ze daar al vroeg een rol in te geven.

Het is aan de huidige generatie geneeskundig specialisten om aiossen de kans te geven
daadwerkelijk regisseur te zijn in de toekomst van de zorg. Hopelijk zien we ze dan op vele plekken als bestuurder terug.

Bas Schreuder,
voorzitter Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten

Deze column is geschreven op persoonlijke titel.

Reageren kan op knmg.nl/columns.