Ontvadering
Zonder vaderlijke deugden
Plaats een reactieOntvadering, Frank Koerselman, Prometheus, 94 blz., 15 euro.
In de 22ste editie van de filosofische reeks Nieuw Licht beantwoordt Frank Koerselman, emeritus hoogleraar psychiatrie en psychotherapie, de vraag hoe ‘het vaderschap er in onze geïndividualiseerde, geïnformaliseerde, geseculariseerde en vermeend geëmancipeerde samenleving’ uit moet zien. De auteur werpt daarbij ‘nieuw licht’ op een klassieke tekst: Auf dem Weg zur vaterlosen Gesellschaft (1963) van de Duitse psychoanalyticus Alexander Mitscherlich (1908-1982). In een helder betoog reageert Koerselman op de sombere visie van Mitscherlich. Onder ‘ontvadering’ wordt het verlies van de ‘vaderlijke’ deugden ‘flinkheid, beheersing en zelfrelativering’ verstaan, en er is volgens Mitscherlich wat dat betreft een duidelijke parallel tussen wat er in gezinsverband en in onze samenleving gebeurt. Koerselman: ‘Zonder “vaderlijke” waarden worden borderline-achtige identiteits-“fluïditeit” en narcistische zelfoverschatting van symptoom tot norm.’ Gelukkig bevat zijn betoog slechts één dergelijke zin, waarop psychiaters patent hebben. Maar deze illustreert wel dat de rode draad die wordt gevolgd vanuit een psychoanalytische visie is opgebouwd. Vanuit onder meer de sociologie valt hierop wel een en ander aan te merken. En wat zou er van het betoog overblijven bij een matriarchale samenleving?
- Er zijn nog geen reacties