Ons leven in de bossen

Ons leven in de bossen. Marie Darrieussecq, De Arbeiderspers, 139 blz. 16,99 euro.

Bestel direct

De verteller van Ons leven in de bossen is een vrouw die zichzelf Viviane noemt en werkt aan een logboek. Dat uiterst gefragmenteerde logboek vormt de inhoud van deze dystopische roman van Marie Darrieussecq. Viviane leeft in de bossen, gevlucht voor een allesoverheersende totalitaire maatschappij. In dit niet nader geduide toekomstbeeld dragen mensen verplicht een chip, vormen robots het productiehart van de gemeenschap en zijn zelfs honden genetisch gemodificeerd. Paradijselijk is die toekomst allerminst. Iedereen heeft een kloon, zijnde: ‘Een voorraad organen. Een beschikbaar reservoir en een levensverzekering. (…) Een nog onbeschreven blad. Al die beschikbaarheid. Dat ruwe materiaal.’ Deze klonen, in de roman ‘helften’ genoemd, krijgen sondevoeding en kunstmatige beademing. Hun menselijke wederhelft kan, waar nodig, uit die klonen naar hartenlust organen ‘oogsten’.

Viviane is psycholoog, gespecialiseerd in traumaverwerking. Zij fungeert als menselijk contrapunt van een door informatica en biotechnologie gedomineerde wereld. Zij slaagt erin een greintje menselijke waardigheid te behouden, alsook het vermogen tot het voelen van liefde. Zeker nadat ze haar kloon ‘Marie’ weet te bevrijden, al ontwikkelt Marie nimmer een volwaardig bewustzijn.

Desondanks pakt de versplinterde en plotloze vertelstructuur te weinig overtuigend uit. Doemscenario’s moeten het vooral hebben van een onontkoombare overtuigingskracht en de angstaanjagende invoelbaarheid van het geboden gedachte-experiment. Lees bijvoorbeeld Margaret Atwood of Michel Houellebecq. Die zeggingskracht ontbeert het boek van Darrieussecq.

Frans Meulenberg, publicist en medewerker ethiek Erasmus MC.