Nieuwjaar
Moderne man hyperventileert
Nieuwjaar, Juli Zeh, Ambo/Anthos, 172 blz., 20,99 euro.
Nieuwjaar, de nieuwe roman van de succesvolle Duitse schrijfster Juli Zeh, gaat in essentie over drie dingen: de levenslange doorwerking van een verdrongen kindertrauma, de eisen die het moderne gezins- en beroepsleven stelt aan (jonge) vaders, en hyperventilatie – in het boek door het slachtoffer consequent aangeduid als ‘HET’.
We zijn op Lanzarote, het is nieuwjaarsdag. De dertiger Henning beklimt fietsend een steile berg; beeldend en invoelend maakt Zeh ons deelgenoot van de fysieke pijnen die Henning onderweg lijdt. Hij heeft bovendien geen water en voedsel mee, wat de zaak nog verergert. Intussen laat hij zijn leven de revue passeren; hij beklimt een louteringsberg. Ogenschijnlijk loopt alles op rolletjes: goede baan, met zijn vrouw deelt hij de zorg voor hun kinderen. Maar met regelmaat heeft hij last van ‘HET’. Geen wonder, hij is al tijden overbelast. Hij heeft van alles geprobeerd om de aanvallen de wacht aan te zeggen: autogene training, spierontspanning, diëten, geen alcohol. Niets heeft geholpen. Al klimmend komt alle onlust boven: hij verwenst alles en iedereen, ook zijn gezinsleden: ‘Klote-baan, klote-HET, klote-wereld. Klote-kinderen, klote-gezin.’ Maar er is meer aan de hand: aangekomen in het dorp op de bergtop realiseert hij zich dat hij daar eerder is geweest, als kind. Een oude, zeer traumatische herinnering wordt geleidelijk wakker.
Zoals alle romans van Juli Zeh leest ook dit boek weer als een trein. Wel jammer dat het op twee gedachten hinkt: dat trauma was niet nodig geweest om de aanvallen van hyperventilatie te verklaren.
