MUG

Het surrealistische tafereel dat de tragikomedie MUG (zoiets als ‘Smoel’ in het Nederlands) opent, zet de toon voor de rest van deze film: een horde mensen in ondergoed bestormt een elektronicawinkel om er vervolgens, na wat onderlinge schermutselingen, met een hoop flat-screens vandoor te gaan. We zijn in Polen.

Eén van de stormlopers is de jonge bouwvakker Jacek, liefhebber van heavy metal, van zijn vriendin Dagmara en van zijn hond. In een reeks korte scènes leren we daarna de omgeving kennen waarin hij leeft. En dat is een goed leven, ook al speelt het zich af in een gezin en een dorp, die door filmmaakster Malgorzata Szumowska vrij ongenadig, maar niet zonder humor, worden neergezet als benepen, racistisch, hypocriet en bigot (let op de vele biechtscènes). Dan krijgt Jacek een ongeluk tijdens – o, ironie – de bouw van het grootste Christusbeeld ter wereld. Een gezichtstransplantatie blijkt nodig. Die slaagt, min of meer. Jacek ondergaat vrij lijdzaam de overmatige belangstelling van de nationale media, maar herkent intussen zichzelf niet meer, en wat erger is, wordt een outcast in de dorpsgemeenschap. Alleen zijn zuster blijft hem door dik en dun steunen.

Szumowska schetst, soms wat karikaturaal, de ingrijpende sociale en psychologische gevolgen van een fysieke metamorfose en de mate waarin die door ‘de anderen’ wordt geaccepteerd. Dat levert geen vrolijk beeld op van (de) Polen, ook al omdat dit beeld soms deels letterlijk uit focus is. Dat ligt niet aan uw ogen of een technische onvolkomenheid, dat is de stijl van de maker, en daar moet je tegen kunnen.

MUG, nu in de bioscoop.