Morgue en andere gedichten
Plaats een reactieMorgue en andere gedichten, Gottfried Benn, Uitgeverij Koppernik, 48 blz., 15 euro.
De Duitse dichter Gottfried Benn (1886-1956) moest van zijn vader, die dominee was, theologie studeren. Maar zelf had hij een sterke voorkeur voor geneeskunde.
Na twee jaar studie theologie en later filologie zonder succes zwichtte zijn vader en ging Benn geneeskunde studeren aan de militaire academie, waar hij onder andere les kreeg van de beroemde Rudolf Virchow. Zijn verhouding tot zijn vader werd volledig verstoord door het feit dat deze niet toestond dat Benn zijn moeder, die aan borstkanker leed, morfine gaf, omdat de pijn door God gewild was. Benn rekende in het gedicht Pastoorszoon genadeloos met hem af.
Zijn eerste bundel uit 1912 was getiteld Morgue, waarin een flink aantal gedichten over zijn werk in de obductiezaal van een ziekenhuis is opgenomen. Enige gedichten uit die bundel waren al eens eerder in het Nederlands verschenen, maar nu is Morgue in een tweetalige uitgave integraal gepubliceerd, met een nawoord van de vertaler Huub Beurskens. Een strofe uit het gedicht Blinde darm:
Alles vergroeid. Eindelijk: dit is ’t!
‘Schroei-ijzer, zuster!’ Het sist.
Je had nog net geluk, mijn jongen.
Bijna was het ding gesprongen.
‘Ziet u die kleine groene vlek? –
Drie uur, dan zat die buik vol drek.’
De gedichten werden, zo vermeldt Beurskens, overwegend negatief ontvangen. ‘Het past mij niet als poëziecriticus om over de perversiteit van deze gedichten te schrijven. Ik laat dit interessante geval over aan de psychiaters’, schreef een criticus. Nu staan een paar gedichten uit Morgue in alle bloemlezingen van de Duitse poëzie van de 20ste eeuw. Het kan verkeren. Kringloop
De eenzame kies van een snol
die naamloos gestorven was
had een gouden vulling.
De rest was als bij stille afspraak
uitgevallen.
De lijkbezorger tikte die ene eruit,
verpatste hem en ging ervan uit dansen.
Want, zei hij,
alleen aarde moet tot aarde worden.
- Er zijn nog geen reacties