Kwesties van leven en dood.

Kwesties van leven en dood. Het Nederlandse Rode Kruis in de Tweede Wereldoorlog, Regina Grüter, Balans, 495 blz., 24,95 euro.

bestel direct

In de Tweede Wereldoorlog had het Rode Kruis immers niks gedaan. Dat was ook de reactie van journalist Frits Barend toen voormalig Rode Kruis-directeur Cees Breederveld hem een tiental jaren geleden de hand wilde schudden. Dat Breederveld hier niets van wist – wat duidde op een zwijgcultuur bij het NRK omdat het zeker al sinds midden jaren negentig wel degelijk bekend was – was reden om een uitgebreid onderzoek in gang te zetten. Het hieruit voortgekomen en gelukkig wél geslaagde boek Kwesties van leven en dood is er nu. Enkele lokale en individuele uitzonderingen daargelaten, bevestigt het de mening van bovengenoemde cynicus. Het NRK heeft in de oorlog gefaald als humanitaire organisatie door te gehoorzaam te zijn aan de bezetter en door te veel de letter en niet de geest van de Geneefse oorlogsregels in de gaten te houden. En, wat de Nederlandse joden betreft, evenals de Nederlandse regering overzee en het London Committee of the Red Cross niet bovenmatig in hun lot geïnteresseerd te zijn geweest. Jammer is wel dat door het falen van het eerste boek en de op zich terechte concentratie van het tweede op de vijf oorlogsjaren, de historische continuïteit en verklaring enigszins aan het zicht onttrokken zijn. Leo van Bergen, medisch historicus