In mijn mand

In mijn mand, Lieke Marsman, Uitgeverij Pluim, 53 blz., 21,99 euro.

bestellen

Lieke Marsman (1990) is een van de grote talenten in de Nederlandse literatuur. Eerder schreef ze onder meer Het tegenovergestelde van een mens en De volgende scan duurt vijf minuten, boeken waarmee ze bewees evengoed thuis te zijn in verhalend proza, als in essayistiek en poëzie. Inmiddels is ze Dichter des Vaderlands en verscheen haar nieuwe bundel In mijn mand. Helpt het als je weet dat ze lijdt aan een zeld­zame vorm van kanker? Ja, dat helpt, ook al ­vinden lang niet al haar gedichten hun ­wortels in haar toestand, maar richten ze ook de kritische blik naar buiten. Ze treft echter het meest als het over haarzelf gaat. Dit schrijft ze over ‘leven in het nu’ in het lange gedicht ‘Universele ­esthetiek’: ‘maar voor iemand die een groot deel van haar zielenrust/doorgaans haalde uit de gedachte/dat in de toekomst alles beter wordt,/is het gekmakend. De dokter belt eerder/dan verwacht en weet de gemoederen/voor even te bedaren. Rustig maar. Dan/slaat de ­betovering van de dood/waarin ieder gebaar of geluid betekenis heeft/opeens weer om in het gewone onrustige klik-klak/van een ­middag zonder doelen./Het is ook nooit goed met die pathetische dichters.’ Maar een pathetische, sentimentele dichter is ze juist allerminst, al was het maar omdat ze beseft: ‘Kunst heeft geen doel, en dat is een zegen.’

In mijn mand is het soort bundel waaruit je onophoudelijk wilt citeren, en waarvan je passages uit je hoofd wilt leren, zoals de hartverscheurende slotregels van het titelgedicht: ‘Is het mijn sterfdag?/Vergeet klokken die luiden/De lucht is stil, als lucht/Is het mijn sterfdag?/Vergeet engelen en psalmen/Ik wil het vanille van een oud boek/Ik wil een koud flesje bier/en ik wil jou, nog één keer/Vergeet vogels die zingen/Ik wil mijn hond horen drinken.’ Mooier krijgt u het als lezer dit jaar misschien wel niet.