Boeken en films & zo
non-fictie

Het verlaten individu

Een achtste hoofdzonde

Plaats een reactie

Het verlaten individu, Esther van Fenema, Prometheus, 280 blz., 21,99 euro. In aflevering 44 van Medisch Contact de podcast vertelt Van Fenema over haar boek.

bestellen

Kent u ze nog, de zeven hoofdzonden: hoogmoed, luiheid, hebzucht, onmatigheid, lust, woede en afgunst? In haar boek 'Het verlaten individu' voegt psychiater en MC-columnist Esther van Fenema daar nog een achtste aan toe: leegte.

Die laatste is de uitkomst van een doorwrochte tocht langs de klassieke hoofdzonden waarbij ze de Bijbel raadpleegt, culturele bronnen aanboort en casussen bespreekt uit haar psychiatrische praktijk die alle te maken hebben met die zonden. Haar diagnose liegt er niet om: de hoofdzonden hebben in onze, Godloze, tijd vrij spel gekregen terwijl ze worden verpakt als ‘vrijheid, voorspoed en vooruitgang’. ‘Zonder de groep zijn we alleen komen te staan en is iedereen God geworden. Moederziel alleen dolen we rond, wanhopig op zoek naar geborgenheid en zingeving, maar er is niemand om ons op te vangen, want iedereen heeft zijn handen vol aan zichzelf.’ In navolging van Pascal stelt ze dat de mens steeds op zoek is naar verstrooiing, om aan de nietigheid van zijn bestaan te ontkomen. De echte oplossing voor verveling en het vinden van geluk lag volgens de Franse denker in een herwonnen geloof in God. Maar dat stadium zijn veel westerlingen voorbij. Volgens Van Fenema hebben onze driften daardoor vrij spel en ‘worden ze niet of nauwelijks meer begrensd door groepsstructuren, wat leidt tot een vorm van verwaarlozing waardoor chaos en destructie ontstaan en uiteindelijk de leegte overblijft.’ Hetgeen leidt tot mentaal lijden en tot die achtste, nieuwe zonde. Een panacee heeft Van Fenema niet.
De psychiater als cultuurcriticus: het is geen nieuw fenomeen; constateerde niet ook Freud al een ‘onbehagen in de cultuur’? 

Media en cultuur boek
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.