Boeken en films & zo
fictie

Het tegenwindschip

Plaats een reactie
Het tegenwindschip, Jaan Kross (vertaling: Frans van Nes), Prometheus, 384 blz., 24,99 euro.
bestellen

In zijn jeugd verloor Bernhard Schmidt (1879-1935) zijn rechterhand bij het spelen met buskruit. Om de stomp deed hij een zwarte sok, die hij gekscherend zijn ‘voorbehoedmiddel’ noemde. Toen hij zich aan het eind van zijn leven gedwongen zag de Hitlergroet te brengen, deed hij dit door de rechterhand op te steken – wat niet meer was dan een grotendeels lege mouw.

De in Estland geboren Schmidt was de uitvinder van een revolutionaire spiegeltelescoop na het ‘met zijn wonderbaarlijke hand onvermoeibaar, onverdroten en onvermurwbaar’ slijpen van holle spiegels en lenzen. Schmidt was een eenzaat en dromer, een alcoholist, levend op gebakken eieren en bier, maniakaal werkend aan zijn draaibank.

De grote Estse auteur Jaan Kross (1920-2007) beschrijft Schmidts leven afwisselend via vraaggesprekken met mensen die hem gekend hebben, en fictieve hoofdstukken waarin Schmidt zelf het woord krijgt. Die mengvorm betekent, aldus de auteur in zijn voorwoord, ‘dat de historische en de gefingeerde gebeurtenissen in gelijke mate waar zijn’. Een verneukeratieve stelling. Het zijn namelijk hoofdstukken die soms overeenkomen om op andere momenten elkaar te weerspreken.

Schmidt overleed aan een longontsteking in een psychiatrisch ziekenhuis. Zijn droom, het ontwikkelen van een ‘tegenwindschip’, aangedreven door propellers, leed schipbreuk. Frans Meulenberg, publicist

Media en cultuur
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.