Boeken en films & zo
2 minuten leestijd
boek

Het gebeier van Bicêtre

Berusting als voorwaarde voor genezing

Plaats een reactie

Georges Simenon publiceerde Les Anneaux de Bicêtre in 1963. Toch is het in zeker opzicht tijdloos. Zo zou men een beeld van een paternalistische geneeskunde, zoals in het vier jaar later verschenen Een zachte dood van Simone de Beauvoir, verwachten.

Dat dit niet duidelijk het geval is, heeft onder andere te maken met het feit dat de behandelend arts en de patiënt in deze roman vrienden zijn en dat de patiënt een belangrijk man is en dus een speciale behandeling krijgt voor zijn hersenbloeding.

Er is echter nog een andere reden waarom het boek een tijdloos karakter heeft. De roman handelt over de tegenstrijdige gevoelens die door het hoofd van de patiënt spelen. Berusting en activisme wisselen elkaar af. Dat wordt slecht begrepen door de activistisch ingestelde vertegenwoordigers van de geneeskunde; zij begrijpen de berusting als een onderdeel van het ziektebeeld en niet als een serieus en existentieel gevoel van de patiënt. Serieuze vragen zoals: wat is mijn eigen rol in mijn situatie en wat heb ik tot nu toe van mijn leven terecht­gebracht, worden in het hoofd van de patiënt afgezet tegen de wil om weer overeind te krabbelen. De patiënt begrijpt ook wel, ondanks zijn ergernis af en toe, dat het de rol van de geneeskunde is om die wil weer te activeren. Maar hij zal na deze ervaring niet meer de oude zijn, zoveel is wel duidelijk. En wat in deze roman ook duidelijk wordt is dat de berusting van de patiënt het genezingsproces niet verhindert, maar juist noodzakelijk is om te kunnen genezen.

Simenon gaf zijn roman een opdracht mee: ‘Aan allen – professoren, artsen, verpleegsters – die trachten het meest verbijsterende van alle wezens, de zieke mens, te begrijpen en te helpen.’ Ik denk dat hij daarmee doelt op een cruciale passage waarin de arts met goede bedoelingen de medische stand van zaken aan zijn vriend, de patiënt, schetst. De patiënt, die met fundamentele vragen over zichzelf bezig is, heeft het gevoel dat hij in een dialoog van doven is beland. Niets is zo schrijnend als in een dialoog van goedwillende mensen de ander niet bereikt wordt, en dat lijkt Simenon als boodschap in dit boek te hebben verwoord.

Eerder werd de roman vertaald als De klokken van Bicêtre, nu in een nieuwe vertaling als Het gebeier van Bicêtre, hetgeen geen verbetering is. Maar verder: een prachtig boek. Arko Oderwald, universitair hoofddocent literatuur en geneeskunde, VU

Het gebeier van Bicêtre, Georges Simenon (vertaling: Jan Pieter van der Sterre), De Bezige Bij, 304 blz., 24,99 euro.
bestellen
Media en cultuur boek
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.