Gelichaamd

Gelichaamd, Nieke Koek, Museum de Fundatie/Uitgeverij Ten Have, 72 blz., 19,95 euro.
museumdefundatie.nl/nl/nieke-koek

‘Er is niets vergelijkbaar met wat het lichaam kan’, zegt Nieke Koek (1982), die zichzelf op haar Engelstalige website omschrijft als ‘interdisciplinary artist’, in een gesprek met kunsthistoricus Ralph Keuning. Keuning vertrok eerder dit jaar na problemen als directeur van Museum de Fundatie (Zwolle), waar nu t/m 8 januari 2023 de expositie Gelichaamd is te zien. Zijn boeiende interview met Koek staat centraal in het boek dat ter gelegenheid van haar eerste museale solopresentatie is uitgegeven.

Haar levenslange fascinatie voor het (on)vermogen van het menselijk lichaam als ‘waanzinnig instrument’ ontstond toen Koek als 13-jarige een rol kreeg toebedeeld in een toneelstuk. Hier beleefde zij de ‘magische transformatie’ van acteurs. Haar passie voor mode – haar eerste studierichting – bracht de kunstenares letterlijk nog dichter bij het lichaam.

Op authentieke en steeds uiteenlopende wijze visualiseert Koek lichaamsfuncties zoals voetstappen, de beweging van een been, een draaibeweging van het lichaam, het uitspreken van het woord ‘yellow’, niezen, gezichtsmimiek, en een druk denkend brein. Eén getoond videoproject betreft haar inmiddels overleden oom, die een hersenbloeding kreeg. Inmiddels werkt Koek ook met terminale patiënten. Voor haar is een patiënt niet ‘iemand die hulpbehoeftig is’ maar ‘iemand die zijn situatie met rust, geduld en wijsheid moet aangaan’ en daarom alle respect verdient.