Frederik Ruysch (1638-1731)

Frederik Ruysch (1638-1731). Op het snijvlak van kunst en wetenschap, Luuc Kooijmans, ­Uitgeverij Lias, 311 blz., 24,95 euro.

Bestel direct

Lezers van De doodskunstenaar. De anatomische lessen van Frederik Ruysch van historicus Luuc Kooijmans zullen in zijn nieuwste boek over Ruysch weinig nieuws aantreffen. Zelf noemt hij het de draagbare Doodskunstenaar 2.0: ‘Dit keer geen beknopte wereldgeschiedenis, maar een strakke biografie, met nieuwe bevindingen, maar zonder literatuurverwijzingen en noten.’

Bij grondige lezing blijkt Frederik Ruysch (1638-1731). Op het snijvlak van kunst en wetenschap eens te meer een kostelijk en fraai geïllustreerd boek dat je gerust voor je plezier kunt lezen. Het geeft een uitstekend beeld van de zelfverzekerde Ruysch, die het liefst zijn beroemd geworden prepareertechniek voor zichzelf hield. De man was ijdel. Meer dan eens riep hij tegen zijn bezoekers uit hoe knap hij een lichaamsdeel had geprepareerd. Internationaal was Ruysch bekend vanwege zijn enorme ­collectie anatomische preparaten, die hij uiteindelijk aan tsaar Peter de Grote ­verkocht. Ruysch, opgeleid tot apotheker, zag zichzelf eerder als kunstenaar dan als anatoom. Nog op zijn 90ste was hij actief. Een opvolger had hij niet. Zijn zoon ­Hendrik, die zijn opvolger had moeten worden, overleed eerder dan Ruysch zelf.

Ruysch stierf op 22 februari 1731 in zijn Amsterdamse huis aan de Bloemgracht. Hij werd 92 jaar. Op 27 februari werd hij in de Nieuwe Kerk begraven. Er werd geen sectie verricht. Ruysch nam het geheim van zijn preparatietechniek mee in zijn graf. Na zijn dood heeft nog lange tijd een aantal onderzoekers dit geheim proberen te achterhalen, maar zonder succes. Niemand kon Ruysch’ prepareerkunst evenaren. Wie precies wil weten of de collectie in Petersburg heden ten dage nog bestaat, mag het spannende laatste hoofdstuk niet missen.