Feitenkennis
Het gaat beter dan we denken
Plaats een reactie
Feitenkennis - 10 redenen waarom we een verkeerd beeld van de wereld hebben en waarom het beter gaat dan je denkt - Hans Rosling met Ola Rosling & Anna Rosling Rönnlund, Spectrum, 336 blz., 22,50.
De Zweedse arts en hoogleraar internationale gezondheidszorg Hans Rosling werkte tot kort voor zijn overlijden in 2017 aan zijn boek Feitenkennis, dat inderdaad bomvol verhelderende feiten staat. Maar feiten en cijfers alléén zeggen niets, weet hij. Daarom rijgt Rosling anekdotes uit zijn loopbaan aan de feiten: zijn eigen momenten van deemoed en bewustwording. Juist die combinatie maakt dit tot een belangrijk boek dat iedereen zou moeten lezen die wil meepraten over de stand van de huidige wereld.
Geestig en ontregelend is alvast het testje in het begin van het boek met dertien vragen over kennis van de wereld. Zoals: Wat is de gemiddelde levensverwachting? Hoeveel 1-jarige kinderen zijn ingeënt tegen een ziekte? Hoeveel meisjes maken de basisschool af? Roslings boodschap is, telkens weer: het gaat beter dan we denken. We maken ons zorgen om de verkeerde zaken, en dat komt door het kloofinstinct, het negativiteitsinstinct, het eenperspectiefsinstinct – in totaal tien neigingen waardoor we zicht verliezen op de dingen die ons het meest bedreigen.
Rosling spaart zichzelf niet, als witte westerling met onbedoelde ‘koloniale’ ideeën, en als arts die met de beste bedoelingen toch ook fouten maakt. Huiveringwekkend is zijn relaas uit de tijd dat hij als arts verantwoordelijk was voor duizenden extreem arme mensen in het Mozambikaanse district Nacala. Er stierven mensen aan een op dat moment onbekende, verlammende ziekte. In een poging snel te handelen en mogelijke besmetting te voorkomen, stemde hij in met het voorstel van de burgemeester om de weg af te sluiten. Gevolg: ongeveer twintig marktvrouwen zochten met hun kinderen via gammele bootjes over zee de weg naar de stad. De bootjes sloegen om en ze verdronken. Rosling zag de lichamen aanspoelen: ‘Ik kan je niet zeggen hoe ik die dag en de dagen erna ben doorgegaan met het werk dat ik moest doen. En ik heb er 35 jaar lang met niemand over gesproken.’
Zijn diagnose, achteraf, is dat hij zelf last had van het ‘urgentie-instinct’. Het gevoel van ‘nu of nooit’ iets te moeten doen kan je hersens blokkeren. Zijn advies is om dit in bedwang te houden: haal diep adem, eis data en zet kleine stapjes.
- Er zijn nog geen reacties
