De vorm van geluid
De T van Tinnitus
Plaats een reactie
De vorm van geluid, Gregor Verwijmeren, Van Oorschot, 256 blz., 19,99 euro.
‘Ik inventariseer geluiden, menselijke geluiden, niet-menselijke.’ Zo begint Gregor Verwijmeren het fascinerende ziektenarratief over zijn tinnitus. De auteur geeft er de voorkeur aan de afkorting ‘T’ te gebruiken, wellicht een poging het probleem klein te houden. Het volledige woord ‘tinnitus’ valt slechts één keer, aan het eind van het boek. Is dat een teken dat aan het eind de T toch niet is overwonnen? Een het bestaan overdonderende aandoening laat zich mogelijk niet klein krijgen door hem tot een letter te reduceren.
De vorm van geluid is meer dan een egodocument over een aandoening die men in de gezondheidszorg met enig wantrouwen beziet. Dat wantrouwen wordt mede ingegeven door de ‘subjectiviteit’ van de klachten. De klachten domineren het leven van de T-patiënt op gruwelijke wijze. We lezen mee met de verhalen van die lijders in de chatroom van een onlineforum over tinnitus waar Verwijmeren hulp en troost zoekt. De auteur geeft ook een tour d’horizon langs auteurs, schilders en musici die (vermoedelijk) last hadden van die aandoening: Beethoven, Kafka, Schumann. Hij biedt daarmee belangrijk materiaal voor het nog te schrijven boek over tinnitus in de kunst.
Natuurlijk zoekt de auteur hulp bij wie hij kan: artsen, psychologen, maatschappelijk werkers, medepatiënten, acupuncturisten, cognitief-gedragstherapeuten, audiologen en alternatieve genezers. Hun diagnostiek en therapie blijken tot weinig te leiden. De patiënt blijft leven in zijn ‘eenpersoonshel’. Hij is ook nog muziekcatalogiseerder in de bibliotheek van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. John Cage’s 4’33” moet dus ook worden gecatalogiseerd: het geluidloze stuk, in drie delen, op bladmuziek met aanwijzingen over wanneer de uitvoerende pianist de klep van de piano opent en sluit teneinde die delen aan te duiden. Ook in dat stuk is de stilte waarnaar de schrijver snakt onbereikbaar. De lezer wordt haast doof bij het lezen over de onontkoombare herrie in binnen- en buitenwereld die de lijder aan T ervaart.
Het boek beschrijft zorgvuldig en integer hoe tinnitus de wereld van de lijder aan T bepaalt. Gregor Verwijmerens leergeschiedenis over geluid imponeert daardoor. En is onthullend: zijn vader doet deuren doodstil open en dicht; zijn moeder ligt op bed met pakken Ohropax om zich heen; zijn opa heeft ‘een oorgevoeligheid’.
De vorm van geluid heeft een onbestemde afloop: de tinnitus wordt af en toe minder maar verdwijnt niet. De lezer krijgt een fraai gecomponeerd beeld van de biopsychosociale aard van tinnitus, doordat de componist zonder larmoyant te worden zijn leven met T presenteert.
- Er zijn nog geen reacties
