Boeken en films & zo
Frans Meulenberg
2 minuten leestijd
boek

De lege hemel

Contact in eenzaamheid

Plaats een reactie
De lege hemel – Over eenzaamheid, Marjan Slob, Ambo/Anthos, 224 blz., 20,99 euro.

Bestellen

Eenzaamheid is meer dan louter droefheid van geest. Daarom is het strikt medisch-wetenschappelijke domein ontoereikend, en dus gaat filosoof Marjan Slob in haar lucide en lichtvoetig geschreven boek De lege hemel – Over eenzaamheid te rade bij andere denkers, films en literatuur.

Haar invalshoek is beschouwend, maar eigen ervaringen spelen ook een rol. Ze refereert vooral aan het werk van socioloog Erving Goffman. Hij analyseerde alledaagse menselijke interacties in dramaturgische principes: als je de publieke ruimte betreedt, is het alsof je een toneel betreedt. Ons leven is een langgerekt rollenspel. Zo ontstaat een andere dan de klassieke vorm van eenzaamheid: de eenzaamheid die je voelt als het verschil zich opdringt tussen wie je bent en de rollen die er op enig moment voor je openstaan. Goffman spreekt met opzet van rollen en niet van identiteiten of zingeving. Slob, snedig: ‘Naar de bedoeling of zin moet je niet vragen. Die vind je niet buiten jezelf en je eigen praatjes.’

Doen alsof je een eiland bent, helpt niet. Een rollenspel vereist de vaardigheid tot transformeren. Daarmee komt David Bowie in beeld, een man die altijd zocht naar manieren om zichzelf in één beweging zowel te presenteren als te beschermen. Het eenzaamheidslijden is dan niet zozeer een gebrek aan menselijk gezelschap, als wel lijden aan te weinig mogelijkheden om te transformeren. Opgeslokt door de buitenwereld, val je dan weg voor jezelf.

Wat wel helpt: neem jezelf niet zo serieus, leer het verschil zien tussen jouw lichaam en de rollen die je op je genomen hebt, neem verantwoordelijkheid voor je daden, maar pretendeer niet een mens uit één stuk te zijn. Zo houd je speelruimte over alsook ruimte voor het onbestemde. De uitkomst? Een verbondenheid met anderen op een manier die je nooit had kunnen bevroeden.

auteur

Frans Meulenberg, publicist en medewerker ethiek Erasmus MC

Media en cultuur boek
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.