De Kuur
Postuum door Mann beschadigd
Plaats een reactie
De Kuur, Emily Kocken, Querido, 275 blz., 19,99 euro.
Wie zich te dicht in de buurt van Thomas Mann bevond, kon er vrij zeker van zijn dat hij of zij in zijn romans en verhalen in een andere gedaante voor de eeuwigheid bewaard zou blijven. En dat was zeker niet altijd een prettige gewaarwording. Gerhard Hauptmann, een eerdere Duitse Nobelprijswinnaar voor de literatuur, was niet erg te spreken over de manier waarop hij als Mynheer Peeperkoorn in Manns De Toverberg verscheen.
De arts Jessen was geschokt door de wijze waarop hij als Behrens de medische stand belachelijk maakte. Zelfs de familie en de (klein-)kinderen van Mann ontkwamen er niet aan om als niet altijd even plezierig en zelfs voor de persoon schadelijk voorbeeld te dienen. Dit alles heeft echter nauwelijks invloed gehad op de reputatie van Thomas Mann als een van de grootste filosofische romanschrijvers van de vorige eeuw. Zo groot zelfs, dat bijna honderd jaar na het verschijnen van De Toverberg nog steeds geldt dat wie te dicht in de buurt komt van de schrijver en zijn werk, ernstige schade dreigt.
Dit overkomt onmiskenbaar Emily Kocken in haar roman De Kuur, die ontspringt aan De Toverberg, en die gaat over de Amsterdamse familie Altman. Vader is een rijke zakenman. Hij heeft vier kinderen bij twee vrouwen van wie hij gescheiden is. De volwassen kinderen wonen nog bij hem in huis, ook de zwangere vrouw van zijn oudste zoon (29) is daar ingetrokken. De vader is idolaat van De Toverberg en plant een verblijf in Hotel Waldhaus in Davos, waar De Toverberg is gesitueerd toen het nog een sanatorium was. De Kuur speelt zich echter voor een belangrijk deel af in een ander sanatorium, nu het prachtige hotel Schatzalp.
Op de achterflap van De Kuur staat dat de roman een verontrustende zoektocht is naar identiteit, een duister sprookje en een familiesaga over liefde in alle vormen. Ik heb dat alles gemist, vrees ik. De roman is zeer rommelig gestructureerd met ontelbare alwetende vertelperspectieven. Bij lezing overheerst voortdurend de vraag waar de roman over gaat: van welke kuur is eigenlijk sprake in de titel? Als ik zonder antwoord de roman uit heb, volgt er nog een aantal lijstjes met toelichtingen. Dat die nodig zijn, zegt eigenlijk al genoeg. De Kuur is kortom mislukt: een hard oordeel, maar zoals gezegd, wie zich in de buurt van de zon Thomas Mann begeeft moet niet raar opkijken als ernstige schade het gevolg is.
Arko Oderwald, hoogleraar literatuur en geneeskunde.
- Er zijn nog geen reacties
