Bruce Nauman

Bruce Nauman, tot en met 24 oktober in het Stedelijk Museum Amsterdam.

Een verwarde man bewerkte in 1986 in het Stedelijk Museum het beroemde schilderij ‘Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue’ van de Amerikaanse kunstenaar Barnett Newman. Een inge­zondenbrievenschrijver suggereerde destijds in Het Parool dat het toegetakelde schilderij maar zo moest blijven hangen: de kunstenaar had immers eindelijk antwoord gekregen op zijn vraag.

Die vandalistische wandaad en ingezonden brief dienden zich ergens in mijn brein als plots oplichtend neonlicht aan bij het bezoeken van de expositie Bruce Nauman – sinds begin juni in het Stedelijk te zien. Deze Amerikaanse kunstenaar, geboren in 1941 in Fort Wayne, Indiana, geldt als een van de meest toonaangevende hedendaagse kunstenaars, die zeker in het begin van zijn carrière vaak zijn eigen lichaam als onderwerp voor zijn kunst nam. Het Stedelijk Museum eert hem met een overzichtstentoonstelling van zijn veelzijdige oeuvre.

Er zijn onder meer diverse neonwerken te zien, zoals ‘Seven Figures’, een installatie van kleurige, flitsende neonbuizen ­waarin zeven personen seksuele daden eindeloos herhalen. Mij troffen vooral de werken waar je ‘bang’ van zou kunnen worden, zoals de video ‘Clown Torture’ en ‘Get Out Of My Mind, Get Out Of This Room’ – een lege ruimte zonder ramen met alleen een gloeilamp en waarin de onzichtbare Nauman deze titelzinnen met toenemende agressie de argeloze bezoeker toespreekt. Claustrofobisch als ik kan zijn, was ik opgelucht dat het werk ‘Double Steel Cage Piece’ – een grote en een kleine kooi van staalgaas ineen dat associaties met een gevangenis oproept – vanwege covid-19 niet betreden mocht worden. Een angstaan­jagend goede expositie.