Boek: Seksualiteit bij ziekte en lichamelijke beperking

Seks, ziekte en handicap

Pas in de jaren negentig van de vorige eeuw komt de combinatie seksualiteit en handicap op de agenda van de diverse groepen van medisch specialisten. Daarbij gaat het ook om de bescherming tegen seksuele gevoelens van anderen. Dat valt op te maken uit het nieuwe, lijvige handboek Seksualiteit bij ziekte en lichamelijke beperking.

Het boek valt uiteen in een zestal modules. In de eerste worden de ontwikkeling en de (neuro-)biologische grondslag van de seksualiteit uiteengezet. Daarna komt in twee modules een reeks verstoringen van de seksualiteit aan bod. Ten eerste verstoringen die meer in het algemeen kunnen optreden in het seksueel functioneren als gevolg van lichamelijke aandoeningen en medische interventies. Gevolgd door een hele reeks (ziekte)beelden met hun specifieke seksuele gevolgen, zoals CVA, dwarslaesie, traumatisch hersenletsel, spina bifida, spierziekten, amputatie, brandwonden, kanker en blindheid. De latere modules zijn gewijd aan begeleiding, kwesties van erfelijkheid en zwangerschap, en preventie.

Wat opvalt, is dat er betrekkelijk weinig bekend is over het omgaan met een seksuele verstoring, tenzij het om medicamenteuze behandeling gaat. Dat de auteurs van het boek niettemin een behoorlijk onderbouwde reeks adviezen geven, pleit voor de degelijkheid en praktische toepasbaarheid van de door hen verzamelde kennis. Het boek presenteert zich overigens nadrukkelijk als ‘werk in ontwikkeling’.

Wie dit boek nochtans te dik vindt, kan ook terecht bij Seksualiteit, dat verscheen in de reeks ‘Zorgbasics’. Ook in dit boekje aandacht voor de manier waarop ziekten, behandeling en medicatie seksualiteit negatief kunnen beïnvloeden. De uitgave poogt inzicht te bieden in de biopsychosociale factoren die daarbij een rol spelen. Het gebeurt allemaal veel minder diepgaand dan in het genoemde overzichtswerk, maar je zoekt er snel iets in op. De handige indeling helpt daarbij. HM

• W. Gianotten e.a. (red.), Seksualiteit bij ziekte en lichamelijke beperking. Van Gorcum, 663 blz.
  t/m 31 december 79,95 euro, daarna: 99,95 euro.
• Hester Pastoor & Susan Jedeloo, Seksualiteit. Boom Lemma, 232 blz., 15 euro.