Boek: Het boek van mijn moeder - Albert Cohen

‘Dokters stellen niets voor’

Albert Cohen schreef in 1954 Het boek van mijn moeder om zijn schuldgevoel te bezweren over de manier waarop hij met zijn moeder was omgegaan. Zij was in de Tweede Wereldoorlog in Frankrijk overleden op een moment dat hij in Londen was en niet bij haar kon zijn. Cohens ouders kwamen oorspronkelijk uit de Joodse gemeenschap van Corfu en waren in 1900 vanwege Jodenvervolgingen gevlucht naar Marseille. Daar groeit Albert op; later gaat hij in Genève letterkunde en rechten studeren. Er ontstaat een kloof tussen de eenvoudige moeder en de geleerde en mondaine zoon, die behalve diplomaat ook schrijver wordt.

Cohen bezingt op aangrijpende wijze zijn moeder. Hij beschrijft bijvoorbeeld dat zij altijd enorm opkeek tegen dokters: ‘Ik zie nog het boerenmeisjesontzag dat ze voor de dokter voelde.’ Maar veel later, als hij al een beroemd schrijver is, zegt ze: ‘Een boek schrijven, dat is moeilijk, maar die dokters, dat stelt niets voor. Dat herhaalt alleen maar wat ze uit boeken hebben geleerd en hangt maar de gewichtige jongen uit in de spreekkamer.’ Cohen schrijft: ‘Ter ere van mij vernietigde ze wat ze vroeger had aanbeden.’

Het is de mengeling van de onvoorwaardelijke liefde van de moeder voor de zoon en de schuldgevoelens van de zoon dat hij deze liefde tijdens haar leven niet adequaat gewaardeerd heeft, die dit prachtig geschreven boek zo bijzonder maken. AO

Het boek van mijn moeder, Albert Cohen, Van Gennep, 156 blz., 9,90 euro