Boek: Andrews hersenen - E.L. Doctorow

Het brein van de hersenwetenschapper

Dat serotonine en endorfine een rol spelen bij ons gedrag weet inmiddels iedereen. Toch blijft er iets knagen bij de ‘Wij zijn ons brein’-mantra van Dick Swaab en zijn aanhangers. Want waar zetelen het al dan niet misplaatste schuldgevoel, de obsessies en de (valse) herinneringen volgens Swaab precies? Wanneer we echt iets over deze zaken willen weten, kunnen we ons nog altijd beter tot romanschrijvers wenden, zoals E.L. Doctorow. Deze Amerikaanse schrijver laat in zijn nieuwe roman Andrews hersenen een cognitiewetenschapper in gesprek gaan met een psychiater.

‘Jouw vakgebied is de geest’, stelt de cognitiewetenschapper, ‘het mijne de hersenen. Zullen die twee ooit tot elkaar komen?’ Een goeie vraag, gesteld door iemand die mentaal behoorlijk in de knoop zit. Want heeft hij echt al die vreselijke dingen gedaan, of houdt hij zichzelf voor de gek? Het is een slimme vondst om een cognitiewetenschapper aan het woord te laten over zijn psychologische ervaringen. Zo noemt de wetenschapper verliefdheid ‘het stompe hersentrauma waardoor we ongevoelig worden voor wanhoop’. En wat doet hij als hij zelf verliefd wordt? Dan sluit hij zijn object van verlangen natuurlijk aan op een eeg-apparaat. ‘Dit was niet gewoon voyeurisme, het was cefalo-invasief.’

Mijn brein had hier en daar wat moeite om de plot te volgen, maar de sterke scènes en de boeiende hersen-geestthematiek zorgden voor meer dan voldoende endorfinerelease. - Michiel Hordijk

Andrews hersenen, E.L. Doctorow, De Bezige Bij, 172 blz, 17,90 euro.