Becoming Ovartaci

Het levensverhaal van de Deense kunstenaar Ovartaci (1894–1985) is moeilijk alledaags te noemen. ‘Een autodidactisch kunstenaar en dichter, een wereldreiziger, een intellectueel, een dromer, een psychiatrisch patiënt, een ingenieur, een yogi, een natuurliefhebber’, lezen bezoekers bij binnenkomst van de tentoonstelling Becoming Ovartaci.

In 1929 wordt de kunstenaar – dan nog onder zijn wettelijke naam Louis Marcussen –gedwongen opgenomen met de diagnose schizofrenie. Hij/zij verblijft uiteindelijk de rest van zijn/haar leven in het ziekenhuis. De artsen beseffen al snel dat zij/hij rustig wordt van kunst maken, medicijnen hoeven ze nauwelijks te verstrekken. Vanaf 1932 gaat hij zich Ovartaci noemen, wat ‘hoofdpatiënt’ betekent. Zijn hele leven voelt hij zich vrouw, amputeert zelfs in 1954 zijn geslachtsdeel. Zij doet in 1958 vergeefs een poging haar naam te veranderen in juffrouw Ovartaci Pupparpasta, om zich vanaf 1972 weer Louis Marcussen te noemen. Volgens de medische dossiers keek Overtaci als 80-jarige terug op haar leven en werk ‘als onzin, inclusief haar wens om vrouw te worden’.

Becoming Ovartaci is een intense, prachtige expositie met ruim zeventig van haar vaak magische en surrealistische schilderijen, sculpturen en tekeningen. Jammer alleen dat sommige werken door de lichtinval in het museum niet optimaal tot hun recht komen. Neem vooral de tijd voor het filmpje van haar helikopterproject. In de timmerplaats van het ziekenhuis bouwde ze met hulp van haar dokter een houten helikopter met pedalen, met als doel haar grote ontsnappingsplan te realiseren. Dat filmpje is van een zeldzaam ontroerende schoonheid. 

Becoming Ovartaci, t/m 14 mei te zien in het Cobra Museum voor Moderne Kunst in Amstelveen.