De werk- en leefomstandigheden van veel arbeidsmigranten en hun gezinnen zijn vaak zwaar en ongezond. Een werkgroep vanuit KAMG, NVAB en NVVG zoekt naar oplossingen voor de problemen van deze grote groep mensen.
De schaarste aan personeel is op alle plekken in de zorg merkbaar. Al eerder lazen wij over burgers die zich bij geen enkele huisarts kunnen inschrijven, over de wachtlijsten voor (electieve) ingrepen en over de schrijnende ggz-problematiek, in het bijzonder voor de wat zwaardere psychiatrische gevallen. Ook de zorg voor werkenden staat onder druk, door het tekort aan bedrijfsartsen.
Na ruim een jaar voorzitterschap van de NVAB ben ik menig praatje op symposia en bij opleidingsinstituten verder. Dikwijls gaan mijn praatjes over het onderwerp professionele identiteit: waartoe zijn we als bedrijfsarts op aarde?
Het moment dat deze column gedrukt en wel bij u op de deurmat ligt, is het moment dat ik bij de opening van de bedrijfsgeneeskundige (BG-)dagen mijn vakgenoten mag toespreken. Zoals vermoedelijk ook bij uw eigen beroepsvereniging, zijn de BG-dagen een mix van interessante lezingen en workshops, nieuwe ontmoetingen en het treffen van oude bekenden. Voor de liefhebbers uiteraard uit te breiden met een feestprogramma, om de vreugde verder te vergroten.
Dat nachtwerk ongezond is, is voor u als lezer van dit blad hopelijk niet nieuw. Ingewikkelde relaties zoals het risico op (borst)kanker zijn niet eenduidig en vragen nog om meer onderzoek. Echter, er is inmiddels toch wel een sterk verband aangetoond tussen nachtwerk en cardiovasculaire aandoeningen, diabetes mellitus type 2 en – wellicht het meest voor de hand liggend – slaapproblemen.
Vraag mensen op straat hoe ze ‘gezond zijn’ definiëren, en je zult nog vaak een vorm van de ‘oude’ gezondheidsdefinitie horen waarin de afwezigheid van ziekte(n) voorop staat. Sommigen vullen dat nog aan met waardeoordelen over wat een gezonde leefstijl omvat. Zeker is dat het hebben van een (passende) baan niet vaak wordt genoemd.
Dat de zorg onder druk staat, heeft intussen eenieder wel gemerkt. Of het nu de patiënt is die wacht op een afspraak, de zorgmedewerker die collega’s langdurig moet missen vanwege ziekte of vertrek en op z’n tandvlees loopt, of de teamleider die de planning niet meer rondkrijgt.
De patiënt mompelt iets over ‘vergeten’, als ze na gemiste afspraken op het spreekuur verschijnt. De medicatie neemt ze wel, zegt ze, maar afgaand op de bloedwaarden is het de vraag of ze die zelfs heeft opgehaald bij de apotheek. Ze maakt afwisselend een uitgebluste en een boze indruk. Werken lukt meestal wel. Nee, met de kinderen gaat het niet zo goed. Haar blik dwaalt af naar het plafond.
Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren. Aan die dichtregels denk ik vaak als het gaat om de professionele identiteit van de bedrijfsarts. Mijn droom is dat de bedrijfsarts breed adviseert; de praktijk is dat de bedrijfsarts nog te vaak smal turft. Het aardige is dat de wetten in ons geval de droom ondersteunen, maar we vooral op praktische bezwaren stuiten.
De ramingen van het Capaciteitsorgaan liegen er niet om. Hoewel de laatste jaren de instroom van artsen in de bedrijfsartsenopleiding is toegenomen, is er nog steeds sprake van een gapend gat tussen de beoogde en gerealiseerde instroom.
