Naast heel veel medische vragen roept de huidige coronacrisis ook de nodige juridische vragen op. Mag uw werkgever bijvoorbeeld van u als arts eisen dat u zich laat vaccineren tegen covid-19? Nee, dat mag niet. In Nederland vindt vaccinatie gelukkig nog steeds plaats op vrijwillige basis, óók voor mensen die werkzaam zijn in de zorg.
Een man meldt zich op een ochtend bij de huisartsenpost met een dikke, rode, zeer pijnlijke voet en algehele malaise. Hij krijgt antibiotica en ibuprofen voorgeschreven, maar hij houdt niets binnen.
De klager uit deze tuchtzaak is ontevreden over tal van behandelaren met wie hij tijdens zijn lange behandeling bij een ggz-instelling contact heeft gehad. Hier beschreven is een tuchtzaak tegen een verpleegkundige, die ongeveer drie maanden met deze man te maken heeft gehad.
Wat moet een bedrijfsarts doen die hoort dat een huisarts in een gezondheidscentrum heeft gesolliciteerd, over wie hij tijdens zijn werk elders heeft gehoord dat hij grensoverschrijdend is naar collega’s?
Een oudere vrouw komt op de Spoedeisende Hulp, waar de aios geriatrie opmerkt dat zij over haar hele lichaam blauwe plekken heeft. Verpleegkundigen van de ambulance en de SEH merkten op dat haar zoon, bij wie zij inwoont, haar hardhandig helpt.
Huisartsen hebben goede redenen om enigszins terughoudend te zijn met PSA-bepalingen. Maar als een goedgeïnformeerde patiënt toch kiest voor een test, moet er met de uitslag wel iets gebeuren. Dat staat allemaal in de NHG-richtlijn Mictieklachten bij mannen. Bij de patiënt in deze casus is die richtlijn niet gevolgd.
Het is maar goed dat de Artseninfolijn van de KNMG bestaat. Die je kan bellen bij een juridisch ingewikkelde kwestie. En dat is het wel, als je een puberzoon wilt doorsturen naar gespecialiseerde jeugdhulp, waar moeder en stiefvader het mee eens zijn, maar vader (en ex-man van moeder) niet.
Een rechtbank benoemt een voormalig orthopedisch chirurg als deskundige in een bestuursrechtelijke zaak. Maar die deskundige is op dat moment net een maand uit het BIG-register uitgeschreven. Zijn registratie als orthopeed was al twee jaar eerder verlopen, maar nu is hij ook geen BIG-geregistreerde basisarts meer. Hij levert na enkele maanden een rapport in, dat hij ondertekent met ‘orthopedisch chirurg, niet-praktiserend’. Daar is geen woord van gelogen.
Een zwakbegaafde vrouw met paranoïde schizofrenie loopt het kanaal in en overlijdt door suïcide. Krap een halfjaar eerder is ze opgenomen geweest op een crisisafdeling voor zo’n zelfde poging. Na die opname is ze teruggegaan naar haar woongroep. Dat was naar de wens van de patiënt, maar niet van haar broer – tevens mentor – en dochter.
Twee vrienden, een psycholoog en een psychiater, werken in dezelfde praktijk. De psycholoog vraagt de psychiater om zijn vriendin te behandelen. Aldus geschiedde. Die behandeling wordt later – op verzoek van de vrouw – in het geheim voortgezet. De relatie tussen de patiënte en de psycholoog komt daarin ook aan bod. Op een gegeven moment verwijst een derde medewerker de patiënte door naar een andere praktijk, vanwege de relatie tussen patiënt en de psycholoog.
Een gz-psycholoog wil dat de kinderen van een vrouw in een opvanghuis psychologische diagnostiek en behandeling ondergaan. In principe moeten beide ouders daar toestemming voor geven, maar dat is in dit geval lastig. De vrouw is met haar kinderen naar een geheim opvanghuis gegaan, nadat de man is aangehouden vanwege een verdenking op bedreiging van zijn gezin.
Toen ik ooit mijn allereerste dienst in een kliniek draaide, trof ik op de gang een oude man aan wiens rechterbeen de volgende dag zou worden geamputeerd. Hij was helemaal alleen, ernstig in de war en verzette zich hevig tegen wat hem te wachten stond.
Een arts in een leidinggevende functie kan ook door de tuchtrechter worden beoordeeld. Tenminste, als wat de arts in die rol deed, voldoende weerslag heeft op de individuele gezondheidszorg.
Ai, ai, ai, wat discutabel is dit zeg. Een verpleegkundige leert een oudere man kennen tijdens een vakantie waar zij als vrijwilliger zorgt voor zijn echtgenote. Nadien houdt zij contact met de man, en dat wordt nog intensiever na het overlijden van de echtgenote. Zij accepteert allerlei prijzige cadeaus en zelfs een schenking van ruim 40.000 euro.
Een basisarts bracht voor een gemeente medisch advies uit, in het kader van een aanvraag van een vrouw voor hulp in de huishouding en bij de zorg voor haar zoon. Hij stuurde het conceptrapport niet eerst ter inzage aan de vrouw, maar direct naar de gemeente. De vrouw klaagt onder meer over deze gang van zaken.
Zeven maanden na een operatieve onderbeencorrectie krijgt een man opnieuw pijnklachten. De huisarts verwijst de man naar een vaatchirurg, met de vraag of er sprake kan zijn van vaatlijden. De vaatchirurg denkt dat er sprake kan zijn van een logesyndroom en verwijst naar een chirurg. En dat is de arts die zich in deze tuchtzaak moet verdedigen.
Deskundige, luxe verwenzorg voor demente bejaarden met een verpleeghuisindicatie was de belofte van de ‘zorgresidentie’ waar de moeder van de klaagster uit deze tuchtzaak was opgenomen.
De moeder van een overleden kind klaagt over de forensisch arts die de schouw verrichtte. De arts onderzocht het kind in het zwembad en later in het mortuarium, sprak ambulancepersoneel, politie, zwembadpersoneel en de huisarts van het kind.een wond aan de tong en mogelijk slaaptekort de nacht voor de zwempartij.
Artsen mogen in principe niet zonder toestemming van patiënten informatie over hen verstrekken aan derden. Maar mogen ze wel informatie van derden aanhoren over patiënten, als die daar geen weet van hebben? Daar draait het om in deze tuchtzaak.
Hoe vaak heb ik toen niet gedacht: ‘Ik kan dit eigenlijk niet voor mijn verantwoording nemen.’ En steeds was er ook die angst: wat zie ik over het hoofd? Wanneer gaat er iets fout? Maar je bleef toch komen, elke dag weer. Je kon het toch niet maken om ook nog eens wég te blijven?
Een man werd verwezen naar een instelling, afgaand op de tekst van de tuchtzaak mogelijk een revalidatiecentrum, vanwege chronische rugklachten. Zijn hoofdbehandelaar was de psychotherapeut waar de patiënt later over klaagde. In de uitspraak zet het Centraal Tuchtcollege (CTG) allereerst nog eens uiteen wat het van de regietaak van een hoofdbehandelaar verwacht.
Een huisarts laat jaarlijks het PSA bepalen bij een man wiens vader op 66-jarige leeftijd is overleden aan prostaatkanker. Bij aanvang is de man 65 en de PSA-waarde 3,9. Drie jaar later – inmiddels is het 2014 – is deze gestegen naar 4,9. De huisarts overlegt met een uroloog, die een rectaal toucher adviseert.
De huisarts die in deze tuchtzaak een waarschuwing krijgt, had al het gevoel dat er problemen zouden kunnen ontstaan rond het echtpaar aan wie zij zorg verleende. Ze schreef daarom veel in het dossier. Dat werkt bizar genoeg niet in haar voordeel in deze zaak.
Het is moeilijk om geconfronteerd te worden met een kind dat mogelijk geschaad wordt door zijn eigen ouders. Dat roept emoties op, maar tegelijkertijd moet u wel handelen. Uit onderstaande tuchtzaak blijkt hoe de KNMG-meldcode Kindermishandeling en huiselijk geweld daarbij kan helpen.
Informed consent van beide gezagdragende ouders is niet altijd vereist.
