Meer van Hester Roos

‘Hij is wel dik zeg’, zegt mijn buurmeisje van 5, terwijl ze van een afstandje onderzoekend kijkt naar de kat die sinds kort bij me logeert.

Haar gezondheid gaat de laatste maanden in rap tempo achteruit. Een confronterend gegeven voor deze 94-jarige vrouw wier cognitie ondertussen onverminderd scherp is gebleven.

Toen ik klein was, kende ik mezelf in mijn fantasieën soms bovenmenselijke overlevingsvaardigheden toe.

Twee bolletjes op pootjes, zo zou ik het echtpaar in hun aanleunwoning het beste kunnen beschrijven. Met een BMI ver in het rood zitten ze altijd parmantig in hun luie stoel, de afstandsbediening van de tv binnen handbereik.

Het ventje met blonde piekhaartjes dat in zijn Maxi-Cosi op mijn bureau wordt neergezet is een maand of tien oud. Hij moet kokhalzen en huilt bij het drinken. Het gekke is dat het vrij plotseling is begonnen.

In een split second besluit ik hem uitgebreider dan normaal voor te lichten over het hoe en wat van de scopie, inclusief mogelijke risico’s. Meneer Beemster, stevig van postuur, wordt met de minuut kleiner.

Vanachter grote brillenglazen kijken twee kraaloogjes me doordringend aan. Met grote bravoure heft hij zijn vinger. ‘Het is es-sen-tieel dat íedere arts zijn héle leven onderzoek blijft doen!’ Ik slik. Moet dat echt?

Ja, jij bent waarschijnlijk in opleiding tot iemand die van heel weinig heel veel weet en ik tot iemand die van heel veel een beetje weet, maar ook wij huisartsen (in wording) hebben zoiets als een klinische blik en kunnen meer dan alleen paracetamol voorschrijven.

Tierend staat ze aan onze balie. Er moet nú iemand komen voor haar vriend. Gisteravond in het ziekenhuis hebben ze ook al niets gedaan. Ze laten hem gewoon doodgaan! Het klinkt dermate verontrustend, dat onze assistente me uit mijn spreekuur belt.

Vriendelijke ogen blijven rusten op de onzekere vrouw aan de andere kant van het bureau. Ik zit naast haar. Vanuit de binnentuin valt het heldere daglicht de spreekkamer binnen.

In de woonkamer tref ik een kwieke oude dame aan in haar fauteuil. Met de levendigheid van iemand die half zo oud is begint ze te ratelen.

Het moment was eindelijk daar. Driehonderd mensen waren er, het eten was overvloedig geweest en er werd gedanst.

Twee van onze doktersassistentes hebben een specifieke onderwijsdag en dan is het gebruikelijk de huisarts in opleiding te vragen voor het bemannen van de assistentenpost. Een dagje ‘assistentje spelen’, dat is weer eens wat anders. Kom maar op!

‘37,3°C is voor mij echt verhoging hoor, mijn normale temperatuur is vaak 36,5°C.’

Het laatste jaar van mijn opleiding tot huisarts. Mijn bruinleren dokterstas is het enige wat oud en vertrouwd is, mijn opleiders zijn nieuw, de praktijk is nieuw en ook de buurt is nieuw.

Het is half zes ’s ochtends. In het donker loop ik het steile pad op naar de meditatieruimte waar we elke dag in alle vroegte worden toegesproken door de Thaise monnik die ons op deze meditatieve ontdekkingsreis begeleidt.

Het is zover, ik ben op weg naar Australië. Hippocrates heeft zich in het zijvakje van mijn rugzak gewurmd en gluurt nieuwsgierig met me mee wanneer ‘iets medisch’ mijn pad kruist.

Beste specialisten. Baalt u ook wel eens van die huisartsen? Van de onduidelijke rommelige verwijsbrief met twee A4-tjes ‘SOEP’-notities waar u het nut van ontgaat?

Spoedeisende hulp is heroïek. Mensenlevens redden. Noodzakelijke medische hulp bieden aan de mens in zijn meest ultieme kwetsbaarheid: als zijn gezondheid in het geding is.

‘Als ik weer zou mogen kiezen, zou ik geen geneeskunde zijn gaan studeren.’ Ik frons en kijk haar vragend aan.

Je eerste baan als arts, wie kan het zich niet meer herinneren? Trots op de recepten die je eindelijk mag ...

‘Is ze vaginaal bevallen?’ Een vraag die ik dagelijks meerdere keren stel op mijn tijdelijke stekje bij gynaecologie. Niets geks aan. Behalve wanneer ...

Zo’n dertig paar ogen zijn op hem gericht. Kijken hem afwachtend aan.

‘Een soort intensieve eerstehulpcursus van twee weken.’

In de uren die daarna volgden, ontspon zich een boeiende tweestrijd tussen ik-de-dokter en ik-de-patiënt.