Meer van Anouk

Met al die aiossen, aniossen, coassistenten, ok-assistenten en ok-assistenten in opleiding is er concurrentie alom. Wie mag er steriel staan? Wie mag hechten? En zelfs: wie mag de katheter inbrengen?

Lang, lang geleden toen ik nog de illusie had dat ik gewoon zou kunnen reizen in mijn wachttijd, zou ik een korte stage gaan lopen in Vietnam. Covid gooide roet in het eten en dus werd mijn reis uitgesteld. Daarom ging ik nu, ruim anderhalf jaar later, niet naar Vietnam, maar naar Ghana op stage. Voor maar drie weken helaas, want de vakantie liet mij geen langere periode toe. Daar liep ik mee op de nicu en kinderafdeling.

Ik klom de trap op, helemaal naar de bovenste verdieping van het flatgebouw. Ik ging, met net weer een dag coschap op de psychiatrie achter de rug, eten met een vriendin. Na een hele dag op de werkvloer is zo’n trap eerlijk gezegd best zwaar.

Je hebt dus een specialist, aios, anios, zaaldokter (die weer een aios of anios is), PA (die soms ook een zaaldokter is), supervisor (meestal de specialist), fellow (een ouderejaars aios), senior co (in opleiding tot zaalarts) én de coassistent – en dat ben ik nu dus. En al deze mensen zijn dus dokter… of doctor, dat kan ook nog, en dan moet je ze weer anders aanspreken.

Het is een van de allereerste dagen van mijn allereerste coschap. Als ik ’s ochtends vertrek is het nog vroeg. Buiten is het nog donker en als ik de deur achter mij dicht trek, is het in mijn studentenhuis nog akelig stil. Eenmaal in het ziekenhuis is die rust echter snel verdwenen.

De ‘wat nou als en o nee daar gaan we dan’ waar iedere geneeskundestudent volgens mij bang voor is. Het moest een keer gebeuren. Het moment dat je je vaardigheden acute geneeskunde ineens in het echt moet toepassen. Elke arts maakt dit wel een keer mee, maar wanneer dat moment komt, dat weet je niet. En dat is ook de hele crux natuurlijk.

We zijn drie lockdowns, twee quarantaines en één corona-infectie verder en het is eindelijk weer tijd om de studiebanken op te zoeken. Nog één week en dan starten mijn lessen. Net nu de zon begint te schijnen, iedereen vakantie heeft en reizen naar andere landen weer mogelijk zijn, begint voor mij de master. En hoeveel zin ik er ook in heb, dit voelt toch ook wel een beetje zuur.

Sinds het tweede jaar van mijn studie geef ik samen met andere medisch studenten reanimatieles aan middelbare scholieren. Na een lange corona- en zomerstop zijn we nu weer van start gegaan. We leren de pubers over het DRSABC-protocol, de AED, borstcompressies en niet te vergeten de mond-op-mondbeademing.

De onderzoeksstage is een standaardonderdeel van de master Geneeskunde. Daar, zomaar tussen de coschappen met al hun patiëntencontact en klinische vraagstukken, duikt hij ineens op. Als een soort verrassing aan het eind van je master. Iets wat je nog éven moet doen voordat je echt dokter mag worden.

Over covid-19 is de laatste tijd wel genoeg geschreven, denk ik. Maar of je nou wilt of niet, het heeft ons de afgelopen tijd toch behoorlijk beziggehouden. Niemand had verwacht dat mijn medestudenten en ik zo de laatste periode van onze bachelor zouden doorlopen: alles online en alles op afstand.

Een tijd geleden mocht ik een ochtend meelopen met de huisarts. De praktijk waar ik te gast mocht zijn bevond zich in een wijk met veel migranten. In het begin had ik dit nog helemaal niet zo door; de patiënten spraken immers goed Nederlands. Maar dit veranderde toen de huisarts plotseling een telefoontje van zijn collega kreeg: ‘Hallo, uhm Anouk mag mij wel even komen helpen’.

Nog maar een half jaar en de bachelor zit erop. Een vrij beangstigende gedachte als je ‘t mij vraagt. Met je bachelor op zak wordt er toch echt wel van je verwacht dat je iets kan. En om hieraan te voldoen moet ik voor mijn gevoel toch nog flink wat werk verzetten.

Anouk is 23 en is nu begonnen aan haar coschappen. Ze schrijft over de opleiding en alle dingen die nieuw voor haar zijn.

Afgelopen week had ik weer een ‘o ja, ik studeer geneeskunde’-momentje. Dat is zo’n moment waarop je denkt, waarom doe ik dit ook alweer? En is dit nou echt allemaal nodig om dokter te worden?

Na wat moeilijk gedraai en gesleutel lukte het om de eendenbek op de juiste manier open te krijgen. Dit moet overigens niet prettig zijn geweest voor die arme billen.

Ik zie het bij mijn medestudenten, maar betrap me er zelf ook op. Zo had ik al een lange tijd last van nachtzweten. En dat is nou typisch zo’n symptoom waar je liever niet op googelt.

‘Ik wil later wel thuis zijn voor mijn kinderen als ze uit school komen en ik wil echt niet fulltime meer werken als ik kinderen heb, laat staan weekend- en nachtdiensten.’ Maar ja, bij welk specialisme kan dat nu?

Het algemeen lichamelijk onderzoek had ik nog nooit op iemand uitgevoerd die ik niet ken. Mijn klasgenootjes, mijn vriendinnen en mijn familie, ze waren allemaal aan de beurt geweest, maar nog nooit had ik mijn stethoscoop tegen de rug van een onbekende aangehouden.

Er zijn een paar dingen die je moet weten als je geneeskundestudent bent. Bepaalde ‘regels’ waar het gros van de studenten zich strikt aan houdt. Je zou ze kunnen beschrijven als de normen die passen bij het leven op de medische faculteit. Meestal kom je er zelf natuurlijk wel achter wat die regels precies inhouden en anders wordt het vast een keer pijnlijk duidelijk. Om je een beetje op weg te helpen, zal ik je een klein kijkje geven in het dikke boek van de ongeschreven regels.

Terwijl ik zelf het idee heb dat ik niet veel meer weet dan de gemiddelde 19-jarige met een vwo-diploma op zak, lijkt het alsof mijn omgeving er soms van uitgaat dat ik al jaren een praktiserend arts ben.

Voor alles is een eerste keer. Zo ook voor elk specialisme. Een eerste indruk die het beeld van dat specialisme voorgoed vormt. Soms interessanter, soms saaier dan verwacht. En soms schiet het beeld dat je van tevoren had volledig tekort.

Natuurlijk weet ik dat het goed is als je als arts in spe goed over je eigen functioneren kunt nadenken. En ja, ik weet ook dat het de kwaliteit van de gezondheidszorg verbetert als artsen elkaar durven aanspreken op hun gedrag. En natuurlijk is het verstandig om dat te oefenen.

Om te leren hoe je patiënten kunt onderzoeken, moet je dat natuurlijk eerst eens goed oefenen op je medestudenten. En daarbij kom je dan ook het een en ander over jezelf te weten. We moesten al uit de kleren om de anatomie van de romp op elkaar te schilderen, belangrijke aderen palperen en afgelopen week de bloeddruk meten.

We zijn van start, het leven op de uni is nu echt begonnen. De eerste week hebben we meteen een erg vol programma. Speciaal samengesteld – van kwart voor negen tot half zes – om ons kennis te laten maken met alles wat de geneeskundestudie biedt. We hebben colleges van professoren, artsen, onderzoekers en patiënten.