Meer over verslaving

Het is ontluisterend te constateren dat het ons in Nederland niet lukt om te voorkomen dat kinderen beginnen met roken. Iedere volwassen roker die overlijdt wordt nog steeds vervangen door een jonge roker. Wat ontbreekt in het Preventieakkoord is een gevoel van urgentie voor maatregelen die voorkomen dat jongeren beginnen met roken. Een generatiegebonden verkoopverbod is een wenselijke aanvulling op de al ingezette maatregelen uit het Preventieakkoord.

Met Minder slikken, veel minder schreef psychiater Remke van Staveren een kraakhelder publieksboek over hoe op een verantwoorde wijze psychofarmaca af te bouwen. Voor de leek dus, maar toch ook een boek waar artsen (huisartsen, collega-psychiaters) hun voordeel mee kunnen doen.

Cijfers uit het laatste draagvlakonderzoek Tabaksontmoediging zijn er helder over: patiënten staan overwegend positief tegenover een gesprek met hun huisarts over rookstopzorg. Een call to action aan alle zorgverleners.

Een groep artsen is een petitie gestart om zo spoedig mogelijk te stoppen met de verkoop van sigaretten door supermarkten.

De nieuwe Wet verplichte ggz kent meer zeggenschap toe aan de wilsbekwame patiënt. In sommige gevallen pakt dat nadelig uit, vinden psychiaters Arjen Neven en Tobias Wieles. Want een adequate behandeling wordt er een stuk moeilijker door.

De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) slaat alarm over de verslavende werking van lachgas waardoor jongeren in de problemen komen. Bovendien slaan de therapieën die normaliter gangbaar zijn bij verslaving niet aan bij deze groep.

Ten minste drie tuchtzaken laten zien dat medicatieafbouw dramatisch kan aflopen en de noodzaak van taperingstrips onvoldoende wordt beseft. Het topje van de ijsberg, zeggen Peter Groot en Jim van Os, die vinden dat we hier nu eindelijk eens lering uit moeten trekken.

Collega’s, vrienden en familie spelen een belangrijke rol voor artsen die hulp nodig hebben voor hun problematisch middelengebruik of verslaving. Een ­complicerende factor is dat artsen hulp zoeken moeilijk vinden.

Loskomen van problematisch middelengebruik is niet eenvoudig. Maar het kan wel. En daarna op een gezonde, verantwoorde manier werken als arts ook. ABS-artsen heeft een vijfjarig monitoringprogramma ontwikkeld dat artsen daarbij helpt.

‘Zorgen om cokegebruik verveelde studenten’ kopte de Telegraaf afgelopen maand. Door de coronamaatregelen werd het studentenleven blijkbaar zo saai dat ze hun toevlucht zijn gaan zoeken in de witte sloper.

‘Ik ga die shit echt nooit meer gebruiken, ik zweer je!’ In de verslavingszorg vliegen deze beloften van patiënten me bijna dagelijks om de oren. Verfrissend, want in de arrestantenzorg vragen ze vaak juist om meer middelen.

Tabaksfabrikant Philip Morris heeft de verontwaardiging van de rookvrij-beweging gewekt met een website, een paginagrote advertentie in de Telegraaf en een interview in het Financieele Dagblad. Hierin suggereert het sigarettenconcern dat rokers die niet kunnen stoppen met roken slecht worden voorgelicht doordat de overheid niet toestaat dat ze worden geïnformeerd over varianten van de klassieke sigaret, zoals e-sigaretten. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) doet onderzoek.

Vindt u ook dat alle zorgorganisaties een gezond en veilig werk- en leerklimaat moeten hebben waarin verslaving als ziekte wordt behandeld? Waarin problematisch middelengebruik en verslaving bespreekbaar zijn?

Werkers in de verslavingszorg zullen een grimlach ­nauwelijks kunnen onder­drukken: ‘… Al dat gezeik. En maar praten over triggers en associaties, praten over ­risicogedrag, praten over het verleden en ­toekomstplannen ...’ Werkers in de forensische geneeskunde zullen over een obductie niet vaak zo’n gedetailleerd verslag van twintig gedrukte pagina’s hebben gelezen.

Dat ‘onschuldige’ sigaretje is eigenlijk een symptoom van een dodelijke verslavingsziekte. Daarom is in gesprek gaan met elke rokende patiënt een ‘must-do’. Maar: hoe dan?

In het kader van een goede fysieke en mentale gezondheid van artsen, lanceert de KNMG de ABS-artsen toolkit. Hierin vinden artsen en zorgorganisaties producten die bijdragen aan een gezond en veilig werk- en leerklimaat, waarin problematisch middelengebruik en verslaving bespreekbaar zijn. En verslaving als ziekte wordt behandeld.

Hij ligt nu versuft op een matras en kan niet in de cel blijven. Ik bel de PI Den Haag maar die zit helaas al vol. Zwolle dan? Het wordt spannend, zou het nu dan een keer lukken?

Wat zou u doen als u vermoedt dat een collega kampt met problematisch middelengebruik of verslaving, zoals alcohol, drugs of medicatie? 95 procent van de artsen van het KNMG-artsenpanel wil het vermoeden van verslaving bij een collega-arts bespreekbaar maken. Van de 29 procent die ooit een vermoeden had, maakte 65 procent dit vermoeden daadwerkelijk bespreekbaar. Een groot verschil tussen willen en doen. Wat ligt hieraan ten grondslag? En hoe kunnen we dit gat kleiner maken?

Meerdere celebrity’s verklaarden al openlijk de liefde aan Notes to Self, Nederlandse titel: Alles wat ik niet kan zeggen, van debutant Emilie Pine (1977). Met haar bundeling van zes verhalende essays stal de Ierse hoogleraar modern drama de harten van onder meer actrice Lena Dunham en schrijfster Anne Enright, die beurtelings verklaarden dat het boek hen aan het huilen had gebracht en hen Emilie had doen omarmen als hun beste vriendin.

Hoe vergaat het artsen op de werkvloer in tijden van covid-19? Vandaag de belevenissen van verslavingsarts Robert van de Graaf. 'Mijn patiënten hebben nu de neiging nog ongezonder te gaan leven en weten niet hoe dat anders kan.’

De rechtszaak tegen Harvey Weinstein was voorpaginanieuws. Seks verkoopt nog steeds en zeker als beroemdheden hun gedrag aantoonbaar niet onder controle hebben.

Reclames voor de nieuwe sportschool, een digitale dieetcoach, alcoholvrij bier. Zet de tv aan en de goede voornemens vliegen je om de oren. Maar die voornemens volhouden, dat is een ander verhaal, zeker als het gaat om verslavingen. Een erg hardnekkige gewoonte is roken. Hoe help je iemand om hiervan af te komen? Een roker en een jonge dokter vertellen over hun ervaringen en geven tips.

Door met alle betrokken partijen een frequent en diepgaand veiligheidsoverleg te voeren, kan het tij keren in gezinnen waar het mis dreigt te gaan.

Over verslaving bestaan veel misverstanden en vooroordelen. Verslaving heeft het stigma van zwak zijn en eigen schuld. Verslaving is een ziekte, maar schaamte weerhoudt patiënten ervan om hulp te zoeken. En vaak blijft die hulp dan ook uit. Hoe gaan we daar als arts mee om?

De kans dat u ergens in uw carrière een verslaafde collega tegenkomt, gaat richting de 100 procent. Waarschijnlijk ligt de kans dat u het niet (tijdig) herkent ook in die orde van grootte.