Artsen en wetenschappers zouden zich veel vaker en fermer moeten uitspreken over maatschappelijke thema’s. Zegt global en planetary health-onderzoeker Joyce Browne. Ze maakt zich zorgen over het huidige politieke klimaat in Nederland. ‘Artsen kunnen de stem zijn van de meest kwetsbaren.’
Als projectlid bij De Geneeskundestudent kun je aan verschillende projecten meewerken, waaronder de projecten diversiteit & selectie en duurzaamheid & planetary health. We interviewden vier projectleden en nemen een kijkje achter de schermen van deze twee projecten.
Met dit artikel hopen wij andere geneeskundestudenten te laten zien dat we ook als beginnend zorgprofessional een steentje kunnen bijdragen aan het verduurzamen van de zorg en het creëren van een gezondere leefomgeving. Wij hebben daarom negen praktische tips opgesteld, volgens het ‘vergroot je handafdruk en verklein je voetafdruk’-principe.
Voor het eerst is aangetoond dat carotisplaques microplastics kunnen bevatten. Patiënten hebben daarmee een hoger risico op overlijden binnen drie jaar, vergeleken met patiënten zonder microplastics. Dit schrijven Raffaele Marfella e.a. in NEJM.
Coassistenten Amber ten Buuren en Arte Groenewegen hebben zich aangesloten bij de CO₂-assistent: een organisatie van dokters in spe die pleiten voor meer onderwijs over duurzaamheid en klimaatverandering in de geneeskundeopleiding. Want ‘gezondheid is afhankelijk van het natuurlijke en sociale ecosysteem’, licht Ten Buuren toe.
Het ziekenhuiseten, net als het voedsel in verzorgingshuizen, biedt niet altijd een vegetarische of plantaardige optie. Dat moet anders, vindt onder meer de Vegetariërsbond. De vaste Kamercommissie voor VWS kreeg dinsdag een petitie overhandigd om het recht op vegetarische voeding in de zorg te bepleiten.
Enkele tientallen artsen en geneeskundestudenten sluiten zaterdag aan bij een wegblokkade en steundemonstratie van actiegroep Extinction Rebellion (XR). Dat laat huisarts Margarita Vossen, een van de deelnemers, weten namens de groep zorgmedewerkers van XR.
Plantaardig eten is de redding van mens en planeet. Daar is orthopedisch chirurg Patrick Deckers van overtuigd. Hij wil via Caring Doctors ziekenhuizen overtuigen om het goede voorbeeld te geven.
De ecologische voetafdruk van de Nederlandse gezondheidszorg is veel te groot, dat is bekend. Om die te verkleinen bestaan veel goede initiatieven. Alleen… het gaat allemaal veel te langzaam. Radicale keuzes zijn nodig.
‘We kunnen niet onbelemmerd doorgaan met medische behandelingen zonder rekening te houden met onze planetaire grenzen. We zullen er als medici rekening mee moeten houden dat we sommige dingen opgeven’, stelde emeritus hoogleraar maatschappelijke gezondheidszorg Johan Mackenbach woensdag tijdens de opening van het symposium ‘Planetary health’, georganiseerd door de KNAW.
‘Nu hittegolven toenemen, sterven er in de zomer meer ouderen. Door de slechte luchtkwaliteit – 99 procent van de wereld zit boven het aanvaardbare niveau dat de Wereldgezondheidsorganisatie hanteert – nemen ziekten als longkanker, cardiovasculaire aandoeningen en nadelige zwangerschapsuitkomsten toe. En doordat door klimaat gunstigere gebieden voor pathogenen toenemen , zien we meer infectieziekten als dengue en malaria in Europa, net als teken met de ziekte van Lyme’, somt Loraine Reichwein op.
Als aankomend voorzitter van KAMG, de Koepel Artsen Maatschappij + Gezondheid, zit ik midden in mijn eerste honderd dagen. Die eerste honderd dagen hebben een nogal gemengde reputatie in de leiderschapsliteratuur.
Leer artsen in hun opleiding hoe ze hun praktijk duurzaam kunnen voeren. En hoe ze hun stem kunnen laten horen in het maatschappelijk debat over mondiale milieuveranderingen. Dat zijn twee manieren om planetary health een plek in het medisch onderwijs te geven, aldus emeritus hoogleraar maatschappelijke gezondheidszorg Johan Mackenbach.
Er moet binnen de zorg, het onderwijs en in het overheidsbeleid veel meer aandacht komen voor de verduurzaming en de klimaatcrisis. De verduurzaming van de zorg moet worden versneld en planetary health-onderwijs moet topprioriteit krijgen binnen het (zorg)onderwijs.
Opwarming van de aarde, verlies aan biodiversiteit en milieuvervuiling hebben directe en indirecte gevolgen voor de volksgezondheid. Op onderzoek gebaseerde maatregelen moeten de ‘planetaire gezondheid’ bevorderen.
