Meer over levenseindekliniek

‘Jullie zijn mijn laatste kans’, legde je ons uit. Je was zo bang dat we zouden zeggen dat we je niet konden helpen. Voor een trein of van de flat springen kon je andere mensen niet aandoen. Maar verder leven was geen optie.

De wachtlijst van psychiatrisch patiënten die euthanasie hebben gevraagd bij Expertisecentrum Euthanasie is opgelopen tot ruim een jaar. Er wachten honderd mensen die op basis van een eerste beoordeling waarschijnlijk voor euthanasie in aanmerking komen.

Het aantal hulpvragen bij de Levenseindekliniek is dit jaar naar een recordhoogte gestegen: in vergelijking met 2018 met 15 procent. Dat bevestigt het centrum naar aanleiding van een bericht in de Volkskrant.

Sinds de oprichting van de Stichting Levenseindekliniek (SLK) in 2012 is er voorlopig een einde gekomen aan de gestage groei van het aantal hulpvragen. Vorig jaar werden 2564 euthanasieverzoeken ontvangen, 3 procent meer dan in 2017. In jaren daarvoor steeg dat aantal jaarlijks met 30 tot 40 procent.

De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) is te spreken over de herziene richtlijn voor euthanasie in de psychiatrie. De NVVE noemt het positief dat wordt aanbevolen dat psychiaters euthanasieverzoeken vaker zelf moeten behandelen in plaats van doorverwijzen naar de Levenseindekliniek.

De Levenseindekliniek wordt nog voorzichtiger nu de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie (RTE) vindt dat twee aanvragen van euthanasie door de kliniek niet zorgvuldig genoeg behandeld zijn. Het ging om verzoeken van wilsbekwame mensen met een psychiatrische achtergrond, die ook zijn uitgevoerd.

Job Cohen wordt voorgedragen als voorzitter van de NVVE, de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde. De voormalige minister en oud-burgemeester van Amsterdam is nu onder meer hoogleraar aan de universiteit van Leiden.

Het Expertisecentrum Euthanasie van de Levenseindekliniek gaat in het hele land nascholingen aanbieden om artsen toe te rusten zelf een euthanasieverzoek op te pakken.

Huisarts Roel Amons spreekt met een patiënt af dat hij haar zal helpen bij zelfdoding. Ze is in de 80 en voldoet aan alle voorwaarden. Maar als het zover is, weigert ze het drankje en eist op hoge toon een injectie.

Tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen en de daaropvolgende formatie was het een heet hangijzer: het wetsvoorstel Waardig Levenseinde. Reden voor de makers van de Nieuw Licht-boekenreeks om eens aan te kloppen bij filosoof, columnist en voormalig specialist ouderengeneeskunde Bert Keizer.

Het gebeurt nogal eens dat artsen een euthanasieaanvraag duiden als ‘voltooid leven’, terwijl het om stapeling van ouderdomsklachten gaat. Uit drempelvrees verwijzen zij naar de Levenseindekliniek, wat voor deze categorie meestal niet nodig is, maar wel de wachtlijst daar onnodig lang maakt.

De Levenseindekliniek heeft vorig jaar bijna 2500 aanvragen voor euthanasie ontvangen. Dat is een stijging van 38 procent ten opzichte van 2016. Er werden 747 hulpvragen ingewilligd, een toename van zo’n 50 procent ten opzichte van een jaar eerder.

Sinds de Levenseindekliniek bestaat, lijkt het wel alsof er in veel huisartsenpraktijken een schutting in de tuin is geplaatst waar ze van alles overheen kunnen gooien. Hier is hoe zoiets gaat.

De Wet toetsing levensbeëindiging wordt steeds vaker toegepast. Tegelijkertijd lijken artsen zich juist minder bewust te zijn van de mogelijkheid tot abstineren.

De Levenseindekliniek heeft tientallen artsen (waaronder psychiaters) en verpleegkundigen nodig, want kan het toenemend aantal aanvragen om euthanasie niet aan.

Steeds vaker melden artsen euthanasie in Nederland. Ook in 2016 nam het aantal meldingen toe, tot 6306. Dat staat in het jaarverslag van de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE) dat vandaag verschijnt.

Er moet een verwijsplicht komen voor artsen die niet willen ingaan op een verzoek om euthanasie. Dat bepleit de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) in reactie op het bericht dat de Levenseindekliniek veel relatief eenvoudige verzoeken ontvangt die ook de behandelend arts van de patiënt had kunnen afhandelen.

Artsenfederatie KNMG gaat artsen ondersteunen bij de overdracht van euthanasieverzoeken. Dit zei KNMG-voorzitter René Héman vanavond in de tv-rubriek Nieuwsuur.

Op 8 maart vierden we met veel luister het vijfjarig jubileum van de Levenseindekliniek (SLK) in de Kleine Zaal van het Concertgebouw in Amsterdam. Het was meteen ook mijn afscheid van hen. Mijn passage bij de Levenseindekliniek was kort maar intens.

Mensen die weloverwogen menen dat hun leven voltooid is, moeten in staat worden gesteld dit leven op een ‘voor hen waardige wijze’ af te sluiten. Hulp bij zelfdoding moet niet langer strafbaar zijn. Een speciaal daartoe opgeleide stervenshulpbegeleider zal hierbij onder meer een rol spelen. Om de stervenshulp op niet-medische grond mogelijk te maken, is een aanvulling op de bestaande euthanasiewet nodig.

In maart 2012 ging de Levenseindekliniek van start; een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE).

Per 1 april is Jacob Kohnstamm de nieuwe voorzitter van de vijf Regionale Toetsings-commissies Euthanasie (RTE). Helemaal op zijn lijf geschreven. ‘Het euthanasievraagstuk houdt mij al sinds 1981 intensief bezig.’

De kritiek op de Levenseindekliniek naar aanleiding van de demente vrouw – ‘huppakee’ – was pittig. En sommigen vrezen dat euthanasie zich op een hellend vlak bevindt. Maar is dat zo? Waar staan we eigenlijk in het debat? Een rondgang langs betrokken artsen en deskundigen.

Het aantal gemelde gevallen van euthanasie is in 2015 opnieuw gestegen, maar minder hard dan in de afgelopen jaren…