Kan gedrag meetbaar gemaakt worden? En zo ja, kan het helpen ons beter te voelen of zelfs preventief in te grijpen om mentale problemen te voorkomen? Dat zijn de centrale vragen in de documentaire Als de nacht maar niet valt van Marc Schmidt.
De documentaire De Verpleegkundig Specialist van Gwen Jansen schetst wat het werk van deze zorgprofessional inhoudt. Jansen filmde onder meer op een huisartsenpost, in de ouderenzorg, in een ziekenhuis en in de (ambulante) geestelijke gezondheidszorg.
Il Colibrì van Francesca Archibugi is gebaseerd op de gelijknamige, veelgeprezen en -gelezen roman van de Italiaanse auteur Sandro Veronesi, eerder besproken in Medisch Contact. Centraal staat Marco (rol van Pierfrancesco Favino), geboren in 1959 in een well-to-do Italiaans gezin met kibbelende ouders, een broer en een psychisch getormenteerde zus.
Het is de dag waarop de hele familie zich opmaakt voor het feest voor Tona – echtgenoot, broer, zoon, vader. Zijn temperamentvolle zussen willen hem een onvergetelijke verjaardag bezorgen. Maar het zal een bitterzoet feest zijn: Tona heeft kanker en dit feest is tevens een afscheid.
Drie jaar geleden kostte een zware val Sylvain Tesson bijna het leven. In weerwil van wat zijn artsen vermoedden, dat lopen er niet meer inzat, kwam hij er na langdurige revalidatie weer bovenop. Zij het met balansproblemen, een enkele epileptische aanval, gehoorschade en een verstoorde reukzin. Hij beloofde zichzelf een 1300 kilometer lange wandeling, dwars door Frankrijk, als hij voldoende zou herstellen.
Een jonge schrijver heeft samen met een vriend een vakantiehuis gehuurd op een eiland in de Oostzee om te werken aan zijn tweede roman. 30 kilometer verderop woedt, heel omineus, een bosbrand. Leon, zoals de jonge auteur heet, komt tot niets. Zijn maatje Felix, Nadja, de jonge vrouw die door een misverstand al in het huis blijkt te wonen, ‘haar’ badmeester Devid, en Leons uitgever die later op bezoek komt – hij ziet ze allemaal als storende elementen.
Eerder dit jaar besteedden we aandacht aan Ei, foetus, baby, de onthutsende studie van Trudy Dehue over hoe de geneeskunde honderden jaren lang (zwangere) vrouwen heeft gemaltraiteerd. Wie er lichtbeelden bij wil moet Unruly van Malou Reymann gaan zien.
Zijn vriendin maakt het uit, zijn show wordt geannuleerd en tot overmaat van ramp krijgt hij zeer slecht nieuws van de dokter: hij heeft botkanker (ewingsarcoom).
Het procedé is dat van de ultieme kerstfilm, It’s a Wonderful Life: een man staat op het punt zich van het leven te beroven, een onbekende (een engel) komt voorbij om hem op andere gedachten te brengen, door hem een blik te gunnen op de toekomst. Zo werkt het niet helemaal in Il primo giorno della mia vita van Paolo Genovese, maar wel bijna.
Keiko is een buitenbeentje: ze is doof en wil boksen, fanatiek boksen zelfs. Dat is het uitgangspunt van de in rustig tempo vertelde Japanse film Small, Slow But Steady die regisseur Shô Miyake losjes baseerde op de autobiografie van Keiko Ogasawara, de eerste professionele vrouwelijke bokser met een gehoorbeperking in Japan.
De Australische Sandra Pankhurst is oprichter van een schoonmaakbedrijf dat gespecialiseerd is in ‘traumareiniging’. Haar mensen poetsen en ruimen de plek op waar iets ergs plaatsvond: een suïcide of moord, het verwaarloosde huis van een hoarder of verslaafde, of andere mensen aan de zelfkant.
In Juniper, een film van de Nieuw-Zeelandse regisseur Matthew J. Saville, zien we de bikkelharde confrontaties tussen Ruth en haar sombere, bozige kleinzoon Sam. Ze zitten met elkaar opgescheept, nadat Ruth met gebroken been komt herstellen in het huis van haar zoon.
Het zit in mijn hart (Inside My Heart) is eigenlijk meerdere films in één. Het is een documentaire over KamaK, een theatergezelschap van mensen met een beperking. Tegelijk is het de barokke verfilming van het theaterstuk Furia, gespeeld door KamaK. Dit theaterstuk van Oscar Wagenmans behandelt de zeven hoofdzonden in lekker vrijpostige tekst, op rijm.
In Quand tu seras grand zijn we getuige van de onwerkelijke, maar aanstekelijke integratie van twee werelden: die van schoolkinderen en van de bewoners van een verpleeghuis.
De Noorse film A Matter of Trust volgt in vijf afzonderlijke verhaallijnen mensen op een cruciale dag in hun leven, waarbij alles afhangt van vertrouwen in een ander.
In het Britse Allelujah – groot succes in het VK – volgen we medewerkers en patiënten van het Bethlehem, kortweg The Beth, een ziekenhuis in een stadje in Yorkshire dat wordt bedreigd met sluiting. Centraal staat de geriatrische afdeling met een rechtdoorzee, no-nonsense hoofdverpleegkundige en een aardige, zachtmoedige arts van Indiase komaf.
Vanwege de extreme vergrijzing in Japan moedigt de overheid met het programma ‘Plan 75’ senioren aan om euthanasie te laten plegen. Dat gaat dan gepaard met een aardige premie en nog zowat goodies. Nee, dit is geen nieuws dat op werkelijkheid berust, het is fictie. Maar door de manier waarop filmmaakster Chie Hayakawa dit gegeven in haar film Plan 75 uitwerkt en in beeld brengt, krijgt het een felrealistisch karakter.
In Allelujah volgen we bewoners en medewerkers van een ziekenhuis in een klein Engels stadje. Het ziekenhuis wordt bedreigd met sluiting, maar de bewoners vechten voor het voortbestaan.
Het begin van de film Beau is afraid is zeer beklemmend. De kijker is getuige van de geboorte van Beau Wasserman, gefilmd in een soort van waas vanuit de baarmoeder tot in de handen van zijn moeder Mona. Zij raakt in paniek omdat hij geen geluid maakt. Pas na een flinke pets op de billen begint Beau te huilen. De moeizame bevalling blijkt de voorbode van een complexe verhouding met een dominante, dwangmatig controlerende moeder én zeer succesvol onderneemster. Zijn leven zal psychisch niet over rozen gaan.
Het leven lacht Allison (Florence Pugh) toe. Ze zingt en speelt muziek, maar om rond te komen probeert ze het medicijn Humira te pluggen.
Het regent fraaie speelfilmdebuten dit jaar: The Quiet Girl van de Ier Colm Bairéad is er weer een. We schrijven – vermoedelijk – begin jaren tachtig: een introvert meisje wordt een zomer lang naar een kinderloze oom en tante gestuurd, omdat er thuis voor haar geen plek is in het grote, arme gezin.
Meer dan honderd jaar geleden bedacht Sigmund Freud het begrip ziektewinst: voordeel hebben bij een bepaalde (toen meestal mentale) stoornis – denk aan liefdevolle aandacht en zorg van je naasten. Een prachtig voorbeeld daarvan is te zien in het Noorse Sick of Myself.
De Britse actrice Olivia Colman stelt eigenlijk nooit teleur, en is de eerste reden om naar de bioscoop te snellen voor Empire of Light van Sam Mendes. De film speelt zich af in een Engelse badplaats, begin jaren tachtig, en dan voornamelijk binnen in een prachtige oude bioscoop, fraai in beeld gebracht door Roger Deakins – de tweede reden om het grote scherm op te zoeken.
De Marokkaanse film The Blue Caftan van Maryam Touzani gaat op het eerste gezicht over een echtpaar met een geheim. Hij, Halim, voelt zich aangetrokken tot mannen en heeft seks met hen in het badhuis. Zijn vrouw, Mina, weet dat, de buitenwereld niet. Maar er is zoveel meer in dit schitterend gefotografeerde relaas.
Misschien kent niet iedereen zijn naam, maar iedereen heeft weleens een fragment gezien van een van zijn beroemdste videokunstwerken waarin de maker onverstoorbaar voor een enorme ijsbreker over het ijs loopt: Nummer 8. Guido van der Werve is de maker en hij is een multitalent, want ook pianist, componist, schaker en atleet – hij rent ultramarathons.
