Meer over ethiek

Tijdens het nazibewind in Duitsland werden mensen ‘geobjectiveerd’ door medici. We kunnen daar tot op de dag van vandaag in medisch-ethisch opzicht van leren, vindt een commissie van The Lancet.

Maak kennis met de ethische principes rondom schaarste, toegepast op de zorg. Ethici van de KNMG geven inzicht in verschillende facetten van schaarste, dat veel verder strekt dan materiële problemen. Vanuit medisch-ethisch perspectief draait het in de kern om het beschikbaar en toegankelijk houden van de zorg.

De meeste patiënten profiteren evident van hun ic-behandeling. Er bestaat echter ook een groep patiënten bij wie het onduidelijk is of de voordelen van ic-behandeling wel opwegen tegen de nadelen.

Sinds het Amerikaans Hooggerechtshof op 24 juni 2022 het landelijk recht op abortus schrapte, is het aantal verzoeken om abortuspillen bij non-profitorganisatie Aid Access flink gestegen. Zo blijkt uit een research letter gepubliceerd in JAMA.

Emeritus hoogleraar celbiologie en humane genetica en arts Hans Galjaard is woensdag overleden, 87 jaar oud. De in Leiden geboren Galjaard werd al jong hoogleraar aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en was later veelvuldig in de media om onderwerpen op zijn terrein toe te lichten, iets waar hij geknipt voor bleek.

Als arts in dienst van de overheid, heb je de artseneed afgelegd en moet je ook nog de ambtenareneed onderschrijven. Maar er zit wat frictie tussen het dienen van die twee meesters. Dat moet anders.

Hoogleraar foetale geneeskunde Mireille Bekker pleit ervoor om de 24-wekengrens voor zwangerschapsafbreking los te laten vanwege medische redenen. Als ouders vlak voor deze grens te horen krijgen dat de foetus ernstige afwijkingen heeft, moeten zijn nu onder ‘onmenselijke’ tijdsdruk beslissen of ze de zwangerschap doorzetten. Bekker betoogt dit in haar oratie ‘Ongeboren maar niet ongezien’ bij de Universiteit Utrecht.

Grensoverschrijdend gedrag, te zware prestatiedruk, discriminatie op grond van sekse of gender: begeleidend artsen in de (top)sport komen soms ingewikkelde situaties tegen. Een hernieuwde leidraad van de Vereniging voor Sportgeneeskunde geeft hun meer houvast.

Voor mensen die plannen hebben om te stoppen met eten en drinken als middel om te overlijden publiceert de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde een brochure. Huisarts en onderzoeker Eva Bolt schreef deze naar aanleiding van interviews met mensen die bewust waren gestopt met eten en drinken, én hun naasten en zorgverleners.

De meeste kinderen op de wachtlijst voor orgaantransplantatie kunnen alleen een orgaan van een kind krijgen. Die mogelijkheid is er, maar wordt vaak nog onbenut gelaten. Het nieuwe protocol Kind als donor biedt houvast in deze gevoelige situatie.

‘Goede zorg komt maximaal tegemoet aan alle vormen van kwetsbaarheid waarmee patiënten worden geconfronteerd. Het is zorg die, ondanks de kwetsbare toestand van de patiënt, zijn waardigheid respecteert en zoveel mogelijk bevordert.’

Initiatiefnemers van medische crowdfunding geven soms een te rooskleurig beeld van de slagingskans van een behandeling, waardoor misinformatie onder een breed publiek wordt verspreid. Dit is slechts één van de risico’s van crowdfunding, concludeert het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG) in zijn rapport ‘Medische crowdfunding: een ethische verkenning van online inzamelacties’.

In Eind goed betoogt hoogleraar ethiek Theo Boer dat ook nu nog elk besluit tot euthanasie vraagt om een grondig afwegingsproces. Hij schreef geen pleidooi om euthanasie terug te draaien maar zet desondanks ethische en theologische vraagtekens bij de vanzelfsprekendheid ervan.

De coronacrisis heeft veel invloed gehad op mensen die palliatieve zorg ontvingen of verleenden. De kwaliteit van de palliatieve zorg heeft ‘te lijden gehad’ van de coronamaatregelen. Tegelijk is er ‘meer maatschappelijke bewustwording’ voor het belang van het bespreekbaar maken van de wensen bij het levenseinde. Deze ambivalentie signaleert de Universiteit voor Humanistiek (UvH) aan de hand van een aantal onderzoeken en rapporten.

Euthanasieverzoeken komen opvallend vaak van mensen met een traumatische jeugd. Veel onnodig getalm rond deze verzoeken – en dus leed – is te voorkomen als kindermishandeling, chronische stress in de jeugd, wordt erkend als medische grondslag voor euthanasie.

Kwetsbare kinderen lijden op dit moment onnodig in de palliatieve fase. De regeling levens­beëindiging gaat daarvoor geen soelaas bieden. Om onnodig lijden te voorkomen moeten de palliatieve mogelijkheden die er nu al zijn worden verbeterd en beter worden ingezet.

Als de ok-capaciteit schaars is, zijn er verschillende opties om tot keuzes te komen. Van Alphen e.a. pleiten voor een model dat gezondheidswinst voor de gehele samenleving boven het belang van het individu stelt.

Het plot van haar roman Mannenmaal geeft Rinske Hillen meteen weg in de eerste pagina’s. Dat getuigt van lef. Het draait om drie personen: kinderarts Wout, zijn vrouw Eva, kunstjournalist, en kunstenaar Ben.

Artsenfederatie KNMG publiceert deze week het standpunt Beslissingen rond het levenseinde. Artsen die euthanasie bij patiënten met vergevorderde dementie willen uitvoeren, hebben hiermee nu praktische handvatten. Tijdig praten over het levenseinde is voor hen, maar ook voor artsen die dat niet willen, de sleutel.

Te vroeg geboren kinderen wáren vanaf 24 weken zwangerschap levensvatbaar. Maar die grens schuift op naar 23 en zelfs 22 weken. De grens voor abortus hangt daarmee samen.

De werkdruk in de zorg neemt schrikbarende vormen aan. De reguliere zorg wordt opnieuw afgeschaald. Daarmee nemen ook de frustraties toe. Onder zorgpersoneel natuurlijk, dat gevraagd wordt om opnieuw extra diensten te doen. Maar ook onder patiënten die op de wachtlijst staan voor een operatie, die steeds maar weer wordt uitgesteld.

Stoort u zich ook zo aan het ‘drastische-maatregelen-virus’ dat Nederland steeds meer in zijn greep krijgt?

In sommige regio’s vindt aanzienlijk meer euthanasie plaats dan in andere – los van religieuze verschillen. Die bevinding hoort onbevooroordeeld geanalyseerd te kunnen worden.

Een nieuwe podcastserie gaat over de besluitvorming tussen artsen en de familie van kritiek zieke ic-patiënten die niet meer zelf kunnen beslissen.

Alle vrouwen moeten toegang hebben tot gratis anticonceptie. Dat is de eis in een rechtszaak die maandag is begonnen.