Medisch Contact organiseert op 21 november 2019 wederom een nieuwe editie van De dokter en de dood, met uiteraard een volledig nieuw programma over het thema levenseinde. Over sterven, de dood en de rol van de arts daarbij. Ditmaal in de prachtige schouwburg Odeon in Zwolle.
Er staan niet veel lemma’s in waarnaar je op voorhand op zoek zou gaan. Nou goed, ‘Alzheimer’ komt voorbij, ‘Hersendood’ ook, ‘Palliatieve sedatie’ en ‘Bijna-doodervaring’. Maar bijna nooit worden ze gevolgd door, zeg maar, de gebruikelijk saaie uitleg. Met al die lemma’s laat Keizer zien dat we over de dood nooit zijn uitgepraat, want tot op de dag van vandaag heeft ‘de dood niets van zijn frisheid verloren’.
Journalist Henk Blanken heeft parkinson. Door die ziekte heeft hij de ‘pijnlijk grote kans’ van 50 procent om dement te worden.
Maar de gevaren van overdracht en tegenoverdracht dan? Dat de psychiater wordt meegezogen in de wanhoop van de patiënt, of vice versa? ‘Ja’, zeg je dan, ‘daar zijn we als psychiaters op getraind.’ Maar moeten we niet het meest vrezen voor vormen van manipulatie die niet detecteerbaar zijn?
De wens je leven te beëindigen kán onderdeel zijn van een psychische aandoening en verdient dan behandeling en niet inwilliging. Maar ik ben het er absoluut niet mee eens dat dat altijd zo is.
De Tweede Kamer wil dat VWS-minister Hugo de Jonge een plan bedenkt waardoor er eerder gesprekken worden gevoerd tussen huisartsen en patiënten over wensen rond het levenseinde dan nu gebeurt.
Ten eerste wil ik het veelgehoorde argument aan de kaak stellen dat hulp bij zelfdoding vreselijke suïcides voorkomt. Dat mag in individuele gevallen zo zijn, maar over het geheel vind ik het opvallend dat in Nederland het aantal niet-geassisteerde suïcides in tien jaar tijd met 35 procent is toegenomen, waar dat in omringende landen juist gelijk bleef of daalde.
Als je meegaat in een euthanasiewens, ga je mee in het feit dat iemand het opgeeft. Ga je niet mee in de euthanasiewens, dan laat je iemand alleen met zijn ondraaglijke lijden. Ik heb lang gedacht dat je die existentiële eenzaamheid van het bestaan wellicht moet accepteren.
Ja, je bent barmhartig en betrokken als je hem euthanaseert. Maar door de psychiatrische patiënt te helpen zeg jij óók dit: ‘Ik kan mij vinden in het oordeel van deze patiënt dat het voor hem beter is om niet te bestaan.’ Het verschil met ‘traditionele euthanasieën’ is groot. Daar gaat het om een zachte dood als laatste redmiddel om een vreselijke dood te voorkomen.
Ik ben niet voor euthanasie, maar ik ben nog meer tegen ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Maar daarmee ben ik er nog niet uit. Ik sluit niet uit, sterker nog, ik hoop zelfs dat lijden ergens goed voor is. Of misschien kan ik beter zeggen dat ik hoop dat het léven ergens toe dient. Dat we op aarde zijn ook om iets te leren, en dat dat met lijden gepaard kan gaan.
De in totaal vijftig meldingen die ik zag behoorden tot het zwaarste dat wij te zien kregen. Niet alleen vanwege het tijdsbeslag voor de zwaar belaste commissieleden en het onzegbare leed dat bij menige psychiatrische melding komt kijken, maar misschien nog wel meer vanwege de ontzetting over de rol die de omstandigheden daarbij hadden gespeeld.
Ik ben met je eens dat je nooit met 100 procent zekerheid kunt zeggen dat er in de toekomst niet een verandering ten goede zou kunnen plaatsvinden of dat er een nieuwe behandeling wordt ontdekt, die wél effectief is. Maar volgens mij gaat het daar niet om. De vraag is of het aannemelijk is, maar nog meer of iemand daaraan voldoende hoop kan ontlenen om erop te wachten.
Huisarts Mirjam Willemsen uit Maastricht kreeg vijf jaar geleden longkanker. Sindsdien zet ze palliatieve zorg op de kaart. In maart hoorde ze dat ze uitzaaiingen heeft. Doordat ze zich met haar eigen advance care planning moet bezighouden, hebben haar tips een extra waarde.
Hoogleraar palliatieve zorg en hospicezorg Saskia Teunissen wil meer tempo en minder onderbehandeling in de laatste fase. En hospices moeten ook zorg gaan verlenen aan mensen die thuis willen sterven.
Longarts Sander de Hosson weet met zijn vaak ontroerende columns over de palliatieve praktijk een breed publiek te bereiken. Nu zijn ze gebundeld. ‘Mijn reis om palliatieve zorg op de kaart te zetten stopt hiermee.’
Wat een geweldig feest was die Canal Gay Pride Parade. Hartverwarmend. Ik had het voorrecht een en ander mee te maken vanaf de boot die aandacht vroeg voor 113, de hulplijn bij gedachten aan zelfdoding. Dit komt onder homoseksuele mannen en vrouwen en transgenders veel meer voor.
De huisarts had gebeld naar de ggz over een 75-jarige patiënte. Sinds het overlijden van haar man ruim een jaar geleden vroeg ze bij herhaling om een spuitje en had ze al een paar suïcidepogingen gedaan. Zo ook gister door zich in de polsen te snijden. Hulp van de ggz wilde ze per se niet. ‘Er is maar één ding wat ik wil dokter en dat is bij mijn man zijn.’
Ook dit jaar weer een nieuwe editie van De dokter en de dood, met uiteraard een volledig nieuw programma over het thema levenseinde. Ditmaal met onder meer longarts Sander de Hosson, filosoof Awee Prins, gynaecoloog Mieke Kerkhof, hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht Wilma Duijst en ethicus Gert van Dijk.
Beneden alle peil. Kennelijk vindt van der Staaij, dat het doel de middelen heiligt. Ik hou niet van dergelijke heilige verontwaardiging. En ik vind al helemaal niet, dat die je het recht geeft uit naam van christendom zo respectloos uit te halen naar artsen, die de moeilijke taak op zich nemen mensen met ondraaglijk en uitzichtloos lijden te helpen.
Bert Keizer spreekt 15 oktober over angst tijdens het evenement De dokter en de dood. Hij vertelt hier vast iets over zijn angsten als arts.
De dokter en de dood zijn een onafscheidelijk duo. Dat betoogt specialist ouderengeneeskunde, filosoof en schrijver Bert Keizer tijdens het uitverkochte Medisch Contact Live-evenement 'De dokter en de dood' donderdagavond in...
Alleen al door dat ‘feit’ zijn dokters – ofschoon opgeleid om mensen beter te maken – ook altijd betrokken bij de laatste levensfase. De Dokter en de dood is een staalkaart van praktische beschouwingen en adviezen over optimale zorg rond het levenseinde, en over hoe dat lang niet altijd goed gaat.
Dit is een ingekort hoofdstuk uit het boek De dokter en de dood. In dat boek beschrijven artsen aan de hand van een casus hun ervaringen met de dood. Huisarts Maria van den Muijsenbergh zoomt in op de stervensbegeleiding bij allochtonen.
In plaats van duidelijkheid, creëert de niet-reanimeren-penning eerder verwarring, zeggen de internisten Bosch en Smulders. Zij kregen de nodige kritiek te verduren toen zij dit standpunt naar buiten brachten.
