‘Ik ben er levend uitgekomen. Dat komt omdat ik als arts gewerkt heb in de kampen in Amersfoort, Westerbork en Auschwitz. Ik heb mensen geholpen, maar heb er ook aan meegewerkt dat anderen het niet overleefd hebben. Gewoon om mijn eigen leven te redden. Ik ben geen haar beter geweest dan anderen. En daar lijd ik onder.’
In de geheel herziene druk van Kwaliteit en veiligheid in patiëntenzorg gaat het over onderwerpen als evidencebased practice en patiëntenparticipatie, de basismodellen van kwaliteit van zorg, en zeer actuele thema’s als: wat is zinnige en passende zorg, persoonsgerichte zorg, sturen op kwaliteit, het meten van kwaliteit, en uitleg over het begrip leiderschap en de (financiële) structuur van de gezondheidszorg.
Bekend feit: veel mensen met (ernstige) psychische of verslavingsproblematiek hebben vaak ook te maken met sociale problemen. Hun complexe en meervoudige zorgbehoeften vragen om de gecoördineerde inzet van professionals van verschillende disciplines.
Op Home Academy, platform voor onlinehoorcolleges, geeft Fenna Heyning haar visie op De toekomst van de zorg. Ze behandelt vier verschillende mythes die op dit moment een goede, toegankelijke en duurzame zorg in de weg staan en gebruikt deze om uit te leggen hoe de zorg in de toekomst kan verbeteren.
‘Je kunt als zorgverzekeraar de puzzelstukjes wel op de goede plaats willen leggen, maar als je heel andere vormen in die stukjes ziet dan een ervaren psychiater of psycholoog, is het de vraag of je wel degene bent die de puzzel zou moeten leggen.’ Het is een van de vele prikkelende observaties uit De spreekkamer is lek van journalist Tom Grosfeld.
Plots gebeurt het: ‘Een virus trekt over het land als een langgerekte golf in een golfslagbad.’ Covid-19 heet het virus. In de verhalenbundel Milde klachten ontleedt Sanneke van Hassel de inbreuk van het virus plus de tegenmaatregelen op de levens van een scala vrouwen die zich ‘strijdlustig’ aan de regels houden.
In The Eternal Memory volgen we het Chileense echtpaar Augusto Góngora en Paulina Urrutia. Waar Augusto eens als bekende journalist op de Chileense televisie vocht voor het behoud van collectieve herinnering onder militaire dictatuur, moet hij nu vechten tegen het verval ervan door zijn alzheimer.
Rinus Otte (63) is de baas van het OM en ook de man aan wie een groep psychiaters een bezorgde brief schreef over de euthanasiepraktijk in hun vakgebied. De troost van gebrekkig strafrecht heet zijn boek over wat hij ziet als de betekenis van het strafrecht.
In Sterben van Matthias Glasner volgen we drie uur lang, verdeeld over vijf hoofdstukken en een epiloog, de lotgevallen van een gezin waarvan de vier leden elkaar weinig meer te zeggen hebben. Het is zelfs de vraag of ze dat ooit wel hadden.
In het geheel herziene, volumineuze handboek Palliatieve zorg in de huisartsenpraktijk wordt alles behandeld wat bij dit type zorg komt kijken, zoals de organisatie, de verschillende ziektebeelden, palliatieve sedatie, euthanasie en rouw, en een lange reeks symptomen van de palliatieve fase zoals hik, lymfoedeem, ileus, dreigende dwarslaesie, jeuk, diarree, depressie en ascites.
Een schitterend gebrek is de verfilming van de gelijknamige roman van Arthur Japin uit 2003, die ook meeschreef aan het scenario. Regisseur is Michiel van Erp. Hij nam daarmee de plaats in van fotograaf Erwin Olaf, die met deze film zijn regiedebuut zou maken, maar daar om gezondheidsredenen vanaf moest zien. Hij overleed vorig jaar.
Soms kun je over een film maar beter niks zeggen, want bijna alles wat je prijsgeeft zou een spoiler zijn. De bizarre geschiedenis die Maria Fredriksson met haar in Zweden gesitueerde, fascinerende documentaire The Gullspång Miracle vertelt, moet u gewoon gaan zien.
Het Nederlands Dokters Orkest (NDO) bestaat uit ongeveer tachtig artsen uit verschillende medische disciplines die op hoog niveau muziek willen maken. Op 6 oktober 2024 geeft het NDO in Musis Sacrum te Arnhem onder leiding van dirigent Peter Biloen een matineeconcert.
Dat in de natuur zijn goed is voor de gezondheid zal menigeen wellicht al uit eigen ervaring weten. Wie bewijs, achtergronden of motivatie hiervoor zoekt, kan die volop vinden in Natuur op doktersvoorschrift van Dirk Avonts, Hans Keune en Roy Remmen, en in Waarom natuur goed voor je hersenen is van Michel Le Van Quyen.
In Als van lucht vertelt Ada d’Adamo – die net voordat haar boek verscheen aan de gevolgen van borstkanker overleed – over haar leven met haar ernstig gehandicapte dochter. Haar boek is een ‘memoir’: waargebeurde belevenissen in literaire vorm gegoten. Dat genre kan op steeds meer belangstelling rekenen in wetenschappelijke en klinische gremia die zich bezighouden met het bestuderen van het verhaal van de patiënt.
‘Iemand die suïcide pleegt, sleept je met zich mee, of degene zich daarvan bewust is of niet. Die dag hebben jullie samen een sprong in de leegte gemaakt (…)’ Matteo Bianchi schreef met 'Zij die achterblijven' een indringend verslag van die ‘sprong’ en de leegte die zijn vriend S. achterlaat.
Na twintig jaar als fotograaf te hebben gewerkt, zat Maaike Koning ongeveer driehonderd keer in wachtkamers. Wachtend op een diagnose, een behandeling en uiteindelijk op genezing. Er werd een tumor achter haar borstbeen aangetroffen, maar het duurde bijna drie jaar voordat ze een diagnose kreeg. Het bleek een zeldzame vorm van de ziekte van Hodgkin.
Als David Steenmeijer zijn bachelor psychologie heeft afgerond, besluit hij dat het welletjes is geweest met dat studeren en wil hij de praktijk in. Hij gaat werken in een gesloten inrichting voor volwassenen. In zijn boek Welkom in de gesloten zorg legt Steenmeijer met treffende casussen de uitdagingen van de dagelijkse zorg bloot.
Als je niet moeders wokeste bent, is Baren buiten de box even wennen qua taalgebruik. Woorden als man, vrouw, wit en zwart worden met hoofdletter geschreven. En de woorden ‘bevallen’ en ‘vagina’ blijken anno 2024 niet langer oké vanwege hun, volgens auteur en verloskundige Bahareh Goodarzi, negatieve of op het mannelijk fysiek gerichte lading.
Otto de Kat (lees zijn oeuvre!) schreef voor het eerst een non-fictiewerk: Autobiografie van een flat. Hij keert daarin terug in de flat van zijn overleden ouders. Zijn ouders betrokken de woning in 1941, in het verwoeste Rotterdam, en bleven er de rest van hun leven. Ze kregen er twee zonen; Otto is van na de oorlog. Zijn terugkomst maakt herinneringen en associaties aan mensen en gebeurtenissen bij hem los, die hij met fijnzinnige pen noteert: ‘Vanuit het trappenhuis stap ik telkens een vervlogen wereld in, oud en volslagen nieuw.’
De negende editie van ‘het leukste Nederlandstalige magazine over wetenschapsgeschiedenis' Wonderkamer, is gewijd aan het thema menselijke resten in musea, wetenschap en geneeskunde.
‘Waarom deed niemand destijds iets?’, ‘(Hoe) vertel ik het mijn partner?’ en ‘Helpt aangifte doen bij de verwerking?’ Het is een greep uit de vragen waarmee slachtoffers van seksueel misbruik kunnen worstelen én die zijzelf stelden tijdens webinars aan therapeuten Iva Bicanic en Esther Verhees en ervaringsdeskundige Miranda Freriks.
Wanneer een neuroloog over zijn eigen worsteling met alzheimer schrijft, klinkt dat alsof hij aan zelfkastijding doet. Minutieus je eigen aftakeling in de gaten houden en vastleggen om vervolgens toch gelijk te krijgen over de diagnose alzheimer: er valt over te twisten of dat nog als een overwinning telt.
Er is de laatste tijd veel debat over euthanasie bij psychische aandoeningen. Veel psychiaters hebben het daar moeilijk mee. Want, zoals psychiater en Medisch Contact-blogger Menno Oosterhoff (zelf voorstander) nog niet zo lang geleden schreef: ‘Bij lichamelijke aandoeningen is dood willen een gevolg van de aandoening, maar bij psychische aandoeningen is het vaak een onderdeel ervan, dat je juist moet behandelen. Wanneer moet je je beperkingen daarin erkennen?’
Een nieuw boek van Lionel Shriver, dat belooft satire en tegendraadse maatschappijkritiek. En ja hoor, ook met Waanzin gaat de Amerikaanse schrijfster er met twee gestrekte benen in. De titel slaat op een soort collectieve massahysterie die is ingetreden in een fictieve Amerikaanse samenleving. Verschillen in menselijke intelligentie zijn gladgestreken. Er is een verbod op termen als dom, stom, idioot.
