Hoewel vuurwerk in Nederland een feestelijke traditie is tijdens de jaarwisseling, veroorzaakt het ieder jaar gewonden. In de jaarwisseling van 2019 op 2020 waren er in totaal 1300 vuurwerkslachtoffers die de Spoedeisende Hulp of huisartsenpost bezochten in Nederland.1 Het vasthouden aan traditie enerzijds en voorkomen van slachtoffers anderzijds, zijn voer voor een hevig debat.
Ondanks het extra geknal met vuurwerk de afgelopen weken na de afkondiging van het eenmalige vuurwerkverbod rond de aankomende jaarwisseling, zijn er in het Oogziekenhuis Rotterdam geen vuurwerkslachtoffers binnengekomen, vertelt oogarts Tjeerd de Faber.
Was u erg bedroefd dat u niet mocht knallen met de jaarwisseling, vanwege dat vuurwerkverbod? En bent u nu niet blij dat u wel kunt knallen met het surrogaat carbid? Want carbid is geen echt vuurwerk. Dat zeggen ze tenminste. Het valt niet onder het vuurwerkverbod.
Het aantal ongelukken met carbidschieten gaat waarschijnlijk toenemen, nu er een verbod is op vuurwerk, vreest oogarts Tjeerd de Faber. Het afschieten ervan zou net als afsteken van vuurwerk verboden moeten worden, vindt hij.
Knalvuurwerk en vuurpijlen die door het kabinet worden verboden, zijn goed voor 43 procent van alle oogletsels door vuurwerk. De resterende 57 procent komt vooral door siervuurwerk. Daarom moet er een totaalverbod op vuurwerk komen. Dat stelt oogarts Tjeerd de Faber van het Vuurwerkmanifest in reactie.
Artsenfederatie KNMG staat positief tegenover het voornemen van het kabinet om het gebruik van consumentenvuurwerk verder in te perken. ‘Een stap in de goede richting’ zegt René Héman, voorzitter van de KNMG.
Het vuurwerk was magisch geweest en volgens zijn vader had hij het prachtig gevonden en voelde hij zich, op 7-jarige leeftijd, ineens een grote jongen. Wat er precies gebeurde is veel later pas duidelijk geworden. Omstanders spraken over een harde knal, ‘alsof er een bom ontplofte’.
Fijn dat het kabinet de goede kant opbuigt, maar het is nog niet voldoende. Dat zeggen oogartsen Jan Keunen en Tjeerd de Faber van het Vuurwerkmanifest over de toezegging van het kabinet om consumentenvuurwerk aan banden te leggen.
Ruim 500 duizend mensen en organisaties hebben inmiddels steun betuigd aan het Vuurwerkmanifest. Als de Haagse politiek niet dit voorjaar flinke stappen heeft gezet om tot een verbod op riskant vuurwerk te komen, vragen de organisatoren van het manifest de Nationale Ombudsman om hulp.
Met hulp van burgers die eigen metingen van vuurwerksmog aanleverden, heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de concentraties fijnstof tijdens de jaarwisseling in beeld gebracht.
Rond de jaarwisseling moesten bijna 1300 slachtoffers met vuurwerkletsel worden behandeld. Dat is een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar, meldt VeiligheidNL.
In het Oogziekenhuis in Rotterdam kwamen tijdens de afgelopen jaarwisseling achttien mensen binnen met oogletsel door vuurwerkongelukken. Dat aantal is fors hoger dan tijdens de vorige jaarwisseling.
SEH-artsen maken zich zorgen over de dalende leeftijd van vuurwerkslachtoffers. De NVSHA (Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen) wil dat kinderen, maar ook hun ouders, meer worden voorgelicht over de risico’s van vuurwerk.
Het aantal vuurwerkslachtoffers op 31 december en 1 januari ligt nog hoger dan altijd werd aangenomen. Hoewel er in de afgelopen jaren steeds minder mensen met letsel door vuurwerk in het ziekenhuis terechtkwamen, meldden zich juist meer slachtoffers bij de huisartsenpost.
Rond oud en nieuw zorgt pyrotechnisch vertoon voor veel spektakel. Maar ook voor ongelukken. De eerste stap naar een veiligere jaarwisseling is cijfermatig inzicht in het letsel dat rotjes, pijlen, knallers en ander ‘feest’-gedruis veroorzaken.
Twee blinde ogen voor elk uur dat rondom de jaarwisseling vuurwerk mag worden afgestoken. Een hoge prijs voor visueel spektakel, zegt oogarts Tjeerd de Faber. Hij pleit al jaren voor een totaalverbod. En zijn aanhang groeit.
De Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie meldt dat het 90 patiënten met vuurwerkverwondingen heeft gerapporteerd, onder wie 32 kinderen. Het totaal aantal slachtoffers dat gezien is door een traumachirurg, is iets afgenomen ten opzichte van vorig jaar (95 patiënten).
Bij het Oogziekenhuis in Rotterdam zijn inmiddels zeventien patiënten binnengekomen met oogletsel door vuurwerkongelukken. Dat zijn er vier meer dan op hetzelfde tijdstip een jaar geleden.
Zowel kinderen als volwassenen zouden verplicht een vuurwerkbril moeten dragen tijdens het afsteken van vuurwerk. Daarvoor pleit de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulpartsen (NVSHA) in de aanloop naar oudjaarsnacht.
Op SEH-afdelingen zijn op oud- en nieuwsjaardag 434 slachtoffers van een vuurwerkongeval behandeld. Dat is opnieuw een afname. Dat blijkt uit cijfers van Stichting VeiligheidNL. Bij huisartsenposten zijn naar schatting nog eens zo’n 700 slachtoffers met lichter letsel behandeld.
Traumachirurgen moesten deze jaarwisseling 95 patiënten met vuurwerkletsel behandelen, onder wie veertig kinderen. Dat is een kwart meer dan een jaar eerder. Dat blijkt uit cijfers van de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie (NVT). Stichting VeiligheidNL inventariseert met hulp van artsen de stand van zaken en verwacht donderdag uitsluitsel te kunnen geven over het totaalaantal vuurwerkslachtoffers dit jaar.
Vuurwerkverkopers doen goede zaken. De gemiddelde besteding lag op de eerste dag dat vuurwerk weer mag worden verkocht, hoger dan vorig jaar. Anderzijds is het Vuurwerkmanifest, waarin wordt gepleit voor een verbod op consumentenvuurwerk, tot nu toe door veel meer mensen en instanties ondertekend dan in dezelfde periode vorig jaar.
Twaalf ziekenhuizen in Zuidwest-Nederland willen deze jaarwisseling in kaart brengen wat de medische en maatschappelijke kosten van vuurwerkletsel zijn. Het is bedoeld als aanvulling op de jaarlijkse inventarisatie van vuurwerkletsel door verschillende artsenverenigingen.
Vuurpijlen en rotjes veroorzaken maar een deel van het vuurwerkletsel; ook siervuurwerk maakt veel slachtoffers.
Tijdens de afgelopen jaarwisseling hebben 176 mensen oogletsel aan één of twee ogen opgelopen. Negentien mensen zijn blind geworden aan een oog en vijf ogen zijn operatief verwijderd. Dat maakt het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) bekend nu de oogartsen over volledige cijfers beschikken.
