Meer over preventie

Het Dagblad van het Noorden kopte vorige maand: ‘Fastfoodketens McDonald’s, KFC en Burger King ontvangen miljoenen van zorgverzekeraars en miljarden aan premiegeld van pensioenfondsen.’

‘Voorkomen is beter dan genezen. En hoe eerder we ziekten kunnen opsporen, hoe beter.’ Zo luidde de inleiding van het bericht van minister Ernst Kuipers op LinkedIn, over het grootschalige, gesubsidieerde onderzoek naar thuistesten op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en nierschade.1 Het doel is om op basis van dit onderzoek over vijf jaar een bevolkings­­onder­zoek voor alle 50- tot 75-jarigen in te stellen. Het is te hopen dat het risico op overdiagnostiek en medicalisering hierbij kritisch wordt onderzocht, zodat gezonde mensen straks niet een kleine minderheid vormen. In ieder geval is de stelling van de minister te kort door de bocht.

De vrije keuze uit zorgaanbieders is voor 15 procent van de verzekerden belangrijk bij het kiezen van een zorgverzekeraar. Dat blijkt uit een jaarlijkse peiling van toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM). De mate waarin verzekeraars preventieve zorg vergoeden, speelt nog nagenoeg geen rol bij die keuze.

‘Wat voor werk doet u? En met wat voor soort stoffen werkt u daar?’ Dat zou elke arts moeten vragen bij aandoeningen die hun herkomst kunnen vinden op de werkplek, vindt Frederieke Schaafsma, bijzonder hoogleraar arbeids- en bedrijfsgeneeskunde en medeoprichter LEXCES.

Inwoners van volkswijken hebben gemiddeld veertien gezonde jaren minder dan bewoners van andere wijken die soms maar een kilometer verderop liggen. Hoe komt dat, en hoe dat te veranderen?

Recentelijk las ik het boek Goed Ziek van de Vlaamse arts Ri de Ridder, tegenwoordig directeur Volksgezondheid op het ministerie in België. De Ridder zegt in dat boek interessante dingen over preventie.

De speciale telefoonlijn voor mensen die twijfels hebben over coronavaccins gaat mensen ook informeren over andere medische vraagstukken. De naam van de Vaccinatie Twijfeltelefoon wordt donderdag veranderd in de Twijfeltelefoon. Het eerste thema waar de medische informatielijn zich op gaat richten is de vroege opsporing van darmkanker. Later deze maand gaat de lijn ook vragen van tieners en hun ouders of verzorgers over HPV-vaccinatie beantwoorden.

Het aanpakken van chronische nierschade levert op termijn gezondheidswinst én financieel voordeel op. Maar wie is bereid om geld te steken in een zorgproject waarvan de revenuen pas in de (verre) toekomst zijn te verwachten?

Sinds 2012 is er bijna 16 miljard euro minder in de curatieve zorg uitgegeven dan begroot. Hoogleraar Patrick Jeurissen over vijftien jaar gereguleerde marktwerking: ‘Je kunt in een vergrijzende samenleving niet elk jaar een beetje minder zorg leveren.’

Mijn laatste jaar als voorzitter van de KAMG is aangebroken. Toen ik begin 2017 met deze functie startte, lag er een prachtig landelijk opleidingsplan (LOP) voor de arts M+G klaar.

Wim van der Meeren is hij voorzitter van de raad van toezicht van het ­Radboudumc en weet hij precies waar er in Nederland een verbeterslag valt te maken op het gebied van gezondheid.

Het vroegtijdig meten van het eiwit lipoproteïne A – kortweg Lp(A) – in het bloed van patiënten, helpt bij het opsporen van een groep patiënten die ongemerkt een hoog risico lopen op hart- en vaatziekten.

De voltallige Tweede Kamer wil dat de regering er werk van maakt om de uitkomsten van pilots met langere huisartsconsulten in meer regio’s door te voeren. Ook wil het parlement dat toezichthouder NZa bekijkt of vijftienminutenconsulten een optie zijn in de bekostiging van huisartsenzorg.

Er moet structureel 600 miljoen euro worden geïnvesteerd in herstel en versterking van de publieke gezondheid. Dat stelt voorzitter André Rouvoet van GGD GHOR Nederland in een brief aan de informateurs, waarin hij zijn zorgen uit over de ‘oorverdovende politieke stilte’ over dit onderwerp.

Het was in 1968 dat de Centrale Vereniging Ambulante Handel een leus introduceerde die veel mensen zich nog zullen herinneren, mede vanwege het karakteristieke melodietje eronder: ‘Op de markt is je gulden een daalder waard.’

‘Onder druk wordt alles vloeibaar’ is een op het eerste oog aangenaam en geruststellend gezegde dat inhoudt dat het uiteindelijk altijd goedkomt als je de druk maar genoeg opvoert.

Het geraas en geronk van de racewagens op de Grand Prix in Zandvoort bereikte afgelopen weekend geluidswaarden ver boven de 80 dB; de grens waarboven gehoorschade kan plaatsvinden.

Miljoenen Amerikaanse mannen worden jaarlijks besneden, vanwege onbewezen veronderstellingen over het voorkómen van een hiv-infectie. Dat is een kwalijke en schadelijke praktijk – zeker omdat dit beleid wordt geëxporteerd.

Kamerleden, verzekeraars en woning­corporaties buigen zich over de problemen in de ouderenzorg met taskforces, dialoog­nota’s en wetsvoorstellen. En dokters, denken die ook mee? Clementine Mol, bouwkundig arts, wil niets liever.

Voor 2020 werden in het Nationaal Preventieakkoord 39 doelen gesteld. Slechts een derde daarvan is behaald. Voor een deel komt dit door de coronacrisis, stelt het RIVM.

De maatschappij moet niet alleen voorbereid zijn op een pandemie zoals covid-19, maar ook op ontwikkelingen als vergrijzing en toenemende gezondheidsongelijkheid. Vanuit die gedachte roept de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) informateur Mariëtte Hamer op om vooral hierin te investeren in gezondheidszorg.

Als deze column verschijnt liggen de verkiezingen achter ons en is de formatie begonnen. Wat mij betreft moet daarbij blijvend en nadrukkelijk op de agenda staan hoe we de preventieve gezondheidszorg definitief en langdurig in het Nederlandse beleid gaan borgen.

Voor verschillende risicofactoren voor hartfalen geldt dat zij de kans op hartfalen relatief meer vergroten bij 55-minners dan bij ouderen. Dit is een conclusie van Jasper Tromp e.a. die daarover schrijven in The BMJ.

Zorgverleners moeten niet worden gedwongen om digitale zorg te verlenen, patiënten niet om er gebruik van te maken. Dat gaven kandidaten van politieke partijen aan bij het zorgdebat dat maandag werd gehouden op initiatief van een twintigtal zorgorganisaties.

Het is weer tijd voor verkiezingen! Hét moment voor alle partijen in de Tweede Kamer om duidelijk te maken wat er volgens hen de komende jaren in Nederland moet gebeuren.