Het gaat maar ‘ietsiepietsie’ beter in de verpleeghuiszorg, stellen Wanda de Kanter, Carin Gaemers en Hugo Borst. Om opnieuw aandacht te vragen voor hoe de zorg er volgens hen uit moet zien, publiceerden ze zaterdag een nieuw manifest – ‘De Tien Geboden voor de zorg voor ouderen die vanwege dementie in het verpleeghuis zitten’ – in NRC.
Vannacht droomde ik van Pia. Ze vloog op een bezemsteel door Amsterdam, op zoek naar eenzame ouderen. Op een soort bagagedrager lagen injectiespuiten, flessen helium en een ingelijst diploma ‘levenseindeconsulent’.
De landelijke multidisciplinaire kwaliteitsregistratie ParkinsonInzicht is voorlopig stopgezet. De deelname was beperkt, er waren geen relevante uitkomsten en de administratieve lasten waren hoog. Een harde leerschool.
De eerstelijnszorg door specialisten ouderengeneeskunde en artsen verstandelijk gehandicapten wordt per januari 2020 waarschijnlijk vergoed uit het basispakket.
‘Kan hij niet naar hier komen, naar de wachtpost?’ ‘Nee, dat zal niet gaan.’ ‘En waarom gaat dat niet?’ ‘Dat is moeilijk.’ ‘En waarom is dat moeilijk?’ Het blijft even stil. Ik zet me schrap voor een excuus uit de top tien van standaardsmoesjes.
Ik ken hem een jaar of twintig. Hij is inmiddels midden 80. Hij schrijft – ‘net als u’ – ook korte verhalen, liet hij me jaren geleden weten. Sindsdien ontvang ik regelmatig zijn levensbespiegelingen op papier.
We lopen het risico dat we een grote groep mensen onnodig laten screenen door een geriater terwijl je eigenlijk al op je tien vingertjes na kunt tellen dat er geen sprake is van kwetsbaarheid en sommige mensen zijn op hun 45ste al kwetsbaar omdat ze een scala aan aandoeningen en risicofactoren voor nog meer ellende hebben. Hoe doelmatig is dit plan eigenlijk?
Huisartsen luiden de noodklok omdat de zorg aan ouderen in kleinschalige woonzorghuizen steeds vaker op hun bord terechtkomt, terwijl die naar hun idee eigenlijk in handen zou moeten zijn van een specialist. ‘Wij krijgen dagelijks telefoontjes van huisartsen die het hier heel moeilijk mee hebben’, aldus Garmt Postma, bestuurslid van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV).
Om eenzaamheid tegen te gaan krijgen huisartsen in Groot-Brittannië de mogelijkheid om sociale activiteiten, zoals dansles of een kookclub, voor te schrijven. Ook zullen postbodes worden ingezet om tijdens hun rondes een oogje te houden op eenzame mensen en ouderen.
Heeft familie van verpleeghuisbewoners recht op digitale inzage in de rapportages van de arts? En mogen zij anderen die rechten ook digitaal toekennen?
Staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS wil dat ouderen gevaccineerd worden tegen pneumokokken, als dat uitvoerbaar en betaalbaar is. Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer in reactie op een advies van de Gezondheidsraad.
Deze week ben ik 63 geworden. 63! Dat dat over mij gaat vind ik onwezenlijk. Maar gezever van ouderen die zich nog jong voelen is zó 63. Dus daar val ik je niet mee lastig. Ik wil het hebben over 'minder', over krimpen in plaats van groeien.
Een kwetsbare oudere breekt zijn heup. Wat is wijs? Niet opereren betekent vaak dat de patiënt spoedig zal overlijden. Wel opereren pakt dikwijls goed uit, maar leidt soms ook tot overlijden op korte termijn, maar dan na een vruchteloze lijdensweg.
Ouderen met een indicatie voor verpleeghuiszorg hebben even hoge zorgkosten en overlijden even snel als vergelijkbare ouderen met een indicatie voor thuiszorg. Dat blijkt uit een studie van het RIVM, het CPB en de Erasmus Universiteit.
De doelen van de hervorming van de langdurige zorg, die in januari 2015 is ingevoerd, zijn slechts gedeeltelijk behaald. De kosten van de langdurige zorg groeien minder hard en mensen met beperkingen blijven langer thuis wonen.
Om langer thuis wonen voor ouderen beter mogelijk te maken, trekt minister Hugo de Jonge van VWS tot en met 2021 340 miljoen euro uit. Er zal ook meer geld worden vrijgemaakt voor specialisten ouderengeneeskunde.
De individuele kans op eenzaamheid onder ouderen (van 55 jaar en ouder) neemt af, maar tegelijkertijd stijgt het aantal eenzame ouderen, simpelweg omdat het aantal ouderen toeneemt. Dat blijkt uit het onderzoeksrapport ‘Kwetsbaar en Eenzaam?’ van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
Nationaal en internationaal wetenschappelijk onderzoek naar interventies om kwetsbare ouderen zelfredzaam te houden, levert tot nu toe maar weinig op. Dat concludeert de Gezondheidsraad, die vindt dat er meer onderzoek nodig is naar wat effectieve interventies zijn om ouderen langer thuis te laten wonen.
Het ministerie van VWS trekt een bedrag tot 4,2 miljoen euro per jaar uit voor wetenschappelijk onderzoek in de langdurige ouderenzorg. Dat heeft het ministerie toegezegd aan de zes Samenwerkende Academische Netwerken Ouderenzorg (SANO).
340 duizend mensen ontvingen in 2017 langdurige zorg, een afname van vijfduizend ten opzichte van 2015. Een verklaring voor de afname is dat mensen in 2017 minder snel in aanmerking kwamen voor langdurige zorg dan in 2015, zo stelt Vektis, informatiecentrum voor de zorg.
Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis hebben vaak een sterke behoefte de touwtjes in handen te houden. Als zij op oudere leeftijd om euthanasie vragen, vereist dat zorgvuldig manoeuvreren door de betrokken zorgverleners om het risico op suïcide te minimaliseren.
Op de gang vertel ik de zaalarts dat meneer graag wil weten wat er gaat gebeuren. ‘Nou, het heeft geen zin om hem dat te vertellen hoor. Over tien minuten is hij het toch weer vergeten.’ Verbijsterd kijk ik de zaalarts aan.
De meeste ouderen gebruiken weinig zorg; slechts een klein deel heeft juist veel zorg nodig. 20 procent van de ouderen gebruikt 80 procent van de zorguitgaven voor ouderen. Bijna de helft (48%) van de totale zorguitgaven gaat naar ouderen.
Minister Hugo de Jonge (VWS) wil nagaan in hoeverre de vrijheid van artsenkeuze van belang is voor cliënten die langdurige, blijvende zorg krijgen uit de Wet langdurige zorg (Wlz). Als hij daar meer inzicht in heeft, hakt hij een knoop door over een andere financiering van alle zorg die Wlz-cliënten krijgen, die deze keuzevrijheid mogelijk inperkt.
De afgelopen uitzending, waar 1 miljoen mensen naar hebben gekeken, verbleef Beau van Erven Dorens in een hospice. In 45 minuten schetst hij het beeld dat ik als dokter en als mens al veel langer koester.
