Patiënten krijgen vaak veel te veel medicijnen mee. Met maatwerk valt veel te besparen en is het effect groter, zeggen anesthesioloog-pijnspecialist Gitara Edward-Rutten en ziekenhuisapotheker Ingrid van Haelst.
Op instigatie van het ministerie van VWS heeft het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum een aantal bijzondere en vaak moeilijk verkrijgbare antidota op voorraad. Onlangs zijn daar enkele zeldzame, maar essentiële middelen aan toegevoegd.
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd heeft de regels rond het voorschrijven van medicatie voorlopig weer versoepeld vanwege het opgelopen aantal covidbesmettingen. Artsen mogen medicatie nu ook voorschrijven als ze een patiënt alleen via videoconsult hebben gezien.
Mijn familieleden in Irak hebben corona. Mensen gaan daar niet naar het ziekenhuis. Ze hebben weinig vertrouwen in de zorg. Ze bellen met familie of bekenden in het buitenland, westerse landen, en vragen naar de medicamenteuze behandeling aldaar. Welke medicijnen? Welke doseringen? Hoeveel dagen te gebruiken? Dat kopen ze dan zelf in Irak.
Gelukkig is de farmaceutische industrie vrijwel volledig gestopt met het volproppen van onze brievenbussen met de meest onnozele reclamefolders, die steevast ongelezen de oudpapierbak ingingen.
In de laatste drie levensmaanden worden soms medicijnen voorgeschreven waarvan het nut op zijn minst twijfelachtig is. Cijfers daarover zijn een goede basis voor verdiepend onderzoek.
Met antistollingsmedicatie gaat het nog weleens mis in ziekenhuizen. Een gespecialiseerd team dat volgens een eenduidig protocol handelt en specialisten ondersteunt en adviseert, kan de risico’s terugbrengen.
50-plussers met een eerste botbreuk worden onvoldoende getest op osteoporose, terwijl deze aandoening bij een op de drie Nederlanders in deze groep de onderliggende oorzaak is. Dat stelt Zorginstituut Nederland in een rapport gericht aan de minister Van Ark (Medische Zorg).
Over dementie en de behandeling daarvan bestaan nogal wat misverstanden. Er lijkt zelfs een richtingenstrijd te ontstaan tussen een farmaceutische en een leefstijlaanpak. Tijd om de feiten op een rijtje te zetten.
Voor colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn is nog geen curatieve behandeling mogelijk en er is ook geen medicijn beschikbaar dat bij iedere patiënt werkt. De hoop is gevestigd op nieuwe biologische geneesmiddelen.
Minister Bruins van Medische Zorg doet een poging de farmaceutische industrie op hun maatschappelijke verantwoordelijkheden te wijzen via een open brief in de Volkskrant. Ook dreigt hij een bedrijf aan de schandpaal te nagelen, dat onlangs een medicijn fors duurder maakte en daarvoor geen goede reden heeft.
In april van dit jaar is de nieuwe multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair Risicomanagement gepubliceerd. Veel reacties op deze richtlijn gaan vrijwel alleen over de cholesterolstreefwaarde bij een beperkt deel van de statinegebruikers en worden gekenmerkt door cynisme, complottheorieën en uit de lucht gegrepen schattingen van de effecten van de aanbevelingen. Menig criticus verzuimt daarbij de onderbouwing voor de aanbevelingen goed te lezen. De kritiek van Luijendijk en De Haas vormt daarop een positieve uitzondering.
De cholesterolstreefwaarden in de nieuwe richtlijn voor cardiovasculair risicomanagement zijn slecht onderbouwd. Dat betekent heel weinig meerwaarde voor de patiënt tegenover gunstige omzetperspectieven voor de fabrikanten van dure lipidenverlagende middelen.
Er zijn nogal wat Nederlandse initiatieven op het gebied van deprescribing: het stoppen met voorschrijven van een langdurig gebruikt medicijn. Rob van Marum wil die kennis graag bundelen en gebruiken voor de herziening van de richtlijn Polyfarmacie bij ouderen.
De somatische gezondheid van patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening is vaak suboptimaal. Een gestructureerd monitoringsprogramma kan instellingen helpen om deze in kaart te brengen, zegt promovenda Mirjam Simoons, om er vervolgens iets aan te doen.
De zoon van klager was langdurig verslaafd. Omdat zijn vaste apotheek in de zomer beperkt open was, ging hij naar de waarnemend apotheek.
Door de ontwikkeling van nieuwe bloedverdunners, en zelfs antidota, ontvouwen zich langzaam de contouren van een nieuw landschap van antistollingszorg. Enerzijds wordt dit gekenmerkt door meer vrijheid voor de patiënt. In veel gevallen kan antistollingszorg nu zonder controle van de INR, of kan patiënt zelf zijn INR controleren.
Met vereende krachten is in de regio Nijmegen een transmuraal formularium gerealiseerd. Bij een farmacotherapeutische keuze zijn individuele patiëntkenmerken nu het uitgangspunt. Het formularium zorgt voor eenduidigheid bij voorschrijvers uit eerste en tweede lijn.
Voor veel medicijnen geldt dat een zorgvuldige op- en afbouw gewenst is. Zogeheten taperingstrips kunnen daarbij zeer behulpzaam zijn en zouden daarom breder moeten worden ingezet.
Farmacogenetische kennis inzetten kan het aantal klinisch relevante bijwerkingen van geneesmiddelen verminderen. In het LUMC kunnen patiënten van de klinische genetica daarvoor hun gegevens al in hun dossier laten opnemen. Groot Europees onderzoek moet aantonen hoe effectief en kosteneffectief screenen van genetische varianten is.
De Eindhovense Zorggroep DOH heeft goede ervaringen met periodieke controle van medicatie door apotheker, patiënt en huisarts: zo’n medicatiereview kan veel bijwerkingen, overbehandeling én onderbehandeling voorkomen.
Wie medicijnen voorschrijft, weet dat bij de overdracht van een patiënt in de keten fouten gemaakt kunnen worden. Apothekers en huisartsen in Zuid-Limburg bedachten acht maatregelen om dat risico te beperken.
Vorig jaar kreeg 71 procent van de Nederlanders ministens één geneesmiddelvoorschrift. Het meest voorgeschreven medicijn in de huisartsenpraktijk is een maagzuurremmer. Dat meldt Nivel Zorgregistraties vandaag.
Ziekenhuizen kunnen pools maken van patiënten die dure geneesmiddelen gebruiken. Zo kunnen zij medicijnresten die anders worden weggegooid delen. Daarvoor werd gepleit deze maandagochtend tijdens een hoorzitting over dure geneesmiddelen.
Hoe ziet palliatieve zorg eruit in de praktijk? Volgens Maurice Beurskens, arts in de hospices van Zuyderland in Limburg, zijn zowel patiënten en hun familie als artsen soms niet goed op de hoogte van wat er mogelijk is.
