Meer over euthanasie

‘Maar ik wil er niemand bij’, bezwoer hij me, ‘ik wil sterven zoals ik heb geleefd: alleen.’ Zo aardig, zo vasthoudend, zo overtuigend dat ik met hem mee ging in dat verzoek.

In een interview spreekt theoloog en ethicus Theo Boer zijn zorgen uit over de te gemakkelijke euthanasie bij mensen die nog jaren te leven hebben, zoals mensen met een psychische aandoening. Eén van zijn argumenten is dat je niet zeker weet of er wel een leven is na de dood.

De arts die euthanasie uitvoerde bij een wilsonbekwame vrouw met gevorderde dementie stond vorige week voor de tuchtrechter. De vrouw wilde euthanasie als ze in een verpleeghuis zou belanden, stelde de arts. Maar pas als ze er zelf om vroeg en dat deed ze niet, aldus de inspectie.

Het Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg zal de komende weken een oordeel vellen over de euthanasie op een demente, wilsonbekwame vrouw. Op het moment dat zij in een instelling voorafgaand aan de euthanasie een middeltje in haar koffie kreeg voor een rustige inleiding, was zij niet over de plannen ingelicht.

In ons werk gebruiken we veel verzachtende termen. We hebben het niet over ‘buis in je keel duwen’ maar over ‘intuberen’. Niet over ‘sterven’ maar ‘succumberen’. Verder wordt alle vleselijkheid weggehouden in termen als ‘vagina’, ‘penis’, ‘scrotum’, ‘labia’ en niemand stinkt uit zijn mond want daar hebben we ‘foetor ex ore’ voor.

De Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE) overschrijden met de toegenomen afdoeningstermijn de wet niet. Dat stelt VWS-minister Hugo de Jonge in antwoord op Kamervragen.

Het Openbaar Ministerie heeft vandaag voor het eerst in zijn jaarbericht de toelichting bij afgedane euthanasiezaken gepubliceerd. Voorheen gebeurde dat in het jaarverslag van de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE).

Maak het onderzoek naar voltooid leven breder dan euthanasie, geef een reëel beeld over de waarde van een schriftelijk euthanasieverzoek en informeer mensen ook over andere mogelijkheden dan euthanasie. Deze drie punten brengt de KNMG namens artsen onder de aandacht bij de minister van VWS, Hugo de Jonge en de Tweede Kamer.

De voorzitter van de toetsingscommissies euthanasie, Jacob Kohnstamm, presenteerde deze week bij het jaarverslag de nieuwe Euthanasiecode. Artsen die euthanasie uitvoeren bij patiënten met gevorderde dementie, moeten dit voortaan altijd komen toelichten bij de RTE.

En toen sprak ik tot Det Etiske Räd in Kopenhagen, de Deense raad voor Ethiek, een advieslichaam voor de regering op het gebied van medische ethiek. Er zijn zeventien leden: filosofen, psychologen, theologen, artsen, ethici, historici en verpleegkundigen.

Patiënten met een persoonlijkheidsstoornis hebben vaak een sterke behoefte de touwtjes in handen te houden. Als zij op oudere leeftijd om euthanasie vragen, vereist dat zorgvuldig manoeuvreren door de betrokken zorgverleners om het risico op suïcide te minimaliseren.

Een 104-jarige Australiër is naar Zwitserland gereisd, waar hij waarschijnlijk donderdag zijn leven zal beëindigen door een dodelijke cocktail te drinken.

Artsen zijn terughoudender geworden bij het uitvoeren van euthanasie. Dat zegt Agnes Wolbert, directeur van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) vandaag in Trouw.

De zorgvuldigheidseisen bij euthanasie zijn geen harde juridische voorschriften, maar een vertaling van ethische normen. Afhankelijk van levensvisie worden die anders gewaardeerd. Dat zou consequenties moeten hebben voor de praktijk, zegt rechtsgeleerde Fenna Dorgelo.

Haar leven beëindigen met een drankje of infuus? Ik kon het niet. De Levenseindekliniek ook niet. Toen kreeg ze kanker.

In een interview op deze site met prof. Rinus Otte over het vooronderzoek naar vier artsen van wie de toetsingscommissie de euthanasie als onzorgvuldig had beoordeeld, verzucht deze op een gegeven moment: ‘Waar zijn ze nou zo bang voor, we hebben toch geen beul meer en geen galgenveld?’

Het Expertisecentrum Euthanasie van de Levenseindekliniek gaat in het hele land nascholingen aanbieden om artsen toe te rusten zelf een euthanasieverzoek op te pakken.

Het Openbaar Ministerie wil met het onderzoek naar vier artsen die een ‘onzorgvuldige’ euthanasie uitvoerden een signaal afgeven: artsen moeten zich aan de eigen richtlijnen houden. Zolang dat maar duidelijk wordt, dan kan de handhaving mogelijk buiten het strafrecht gebeuren, stelt OM-bestuurder en hoogleraar Rinus Otte.

Er lijkt een nieuwe fase in de euthanasiediscussie aangebroken. Dat kunnen we wel zeggen na de bekendmaking van het Openbaar Ministerie dat het onderzoek gaat doen naar vier euthanasiegevallen met een onzorgvuldigheidsoordeel van de toetsingscommissie.

Euthanasie bij patiënten met psychiatrische problemen komt steeds vaker voor. Een analyse van 103 gevallen leverde echter de nodige vragen op over onder meer de onafhankelijkheid van de beoordeling. Alle reden voor een uitgebreider onderzoek, vinden de auteurs.

Het Openbaar Ministerie start in vier zaken die door de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE’s) in 2017 als onzorgvuldig zijn beoordeeld, een strafrechtelijk onderzoek. Het totaal aantal onzorgvuldig geachte euthanasiezaken in onderzoek komt daarmee op vijf.

In 2017 overleden 6585 mensen in Nederland door euthanasie. Dat is 4,4 procent van alle overlijdens in Nederland en een stijging van 8,11 procent ten opzichte van 2016, toen er 6091 euthanasiemeldingen binnenkwamen bij de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie.

Longarts Sander de Hosson weet met zijn vaak ontroerende columns over de palliatieve praktijk een breed publiek te bereiken. Nu zijn ze gebundeld. ‘Mijn reis om palliatieve zorg op de kaart te zetten stopt hiermee.’

Huisarts Roel Amons spreekt met een patiënt af dat hij haar zal helpen bij zelfdoding. Ze is in de 80 en voldoet aan alle voorwaarden. Maar als het zover is, weigert ze het drankje en eist op hoge toon een injectie.

Tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen en de daaropvolgende formatie was het een heet hangijzer: het wetsvoorstel Waardig Levenseinde. Reden voor de makers van de Nieuw Licht-boekenreeks om eens aan te kloppen bij filosoof, columnist en voormalig specialist ouderengeneeskunde Bert Keizer.