Meer over anios

‘Papa, werk je niet meer?’ Dat was een van de eerste reacties van zijn middelste dochter (6 jaar) toen Mustafa Dönmez nog maar net als anios bedrijfsgeneeskunde aan de slag was.

Op de SEH krijgen arts-assistenten veel vaker een tuchtklacht aan hun broek dan bij hun werkzaamheden elders in het ziekenhuis. Ook hun supervisors lopen meer risico. Waar gaat het mis en vooral: wat kunnen we hiervan leren?

Net na een nachtdienst kreeg anios Emilie Goedhart een hart­stilstand op de werkvloer. Haar collega’s reanimeerden haar subiet. Al snel erna ging ze weer aan de slag. Misschien iets te snel, zegt ze nu. ‘Je gaat door verschillende fases van rouwverwerking heen.’

Het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) heeft aniossen met terugwerkende kracht gecompenseerd voor te veel gewerkte uren. Verder worden aniossen in het Brabantse ziekenhuis niet meer ingeroosterd dan ze volgens de cao mogen werken.

Vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag en intimiderend gedrag mag een internist-oncoloog niet langer werken als arts. Het Regionaal Tuchtcollege Eindhoven heeft zijn registratie in het BIG-register doorgehaald.

Rachel de Jong haalt extra werkplezier uit contact maken met patiënten uit het buitenland. Maar op de SEH is het balanceren tussen tijd maken en tijdgebrek.

De terugloop van aiossen dwong de afdeling Orthopedie van het Maastricht UMC+ de onderlinge taakverdeling te herzien. Met behulp van het Tokio Optimum-model wordt de schaarse capaciteit nu optimaal benut, zonder de leerdoelen voor aiossen uit het oog te verliezen.

Je bul is in zicht en dan? Wat ga je straks doen als je écht klaar bent? Welk specialisme past bij jou? En wat moet je allemaal regelen om als arts aan het werk te kunnen? Om antwoord te geven op deze en vele andere vragen, hebben de KNMG, LAD en De Jonge Specialist de website Startalsarts.nl gelanceerd, die je helpt om je weg als arts te vinden.

Ruim vijfhonderd artsen hebben zich inmiddels aangesloten bij Zin in Zorg, de beweging van jonge artsen die eind 2019 is opgericht door de LAD, De Jonge Specialist, VvAA en de Landelijke Organisatie van Aspirant Huisartsen (LOVAH).

Gynaecoloog en coach Moniek de Boer weet dat de ­eerste tijd van iedere a(n)ios wordt gekenmerkt door onzekerheden. Om te voorkomen dat daardoor zijn/haar aanvankelijke bevlogenheid uitdooft, schreef ze Het jaar van een a(n)ios.

Anios Sanne de Bock wilde als kind ‘van alles en nog wat’ worden, maar uiteindelijk viel de keuze op dokter. Hoewel geneeskunde goed bij haar past, bleef ze ervan dromen om een boek te schrijven. Dit resulteerde in niet één, maar drie boeken: de youngadulttrilogie De strijd om Aera.

Eén op de vier aiossen overweegt te stoppen met de opleiding, vanwege onvrede over werkdruk, begeleiding en werk-privébalans. Opvallend genoeg hebben aiossen en aniossen tijdens de eerste covidgolf meer positieve ervaringen rond arbeidsomstandigheden opgedaan.

Aiossen die zeventig uur per week draaien en aniossen die geen uur overwerk mogen compenseren. Onder coassistenten en studenten doen die verhalen regelmatig de ronde. Maar hoe zit dit nu echt? Alle cao-afspraken en wettelijke bepalingen voor aiossen en aniossen in ziekenhuizen op een rijtje.

De hoge werkdruk bij zowel aiossen als aniossen is al geruime tijd een punt van zorg. Om schot in de zaak te krijgen, maakte belangenvereniging De Jonge Specialist (DJS) een soort ­‘roadshow’ en trok daarmee langs dertig ziekenhuizen.

De opleiding van veel aiossen verloopt door de coronacrisis anders dan gepland. Er gaan stemmen op om daarom de opleidingsduur te verlengen. Maar is dat logisch? Aiossen hebben even zo vaak extra veel opgestoken in de coronazorg. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis zet in op maatwerk.

Het Diakonessenhuis Utrecht biedt alle aniossen die enige tijd in het ziekenhuis werken, een coachingstraject aan. Een eerste pilot met twaalf aniossen liet zien dat zij door dit traject vooral meer inzicht in hun persoonlijke kwaliteiten en valkuilen kregen.

Uit een enquête onder ruim 250 aniossen blijkt dat hoge werkdruk, slechte werk-privébalans en gebrekkige begeleiding voor velen een probleem vormt. De auteurs formuleren negen verbeterpunten.

De anios heeft belangrijke taken en is voor patiënten het gezicht van de zorg. Maar de afkorting zegt vooral wat de arts níét is. Geneeskundestudent Mia Wessels en internist Hans Romijn willen benadrukken wat de anios allemaal wél kan.

De werkdruk voor huisartsen neemt onrustbarend toe. Ondersteunend personeel is lastig vinden. Huisarts Niels Rossen ziet een uitweg: laat basisartsen de huisarts bijstaan.

Anios neurochirurgie Robert Croese heeft maandag de start-upprijs van Albert Heijn gewonnen. De producten van zijn bedrijf Oma’s Soep liggen binnenkort in de schappen van deze supermarktketen.

Coaching van jonge dokters, maar ook van gearriveerde specialisten wordt meer en meer gangbaar. Leren communiceren in hiërarchie, bijvoorbeeld, of over de kracht van kwetsbaarheid, ‘zodat je een betere zorgverlener wordt’.

‘Anios zijn zal niet zo anders zijn dan semiarts zijn’, zeg ik in mijn laatste week semiartsstage. De arts-assistent zegt: ‘Wacht maar af. Mensen verwachten opeens van alles van je. Je moet wennen aan dokter zijn.’

De hoge werkdruk en het hoge percentage aiossen en aniossen dat burn-outklachten vertoont is zorgelijk en daar moet meer aandacht voor komen in ziekenhuizen. Dat schrijft minister voor Medische Zorg en Sport Bruno Bruins in een brief aan de Tweede Kamer in reactie op de enquête van De Jonge Specialist onder bijna duizend aniossen en aiossen.

Mijn eerste baantje, anios chirurgie, op die ene plek die zo gewild was in een gerenommeerd ziekenhuis. Ik was jong en vond het ge-wel-dig.

Uroloog Michael van Balken (Rijnstate) is winnaar van de Opleidingsprijs 2017, een initiatief van De Jonge Specialist. Van Balken ontving de prijs vandaag tijdens de AIOS Upgrade in Zwolle.