Het begon met ontkenning. Zijn die Chinezen weer bezig. Gordeldieren moet je niet eten. Weer zo’n ver-van-mijn-bed-SARS’je. Even later werd het menens. Corona werd het meestbesproken onderwerp.
Op een vroege zondagochtend zit ik met mijn neus in de studieboeken. ‘Countercurrent multiplication, pressure natriuresis’, mompel ik zachtjes. Het klinkt als een gebed in een vreemde taal.
Hij is al diverse keren bij me op controle geweest na een uitgebreide cervicale reconstructie met myelumdecompressie. Periodiek komt hij retour met de klacht nekpijn. Hij is lastig te begrijpen, want er is een behoorlijke taalbarrière tussen mij en deze pensioengerechtigde Afghaanse man.
Als ik vertel dat ik mij aan het specialiseren ben tot forensisch arts, moet ik heel wat vragen beantwoorden en vooroordelen ontkrachten. Ja, het werk is spannend, dynamisch, een tikje duister.
Tijdens de overdracht weet ik het al. Dit klinkt niet goed. Na de overdracht lopen we eerst naar deze patiënt. Ik ga op zoek naar iets geruststellends, om de situatie waarvan ik weet dat die slecht is, toch iets te kunnen bagatelliseren.
Frisse geluiden in het columnistenbestand van Medisch Contact. Kinderarts-intensivist Berber Kapitein en forensisch arts Chun Sing Chiu schrijven over hun werk in de Veldwerk-carrousel, en waarnemend huisarts Danka Stuijver vervangt Emma Bruns als columnist.
Tien medewerkers ziek thuis met covid. En opeens ligt bijna het hele ziekenhuis plat. De pandemie legt alle ongelijkheid in de wereld genadeloos bloot. En daarnaast is het steeds duidelijker dat echt iedereen in de zorg even belangrijk is.
In het eindejaarsnummer van Medisch Contact staat een aantal prachtige lezersverhalen. De helft ervan gaat over de dood, die veelal als mooi beschreven wordt. Blijkbaar spreekt de dood aan en geeft stervensbegeleiding de dokter veel voldoening.
Elke avond moeten lezen hoeveel mensen er zijn opgenomen in ziekenhuizen en op de intensive care. Plus het aantal positief geteste mensen, die dag. Dat is de kille barometer van onze samenleving. Al maandenlang, zolang de coronapandemie aanhoudt.
Hoe krijgen we de antivaxers zover dat ze zich in het belang van ons allen laten vaccineren? Een zorgpremiekorting voor gevaccineerden? Een verplicht vaccinatieboekje met een coronastempel bij reizen naar het buitenland?
Voor een onderzoek naar intraprofessioneel leren werd ik geïnterviewd over mijn periode op de intensive care ten tijde van de eerste coronagolf. Gedurende het interview merkte ik dat een paar laatste puzzelstukjes voor mijzelf eindelijk op hun plek vielen.
Er zijn mensen die het allemaal wat positiever zien dan ik. Die vol vuur spreken over ‘het nieuwe normaal’. Ik zie die voordelen wel, maar ik heb ook zorgen.
Nu de Nobelprijs weer aan mijn neus voorbij is gegaan, wordt het tijd om mijn columns eens goed tegen het licht te houden.
Onze oudste, Tijl, wil architect worden en mooie bouwwerken maken, net als in Minecraft. Of professioneel gamer of YouTuber. Hij besteedt, net als al zijn vriendjes, veel tijd achter schermen. Werken in de zorg? Daar moet hij niet aan denken. ‘Ik kan niet tegen bloed’ hoor ik geregeld aan onze eettafel.
Toen de thuiszorg mijn vrouw belde, om door te geven dat haar vader was overleden, hoorde ze slikken aan de andere kant van de lijn. Ze hadden maandenlang mijn schoonvader verzorgd. Iedere dag zijn rug insmeren en hem verzorgen. Maar het was meer dan dat.
Dit jaar zijn de Wet verplichte ggz (Wvggz) voor psychiatrische patiënten en de Wet zorg en dwang (Wzd) voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking, ingevoerd. Deze wetten regelen de verplichte zorg voor mensen die een gevaar voor zichzelf of voor anderen vormen. Niet alleen psychiaters en geriaters krijgen er hoofdpijn van, huisartsen ook.
‘Ik voel me thuis in mijn ziekenhuis.’ Dat staat op het kartonnen bekertje dat ik elke ochtend onder de koffieautomaat schuif. De slogan heb ik altijd wat cliché gevonden. Maar nu mijn eigen afscheid in dit ziekenhuis nadert, speelt de weemoed op.
Mensen vragen mij nogal eens of ik het niet te heftig vind, dat beroep van mij. En of ik er wel altijd tegen kan. Nee, soms vind ik iets te erg. Jonge moeders van wie we afscheid moeten nemen, bijvoorbeeld, daar kan ik niet tegen. En dan moet ik altijd denken aan de casus die ik meemaakte toen ik nog assistent was.
Tegenover me zit een meisje dat koud een paar weken geleden uit een ver provinciestadje naar Amsterdam is gekomen om te studeren. Ze heeft aangifte gedaan van verkrachting. Ze ging uit met wat ze dacht dat een nieuw vriendje kon worden en het was heel gezellig.
Sinds kort werken we in het ziekenhuis met aanmeldzuilen en dat blijkt nog even wennen. ‘Zou u terug willen lopen naar de centrale hal en zich bij de zuil willen aanmelden? Dan kan ik zien dat u er bent’, hoor ik mijn assistente zeggen.
Van wie leer je leiderschap? Die vraag is niet te beantwoorden. Het hangt af van de fase in je leven, van de omstandigheden, van je opleiding en je leermeesters. Daarover zijn bibliotheken volgeschreven.
De mensheid heeft al eeuwen last van virussen die op gezette tijden een epidemie of zelfs een pandemie veroorzaken. Het pokkenvirus, het Spaanse-griepvirus, het aidsvirus, noem ze maar op. En nu dus het coronavirus. De wereld zit er aardig door op slot.
Nachtdienst, half twee ’s ochtends. Terwijl mijn telefoon elke vijf minuten rinkelt met vragen vanaf de verpleegafdelingen, schiet ik heen en weer tussen twee patiënten op de Spoedeisende Hulp. Beiden zijn hoogbejaard, ernstig ziek en moederziel alleen.
Weleens hemoclipje gespeeld met een duikbril en een knellend FFP-masker op? Ik wel. Spoedcraniotomie in tijden van corona. Patiënt is op straat aangetroffen, conditie deplorabel en een fors subduraal hematoom op CT. In gewone tijden een standaardklus, nu een heksenketel.
Stilletjes hoopte ik dat door covid-19 ook zoiets als een aanbesteding kon worden stilgelegd. Maar sommige vormen van alledaagse waanzin gaan gewoon door. Terwijl menig forensisch arts nog nachtmerries heeft van de vorige mislukte aanbesteding in 2015. Collega’s moesten concurrenten worden, graaierige bv’s verdrongen zich voor de ruif van het ministerie van J&V, soepel lopende samenwerkingen stonden ineens op de tocht. En nu moet alles weer opnieuw.
