Nooit eerder kreeg ik zoveel reacties op een blog als op ‘Wie wil er nog praktijkhouder worden?’ van 21 november jl.Het ging over geld, dus dan weet u het wel. Mijn opmerking dat waarnemend huisartsen de krenten uit de pap zouden halen, leverde menig blauwe scheen op. De mooiste reactie vond ik: ‘Niks krenten, er is gewoon te veel pap.’
Ochtendoverdracht interne geneeskunde, mijn gedachten zijn elders. Als mijn naam wordt genoemd schrik ik op uit mijn overpeinzingen. In het lab spot ik een anemie, nierfunctiestoornissen en een hypercalciëmie en gok op goed geluk multipel myeloom. Ik kom er goed vanaf: een goedkeurende knik van de dienstdoende internist voor deze dromer.
‘Waar hebt u last van, mevrouw?’ is mijn openingszin. ‘Van mijn dubbele hernia, dokter.’ Hmmm. ‘Ik leg het u niet goed uit: waar hebt u last van, waar doet het pijn?’ Ze legt uit dat ze pijn heeft in haar been, en dat dat komt door de dubbele hernia die gezien is. We bespreken de invloed van de pijn in haar been op haar dagelijks leven, we bespreken haar pijnmedicatie en de therapieën die ze tot nog toe heeft gevolgd.
Ouderen vallen steeds vaker, dus we kennen de verpleeghuizen hier op ons duimpje. Deze keer heeft een demente vrouw de rollator van een demente medebewoner afgepakt. Deze valt, breekt zijn heup, wordt bedlegerig en overlijdt een paar weken later aan een longontsteking. De officier van justitie vraagt naar de toedracht en ik vertel: PG-afdeling in een verpleeghuis, de vrouw wist niet wat ze deed, de familie van de man heeft alle begrip.
Op de poli tref ik een patiënt die ik al enige tijd ken. Na een geruststellend medisch deel van dit controleconsult is het gesprek met deze fanatieke golfer nog niet afgelopen. ‘Er gaan dingen veranderen bij jullie, hè dokter?’ Inmiddels loop ik lang genoeg mee om te weten dat ons streekziekenhuis op de golfbaan een geliefd onderwerp van gesprek is.
Daar zat ik dan, met mijn vrouw, haar broer, zus en vader. Samen bij hun geliefde moeder en echtgenote die net was overleden in het Elisabeth TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg. Diep verdriet.
Over een paar dagen – op 12 januari – is het Sjaak Afhaakdag. Volgens berekeningen van Strava – een veelgebruikte app voor sporters – is dat de dag waarop ruim 90 procent van degenen die zich hebben voorgenomen in het nieuwe jaar te stoppen met roken, weer terugvalt in hun oude gewoonte.
Op de verpleegafdeling sta ik op het punt om een patiënte een vervelende uitslag van een onderzoek te vertellen. Een derdejaarscoassistent heeft haar die ochtend opgenomen en wil dan ook graag bij dit gesprek zijn. Ze vertrouwt me toe dat ze nooit eerder bij zo’n slechtnieuwsgesprek is geweest.
U hebt vast ook weleens in een discussie vastgezeten waarvan u dacht: wat jij zegt lijkt te kloppen, maar het is niet zo en ik weet dat ik gelijk heb en wat baal ik van mijzelf dat ik niet goed kan uitleggen wat ik bedoel. Die gedachte bekruipt me ook als ik de mediaverslagen lees van de staking op 20 november.
In de Tweede Kamercommissie van Justitie en Veiligheid werd een paar weken geleden overlegd over forensisch onderzoek. Iedereen kan daarbij meekijken via de site van de Tweede Kamer en dat deden we dan ook gezellig met een paar collega’s, want het ging over ‘ons’.
Ze keek mij vragend aan. Haar gezicht vol verbazing en verwondering. ‘Weet jij niet wat klein kijken is?’ De jonge vrouw, in de zorg voor mensen met een ernstige meervoudige beperking, nam me mee tijdens mijn kennismaking als toezichthouder bij Amarant in Tilburg.
Met de Nederlandse reisorganisatie Bike-Dreams fiets ik op mijn mountainbike The Great Divide. Van Canada naar Mexico. Mijn relatief verse totale heup geeft weinig problemen. Meer dan een miljoen omwentelingen.
Het geloof van sommige patiënten in ons kunnen als dokters kent nauwelijks grenzen. Op de radio hoor ik een dame blijmoedig verklaren dat ketamine een geweldige partydrug is omdat het net lijkt of je doodgaat.
Binnen de ring van Amsterdam moeten tegenwoordig snorscooters naar de rijbaan, met helm op. Veiliger op de fietspaden, het gewone verkeer moet ook langzamer (veiliger) rijden, allemaal voordelen, is het idee.
Het zal je maar gebeuren: na het werk vlieg je naar de supermarkt voor wat inkopen. Op de afdeling maakte je, uit angst iets te vergeten, nog snel een boodschappenlijstje op een papiertje dat voor het grijpen lag.
Enkele berichtjes uit een appgroep waar ik deel van uitmaak. De ‘mama’ is een zeer nabije, relatief jonge, progressief dementerende vrouw. Ze is opgenomen in een verpleeghuis en gebruikt psychofarmaca.
Na acht maanden externe stages ben ik blij weer aan de slag te gaan met een welkom-terug-dienstblok bij ‘mijn eigen’ interne geneeskunde. Maar voor ik me weer vol vreugde op de volgende diabetische ketoacidose kan storten, moet wel het dienstsein van de interne geneeskunde opnieuw aan mijn eigen telefoontoestel gekoppeld worden.
Eens in de zoveel tijd ben ik weer eens helemaal gelukkig dat ik staflid en geen arts-assistent meer ben. De ‘regeldingetjes’ zijn namelijk veel arbeidsintensiever dan een weldenkend mens zou vermoeden.
We staan op een camping aan zee, mooi weer, de kinderen amuseren zich ergens op het speelveld. Maar ontspannen? Nee, dat wil nog niet lukken. Telkens als er een vliegtuig overkomt – we staan onder een aanvliegroute – denk ik aan de lijkschouwen op Schiphol.
‘Wat blinder! 5% neat minder!’ Onze verpleegkundigen laten de onrust over de vastgelopen cao-onderhandelingen duidelijk blijken. Overal in het ziekenhuis hangen posters en spandoeken met krachtige Friese en Nederlandse leuzen. Teksten als ‘Een kloppende cao voor een goed kloppend hart!’ en ‘5% erbij hoeft geen moeilijke bevalling te zijn!’ laten zien dat iedere afdeling haar steentje bijdraagt.
Ik heb enorm genoten in ons ziekenhuis – het is de mooiste baan die er is en ik heb geboft met ‘mijn’ ziekenhuis. Maar de druk, mentaal en qua uren, is enorm. Hoe ik dat heb volgehouden? Ik denk: door te relativeren. Als columnist van Medisch Contact heb ik dat ook vijf jaar mogen doen. Ik dank de redactie dat ik die ruimte heb gekregen en de vele lezers voor de gemengde reacties die ik heb mogen oproepen. Het ga u goed!
Onlangs zag ik de documentaire Het voorval – Armando en de mythe. Veelzijdig kunstenaar Armando (1929- 2018) groeide op in Amersfoort. De oorlog maakte grote indruk op hem. Het ‘traumatische voorval’ waar een groot deel van de documentaire over gaat, probeert de vraag te beantwoorden of Armando als 15-jarige inderdaad een Duitse soldaat heeft vermoord, een verhaal waarover hij zelf altijd geheimzinnig heeft gedaan.
Een paar weken terug lanceerde de Radboud Universiteit een ‘huilkamer’ voor studenten met studiestress. Uit de reacties blijkt dat huilen in professionele sferen nog altijd een taboe is – ook in het ziekenhuis. In een poging dat taboe te doorbreken, hier enkele illustraties uit de praktijk.
‘Carmen, onthoud dat mensen hoop moeten kunnen houden. Zonder hoop geen leven.’ Dat leerde mijn oude, wijze opleider mij. En dat was wel een slimmerd, daar kon je maar beter naar luisteren. Toch is de balans niet altijd even gemakkelijk te vinden tussen het vertellen van een eerlijk en duidelijk verhaal en het geven of laten houden van hoop.
Vandaag moet ik DNA afnemen bij iemand die verdacht wordt van een gewapende overval op een oude winkelier. Het slachtoffer is met een pistool tegen het hoofd geslagen, gevallen en heeft een arm gebroken. Een ernstig delict. De verdachte weigert DNA af te geven en nu is dat ‘gevorderd’ door de officier van justitie. Volgens de Nederlandse wet moet een arts dat dan doen.
