‘Ik ga die shit echt nooit meer gebruiken, ik zweer je!’ In de verslavingszorg vliegen deze beloften van patiënten me bijna dagelijks om de oren. Verfrissend, want in de arrestantenzorg vragen ze vaak juist om meer middelen.
De coronacrisis heeft ons zorgstelsel ernstig verstoord. Bijna anderhalf jaar lang zijn de samenleving en de economie ontregeld. Levens zijn geteisterd, kinderen verward, ons opleidingssysteem is van slag. Elke coronabeslissing werkt door.
Mijn laatste dag op de praktijk. Een groots afscheid zat er door covid niet in. We zouden wel zien wie er van het gezondheidscentrum om een uur of vijf zou komen. Een van mijn collega’s had zich eerder ziek gemeld. Of ik met spoed naar een van haar patiënten wilde gaan.
De dichtste deur in de psychiatrie is die van de separeer. Separeren is een noodoplossing, als alle andere opties niet hebben gewerkt om de veiligheid te bewaren.
Ik ben in twijfel. Ben ik nu voor of tegen telefonische postoperatieve consulten?
‘Mág ik dit eigenlijk wel aan jou vertellen?’, vraagt de arts-assistent van de SEH me. Door de piepjes van apparatuur heen, hoor ik haarfijn de achterdocht in haar stem. Ze kijkt me angstig aan, haar ogen glazig.
Over 29 jaar, in 2050, ben ik 81. Bij leven en welzijn, zou mijn opa zaliger zeggen. Als alles goed gaat, ben ik dan niet alleen, schrijven het CBS en het NIDI (Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut).
Ik blijf weliswaar huisarts, maar afscheid nemen van je patiënten na 32 jaar… Het doet wel wat met je. Maar geen receptie dus. Het virus.
‘Ik wil geen psychiater worden. Ik zou de witte jas en de stethoscoop missen’, zei jaren geleden een vriend. Beide komen geregeld toch van pas in mijn beroep, afhankelijk van de gekozen stageplek. Vaker dan in witte jas bevind ik me incognito in de wijk.
Er komt een mail binnen bij het secretariaat. De heer G., die jaren bij mij ‘onder behandeling’ is geweest, vraagt of ik contact met hem wil opnemen. Hij woont in het buitenland, maar heeft nu veel pijn na een val en wil graag mijn mening.
De arrestantenverzorger op het cellencomplex vraagt of we snel willen komen om een jonge vrouw te zien. Ze is opgepakt vanwege diefstal van flessen wodka.
De overdracht was in de ochtend altijd aan bed. Ik, toen nog dienstdoende arts-assistent, een handje cardiologen en thoraxchirurgen, en het hoofd van de ic. Bij de derde patiënt besloot ik met: ‘En verder moet er nog met ouders gesproken worden over een beleidsbeperking.’
Het begon met ontkenning. Zijn die Chinezen weer bezig. Gordeldieren moet je niet eten. Weer zo’n ver-van-mijn-bed-SARS’je. Even later werd het menens. Corona werd het meestbesproken onderwerp.
Op een vroege zondagochtend zit ik met mijn neus in de studieboeken. ‘Countercurrent multiplication, pressure natriuresis’, mompel ik zachtjes. Het klinkt als een gebed in een vreemde taal.
Hij is al diverse keren bij me op controle geweest na een uitgebreide cervicale reconstructie met myelumdecompressie. Periodiek komt hij retour met de klacht nekpijn. Hij is lastig te begrijpen, want er is een behoorlijke taalbarrière tussen mij en deze pensioengerechtigde Afghaanse man.
Als ik vertel dat ik mij aan het specialiseren ben tot forensisch arts, moet ik heel wat vragen beantwoorden en vooroordelen ontkrachten. Ja, het werk is spannend, dynamisch, een tikje duister.
Tijdens de overdracht weet ik het al. Dit klinkt niet goed. Na de overdracht lopen we eerst naar deze patiënt. Ik ga op zoek naar iets geruststellends, om de situatie waarvan ik weet dat die slecht is, toch iets te kunnen bagatelliseren.
Frisse geluiden in het columnistenbestand van Medisch Contact. Kinderarts-intensivist Berber Kapitein en forensisch arts Chun Sing Chiu schrijven over hun werk in de Veldwerk-carrousel, en waarnemend huisarts Danka Stuijver vervangt Emma Bruns als columnist.
Tien medewerkers ziek thuis met covid. En opeens ligt bijna het hele ziekenhuis plat. De pandemie legt alle ongelijkheid in de wereld genadeloos bloot. En daarnaast is het steeds duidelijker dat echt iedereen in de zorg even belangrijk is.
In het eindejaarsnummer van Medisch Contact staat een aantal prachtige lezersverhalen. De helft ervan gaat over de dood, die veelal als mooi beschreven wordt. Blijkbaar spreekt de dood aan en geeft stervensbegeleiding de dokter veel voldoening.
Elke avond moeten lezen hoeveel mensen er zijn opgenomen in ziekenhuizen en op de intensive care. Plus het aantal positief geteste mensen, die dag. Dat is de kille barometer van onze samenleving. Al maandenlang, zolang de coronapandemie aanhoudt.
Hoe krijgen we de antivaxers zover dat ze zich in het belang van ons allen laten vaccineren? Een zorgpremiekorting voor gevaccineerden? Een verplicht vaccinatieboekje met een coronastempel bij reizen naar het buitenland?
Voor een onderzoek naar intraprofessioneel leren werd ik geïnterviewd over mijn periode op de intensive care ten tijde van de eerste coronagolf. Gedurende het interview merkte ik dat een paar laatste puzzelstukjes voor mijzelf eindelijk op hun plek vielen.
Er zijn mensen die het allemaal wat positiever zien dan ik. Die vol vuur spreken over ‘het nieuwe normaal’. Ik zie die voordelen wel, maar ik heb ook zorgen.
Nu de Nobelprijs weer aan mijn neus voorbij is gegaan, wordt het tijd om mijn columns eens goed tegen het licht te houden.
