Welkom in het Rijk der zieken van Hanna Bervoets gaat over chronisch ziek zijn. Dat is een unicum, want romans over chronisch zieke mensen zijn er niet veel. De reden ligt voor de hand: ‘Verhalen, films, boeken over ziek zijn draaien altijd om progressieve ziektes: het personage wordt ziek, hij schrikt, hij lijdt, en dan wordt hij beter, of niet.
In de podcast KoffieCo stellen Doris van der Heijden, Tiara Ringers en Tessa Dinger, vierdejaarsgeneeskundestudenten aan het UMC Utrecht, medisch specialisten de vragen waarvoor ze tijdens hun coschap niet de kans krijgen.
Er is de laatste tijd veel aandacht voor de houding van Duitse artsen tijdens het naziregime. Er was al een tentoonstelling, een roman en een film, nu is er een tv-serie, te zien via Netflix. Charité at War is gesitueerd in het beroemde Charité-ziekenhuis te Berlijn.
Tot eind september staan veel programma’s van omroep Human in het teken van eenzaamheid. Onder meer de zesdelige serie We zien ons en de documentaire Goede Buren.
Op hun tocht door het hiernamaals in Dantes De goddelijke komedie nemen de schrijver en zijn reisgenoot Vergilius de lezer in het vijfde canto mee naar de tweede ring van de hel. Hier zweven doelloos, voor eeuwig gedoemd, de zielen rond die zich door hun lusten lieten leiden en niet door hun verstand. Het is er aardedonker en de zielen zijn er hulpeloos en zonder enig comfort, maar ook zonder verzengend vagevuur.
Het tekort aan kennis bij artsen over de (bij)werkingen van antidepressiva is niets minder dan ernstig, stelt patiënt Gerard Eggebeen in de inleiding bij Antidepressiva en depressie van oud-huisarts en epidemioloog Dick Bijl. Met zijn goed gedocumenteerde boek wil Bijl in die kennislacune voorzien. Hij beschrijft helder de weg die medicijnen moeten afleggen om toegang tot de markt te krijgen – zowel in meer algemene zin, als specifiek waar het gaat om de registratie van antidepressiva. Vrij zakelijk en feitelijk bespreekt hij de bijwerkingen en de plaats die deze medicijnen hebben gekregen in richtlijnen en standaarden.
Het symposium Literatuur en Geneeskunde van het Amsterdam UMC (zaterdagmiddag 21 september) is gewijd aan vier schrijvende dokters: Arnold Aletrino, Frederik van Eeden, Jan Slauerhoff en Simon Vestdijk. Sprekers zijn onder anderen psychiater Frits Boer, literatuurwetenschapper en MC-medewerkster Anne van den Dool, letterkundige Jan Fontijn, biograaf Wim Hazeu, specialist ouderengeneeskunde en MC-columnist Bert Keizer en universitair docent literatuur en geneeskunde en MC-recensent Arko Oderwald.
De Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) heeft een magazine met informatie voor patiënten: Zorg voor Beweging. Onlangs kwam de editie 2019/2020 uit, met onder meer veel aandacht voor artrose (verhalen van patiënten, informatie over wetenschappelijk onderzoek).
‘Met 90 jaar praat ze nog altijd over seks, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat.’ De Amerikaanse sekstherapeute en tv-icoon Ruth Westheimer (1928) citeert de treffende krantenkop over haarzelf met instemming. Ze staat op de voorpagina van de New York Times, in pensionering gelooft ze niet.
Minstens drie van de zes Zomergasten bij de VPRO hebben dit jaar een link met de gezondheidszorg. Op 4 augustus is schrijfster Hanna Bervoets te gast: onlangs verscheen haar zevende roman Welkom in het Rijk der zieken, een boek over chronisch ziek zijn.
Lezers van het Volkskrant Magazine konden een tijd lang wekelijks volgen hoe het de vader van journalist/schrijver Toine Heijmans verging in gezelschap van diens ‘nieuwe vriend, dr. Alzheimer’. Die columns zijn nu verzameld in Met mijn vader is niks mis.
De gratis app WaarneemHulp maakt het huisartsen mogelijk om snel, gemakkelijk en veilig waarnemingen uit te kunnen wisselen met collega’s.
In Een duister pad, de nieuwe thriller van Corine Hartman, hangt er volgens rechercheur Simon te Bresser ‘een raar luchtje’ aan de vermeende zelfmoord van de depressieve Steven Martens. Die werkte aan een boek ‘over zijn leven, volgens hem geruïneerd door antidepressiva’.
De documentaire Outsider Art van Jan Wouter van Reijen gaat over kunstenaars die proberen om te gaan met en vorm te geven aan hun obsessies en angsten. Door urenlang in opperste concentratie te tekenen of te schilderen lijken ze de verwarrende wereld te bezweren en er op hun manier grip op te krijgen.
Clairy Polak baseert haar roman Voorbij, voorbij op eigen ervaringen met haar echtgenoot die aan alzheimer leed. Centraal staat hoofdpersoon Judith. Na een lange ontkenningsfase wordt bij echtgenoot Leo de diagnose alzheimer gesteld. Hij dreigt zijn verleden kwijt te raken en doet een poging zijn herinneringen op papier te zetten.
Twee stadse stellen delen een vakantiehuisje in Zeeland. Hun dochters raakten ooit met elkaar bevriend in de zandbak, nadat de ene de ander met een rood schepje op het hoofd had gemept. Ja, zo beginnen de beste vriendschappen. En zodoende zijn de zomers van de twee gezinnen al jaren met elkaar vervlochten. Inmiddels pubers, krijgen de meisjes een quadongeluk. De onderlinge verhoudingen van de vier ouders worden op scherp gesteld als ze voor onmogelijke dilemma’s worden geplaatst.
Ruben Brandt (jazeker, zijn naam verenigt Rubens met Rembrandt) behandelt patiënten met een merkwaardige vorm van kleptomanie: ze stelen kunstwerken. Zelf echter is Ruben geestelijk ook niet helemaal gezond. Hij wordt geplaagd door nachtmerries en hallucinaties waarin figuren uit beroemde schilderijen hem aanvallen en achtervolgen.
Het Judith van Swethuis is een woonvoorziening voor vijfenvijftig mensen met een lang psychiatrisch verleden. De korte documentaire Thuishaven geeft een intiem inzicht in deze kleine gemeenschap van uitzonderlijke mensen.
Aan het begin van Frankusstein, de nieuwe roman van Jeanette Winterson, bevinden we ons anno 1816 aan het Meer van Genève. Het regent langdurig – dat doet het sowieso veel in deze roman – en een legendarisch gezelschap, onder wie schrijver/dichter Lord Byron, de dichter Percy Shelley en diens echtgenote Mary, doodt er daarom de tijd met het verzinnen van verhalen. Het is daar dat dankzij Mary Shelley de geschiedenis van Frankenstein geboren wordt.
Voor tinnitus en hyperacusis bestaat geen universele behandeling. Er zit meestal niet veel anders op dan ermee te leren omgaan. In Oorzaken geeft de op dit punt zeer ervaren psycholoog Arno Lieftink patiënten op systematische wijze adviezen en oefeningen hoe zulks aan te pakken, waarbij hij technieken gebruikt uit de Acceptatie en Commitment Therapie (ACT).
In het RTL4-programma Topdokters België worden acht topspecialisten gevolgd. Hoe gaan zij om met moeilijke momenten, zoals een slechtnieuwsgesprek? Hoe zoeken zij de juiste balans tussen betrokkenheid bij de patiënt en professionele afstand?
Vanavond de eerste aflevering van drie waarin documentairemaker Paul Rigter een jaar lang de werknemers van dit Utrechtse ziekenhuis volgt. Hij neemt een kijkje in het leven van onder andere verpleegkundige Arno, verpleegkundig specialist Kim, onderzoekster Lianne en oncoloog Rob.
Oorspronkelijk is De genezing van de krekel (1999) van schrijver-arts Toon Tellegen een roman. Illustrator en striptekenaar Gwen Stok was zo onder de indruk van het verhaal over de krekel die op een dag wakker wordt met een onwrikbaar gevoel van somberte in zijn hoofd dat ze het in een beeldroman heeft omgezet.
Jeanne, de hoofdpersoon uit Berthe Spoelstra’s debuutroman Schemerland, praat niet meer. Ze ligt diep weggezonken in haar matras en strekt haar armen uit. Zelfs het pakken van een glas water op haar nachtkastje kost haar te veel moeite.
Lezers die een boek verwachten over intimiteit als tedere verhouding binnen een liefdeskoppel en liefst doorspekt met erotiek, zo waarschuwt de Vlaamse hoogleraar psychotherapie Paul Verhaeghe in zijn inleiding bij Intimiteit, moet hij teleurstellen.
