Meer over Europa

De onafhankelijkheid van het medisch beroep staat in Europa onder druk. Dat signaleert de Europese belangenorganisatie voor artsen CPME.

De internationale organisatie Médecins Sans Frontières (MSF) beschrijft in een recent rapport de ‘aangrijpende’ gevolgen van het Europese vluchtelingenbeleid voor de vluchtelingen en migranten. Ook Nederland komt er niet goed vanaf, met de ‘bedroevende’ situatie in Ter Apel.

Elke twee jaar neemt OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) de gezondheidszorg in 38 landen onder de loep aan de hand van verschillende factoren. Een ervan is de verhouding dokters en inwoners. Die laat zien dat het aantal artsen verhoudingsgewijs steeg in tien jaar tijd.

Dienstendruk, gebrek aan opleidingsuren, slechte betaling. In heel Europa vestigen jonge artsen de aandacht op hun soms erbarmelijke werkomstandigheden: ‘Ik weet niet of ik over vijf jaar nog dokter ben.’

Sara Cerdas en Andreas Glück kijken als dokter én Europarlementariër verder dan hun eigen spreekkamer en ook nog over de grenzen van hun eigen land. Ze merken dat sinds de coronapandemie het besef groeit dat ‘Europa’ zich meer op gezondheidsvlak kan roeren.

Nederland gaf in 2020 per persoon bijna het meeste uit aan gezondheidszorg van alle EU-landen, alleen Duitsland spendeerde per hoofd van de bevolking nog meer. Het aandeel dat Nederlanders zelf nog bijdroegen in de kosten, was echter een van de laagste. Dat meldt statistiekbureau CBS, mede op basis van gegevens van de internationale organisaties OESO en Eurostat.

De Europese Unie heeft 54.530 extra doses van een vaccin tegen het apenpokkenvirus ingekocht. Lidstaten die ze nodig hebben, kunnen zich in Brussel melden. Er zijn volgens de Europese Commissie nu zevenduizend gerapporteerde gevallen van de ziekte in de EU, maar het vaccin is vrij schaars.

Ongeveer 14,5 procent van de mensen heeft antilichamen in zijn of haar bloed tegen Borrelia burgdorferi, de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Dat schatten Yan Dong en collega’s op basis van een meta-analyse gepubliceerd in BMJ Global Health.

Zwitserland staat open voor Nederlandse innovaties op het gebied van digitale gezondheidszorg, zo bleek vorige week tijdens een Nederlandse handelsmissie op het gebied van e-health. Het Alpenland kent alleen een gefragmenteerd systeem. ‘We hebben geen Epic.’

De Europese Commissie werkt aan de ontwikkeling van een gemeenschappelijk datasysteem voor patiëntgegevens. Deze zogenoemde ‘Europese ruimte voor gezondheidsgegevens’ ofwel het European Health Data Space Board moet gezondheidsgegevens, zoals elektronische patiëntendossiers, genetische gegevens en patiëntenbestanden, makkelijker uitwisselbaar en toegankelijker maken.

Anesthesioloog Christiaan Keijzer leidt de komende drie jaar de Europese artsenorganisatie Comité Permanent des Médecins Européens (CPME). Europese beslissers hebben steeds meer oog voor het onderwerp gezondheid, merkt hij.

Enkele jaren geleden bezocht ik voor een EU-onderzoeksproject laboratoria en ziekenhuizen in verschillende Oost-Europese landen, om na te gaan welke daarvan geïnteresseerd en geschikt zouden zijn om te participeren in studies. De kwaliteit van de laboratoria liep nogal uiteen: van een complex waar ze binnen een paar uur ebola konden diagnosticeren tot een lab dat letterlijk bestond uit een wastafel en een stoel met een rokende medewerker.

Samenwerking over de grens tussen verschillende zorgprofessionals en instellingen kan rekenen op brede instemming. De praktijk is evenwel lastiger. Investeren in communicatie, persoonlijke ontmoetingen en een gedeeld besef van de onderlinge verschillen, kan een deel van de oplossing zijn.

De algemene vergadering van artsenorganisatie CPME heeft anesthesioloog Christiaan Keijzer tot voorzitter gekozen. Dit gebeurde vorige week tijdens hun najaarsbijeenkomst in Oslo.

Medische hulpmiddelen moeten vanaf vandaag aan strengere eisen voldoen voordat ze op de Europese markt mogen komen. Zo worden hoogrisicoproducten, zoals implantaten, strikter gecontroleerd en wordt de traceerbaarheid van elk hulpmiddel verbeterd door een uniek identificatienummer.

Spanje legaliseert euthanasie en hulp bij zelfdoding voor volwassenen die ernstig of ongeneeslijk ziek zijn. Er zijn weinig landen in de wereld waar dat mogelijk is. In de Europese Unie kan dat verder alleen in Nederland, België en Luxemburg.

In de afgelopen twintig jaar is de babysterfte in Nederland gedaald. De sterfte van baby’s tot 1 jaar oud is nu net zo hoog als het Europese gemiddelde, terwijl Nederland eerder een van de landen was waar de babysterfte het hoogst was.

De Europese artsenorganisatie CPME heeft zich afgelopen week uitgesproken tegen geweld, discriminatie en uitsluiting jegens zorgverleners die met patiënten met covid-19 werken.

Een groep van dertien coassistenten van het LUMC heeft in anderhalve week tijd een survey-studie opgezet naar hoe inwoners van verschillende Europese landen overheidsmaatregelen met betrekking tot corona ervaren. Sinds donderdag hebben al meer dan 10 duizend mensen op de online-enquête gereageerd.

Het Duitse federale constitutionele hof in Karlsruhe heeft woensdag het verbod op professionele hulp bij zelfdoding ongrondwettelijk verklaard. Het wetsartikel uit 2015 waarin dit werd verboden, is niet langer geldig.

Na het Spaanse parlement vorige week, stemt vandaag ook het Portugese parlement over de komst van een wet die euthanasie mogelijk maakt. Het lijkt erop dat het wetsvoorstel kan rekenen op een kleine meerderheid van de stemmen, zo bericht de NOS.

Minister Bruno Bruins (Medische Zorg) krijgt bijval van Europese collega’s voor zijn zorgen over de aanvoer en distributie van medicijnen als gevolg van covid-19. Dat bleek tijdens een speciale bijeenkomst in Brussel van de EU-ministers van Volksgezondheid over een gezamenlijke aanpak tegen de verspreiding van het nieuwe coronavirus.

Patiënten dreigen de dupe te worden van een tekort aan medische materialen in de zorg. Duizenden medische producten moeten vanaf 26 mei voldoen aan strengere Europese regels. Maar niet alle producten zijn op tijd gekeurd. Daardoor grijpen artsen en andere behandelaars straks naast een deel van hun materiaal, schrijft het FD.

Patiënten maken nog maar weinig gebruik van hun recht om in een ander EU-land medische, vergoede zorg te krijgen. Weinig mensen zijn zich bewust van deze wettige mogelijkheid met terugbetaling van kosten onder dezelfde voorwaarden als thuis, blijkt uit onderzoek van de Europese Rekenkamer.

Op 23 mei gaan we naar de stembus om de 26 Nederlandse Europarlementariërs te kiezen. ‘Europa’ gaat ook over (volks)gezondheid. Tot hoever reikt zijn invloed? Vier vragen.