Tuchtrecht
Eva Kneepkens
Eva Kneepkens
9 minuten leestijd
Tuchtrecht

Huisarts geeft te makkelijk toe aan de vele Xanax-verzoeken van patiënte

Uitspraak: waarschuwing

20 reacties
Getty Images
Getty Images

‘Beide partijen hebben een verschillende lezing over het gebruik van Xanax door klaagster’, schrijft het Regionaal Tuchtcollege (RTG) Zwolle. Volgens klaagster, een 74-jarige patiënte, schreef de apotheekhoudende huisarts jarenlang te hoge doseringen voor waardoor zij van het middel afhankelijk werd.

De huisarts daarentegen zegt dat patiënte onvoldoende ziekte-inzicht heeft en zich niet laat begrenzen in haar gebruik van benzodiazepines.

In 1983 neemt de huisarts de praktijk over waar patiënte op dat moment al jaren staat ingeschreven. Patiënte gebruikt sinds haar jeugd Xanax – en later af en toe ook andere benzodiazepines. Volgens patiënte werd haar tijdens een opname in 2019 pas duidelijk dat ze te lang te veel Xanax kreeg voorgeschreven. Dat is opmerkelijk, want de huisarts besprak medicatieafbouw regelmatig met haar, maar zij wees ‘meerdere keren hulp en/of verwijzing’ af. Ook werd ‘vanuit de psychiatrie’ vanaf ‘in ieder geval 1998’ geprobeerd de medicatie af te bouwen, ‘wat tot op heden niet is gelukt’, schrijft het tuchtcollege in de uitspraak.

Patiënte is niet bij de zitting aanwezig. De huisarts wel. Hij zegt dat hij een ‘zorgvuldige afweging’ heeft gemaakt bij elk benzodiazepineverzoek van patiënte ‘om te beoordelen wat op dat moment het beste zou zijn voor klaagster’. Desondanks oordeelt het college streng. Dat vindt ‘dat de huisarts daarbij een verkeerde keuze heeft gemaakt’. Hij gaf volgens het college ‘steeds toe’ aan ‘de (extra) Xanax-vraag’ van patiënte, terwijl hij haar in haar medicatiegebruik had moeten begrenzen. Ook leest het RTG te weinig terug in het medisch dossier over deze ‘zorgvuldige afweging’. ‘Daarbij blijkt dat de huisarts geen gebruik heeft gemaakt van consultatie of intervisie voor deze casus’, zegt Anneloes Rube, adviseur gezondheidsrecht bij de KNMG. ‘In een casus als deze waarbij een arts worstelt met de vraag wat te doen, kan het consulteren van een andere arts helpen om de verschillende belangen en risico’s in kaart te brengen teneinde deze zorgvuldig af te wegen en de eigen lijn te toetsen.’

Huisarts Avi Teszler vindt de waarschuwing ‘onterecht’. ‘Het lijkt erop dat de huisarts het benzodiazepinegebruik wel een aantal keren ter sprake heeft gebracht en dat er zelfs weleens professionele hulp om te stoppen is aangeboden, maar dat dit niet gelukt is. Dit is de realiteit van het ­huisartsenvak: niet alle wenselijke doelen zijn haalbaar. Dat maakt het nog niet ­tuchtrechtelijk verwijtbaar.’

Deze uitspraak baart Teszler dan ook vooral zorgen. ‘Er is een oudere generatie “verslaafd gemaakten” die in het verleden door psychiaters en huisartsen ruimhartig zijn voorzien van slaap- en kalmerings­middelen. Nu de inzichten zijn veranderd, zullen daar weinig nieuwe gevallen bij komen, maar elke praktijk moet dealen met deze erfenis uit het verleden.’ Dat betekent ‘dat elke praktijk een aantal patiënten heeft bij wie het niet lukt om te stoppen, net als bij andere verslavingen zoals roken en drinken. Ook ik heb een (klein) aantal patiënten in vergelijkbare situaties. Moeten mijn collega’s en ik zich nu zorgen maken eveneens tuchtrechtelijk aangesproken te worden?’

Luister ook naar MC, de podcast, waarin Eva Kneepkens deze casus ook bespreekt:

Volledige uitspraak:

Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Zwolle d.d. 17 oktober 2023

A, wonende in B, klaagster, gemachtigde: C, tegen D , huisarts, destijds werkzaam in B, verweerder, hierna ook: de huisarts, gemachtigde: mr. S.J. Muntinga, werkzaam in Utrecht.

1. Waar gaat de zaak over?

1. Sinds 1983 is de huisarts werkzaam als apotheekhoudend huisarts in huisartsencentrum B.

1.2       Klaagster (74 jaar) was al als patiënte ingeschreven in de praktijk toen de huisarts de praktijk overnam. Zij is bekend met langdurige psychische problematiek. Klaagster is niet tevreden over de huisarts, in het bijzonder beklaagt zij zich over de hoge dosering van het middel Xanax dat de huisarts haar jarenlang heeft voorgeschreven en verstrekt.

1.3       Het college komt tot het oordeel dat de huisarts tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld en dat de klacht gegrond is. De huisarts krijgt een waarschuwing. Hierna licht het college dat toe.

2. De procedure

2.1  Het college heeft de volgende stukken ontvangen:

  • het klaagschrift met de bijlagen, ontvangen op 28 september 2022;
  • het aanvullende klaagschrift, ontvangen op 7 oktober 2022;
  • de brief van de secretaris aan klaagster van 13 oktober 2022;
  • de brief van klaagster van 17 oktober 2022;
  • de brief van de secretaris aan klaagster van 26 oktober 2022;
  • de brief van de gemachtigde van klaagster van 31 oktober 2022;
  • de brief van klaagster van 6 november 2022;
  • de brief van klaagster van 8 november 2022;
  • het verweerschrift met de bijlagen, ontvangen op 27 december 2022;
  • de aanvullende stukken van de huisarts (medische informatie), ontvangen op 27 februari 2023;
  • de repliek met de bijlagen van klaagster, ontvangen op 9 maart 2023;
  • de dupliek van de huisarts, ontvangen op 29 maart 2023;
  • de aanvullende stukken van de huisarts, ontvangen op 15 augustus 2023.

2.2  De partijen hebben de gelegenheid gekregen om onder leiding van een secretaris van het college met elkaar in gesprek te gaan (mondeling vooronderzoek). Daarvan hebben zij geen gebruik gemaakt.

2.3 De zaak is behandeld op de openbare zitting van 5 september 2023. Klaagster en haar gemachtigde waren met kennisgeving afwezig. De huisarts is met zijn gemachtigde verschenen en heeft zijn standpunt mondeling toegelicht.

3. De feiten

3.1   De huisarts is de praktijkhouder van huisartsencentrum B. De patiënten staan op zijn naam ingeschreven. In de praktijk zijn ook E en F, dochter van de huisarts, als HIDHA (huisarts in dienst van een andere huisarts) werkzaam. De dochter is belast met de dagelijkse leiding en de overleggen met de apotheek, de assistentes en het ondersteunend personeel.

4. De klacht en de reactie van de huisarts

4.1       Klaagster verwijt de huisarts in de kern dat hij het (verslavende) middel Xanax veel te lang en in veel te hoge doseringen heeft voorgeschreven wat duidelijk is geworden tijdens een ziekenhuisopname in 2019. Daarnaast verwijt klaagster de huisarts dat zij binnen de huisartsenpraktijk geen vrije artsenkeuze had.

4.2       De huisarts heeft het college verzocht de klacht ongegrond te verklaren.

4.3       Het college gaat hieronder verder in op de standpunten van partijen.

5.    De overwegingen van het college

De criteria voor de beoordeling

5.1       De vraag is of de huisarts de zorg heeft verleend die van hem verwacht mocht worden. De norm daarvoor is een redelijk bekwame en redelijk handelende huisarts. Bij de beoordeling wordt rekening gehouden met de voor de zorgverlener geldende beroepsnormen en andere professionele standaarden. Dat een zorgverlener beter anders had kunnen handelen is niet altijd genoeg voor een tuchtrechtelijk verwijt.
Verder geldt het uitgangspunt dat zorgverleners alleen tuchtrechtelijk verantwoordelijk zijn voor hun eigen handelen.
5.2       Partijen hebben een verschillende lezing over het gebruik van Xanax door klaagster. Klaagster stelt dat de huisarts haar jarenlang (te) hoge doseringen heeft voorgeschreven waardoor zij van dit middel afhankelijk is geworden, terwijl de huisarts meent dat klaagster onvoldoende ziekte-inzicht heeft en, ondanks diverse pogingen daartoe, zich niet laat begrenzen in het gebruik van benzodiazepinen.

5.3       Het college stelt vast dat klaagster al sinds haar jeugd benzodiazepinen gebruikt, waaronder Xanax. Vanaf in ieder geval 1998 is (vanuit de psychiatrie) getracht om deze medicatie af te bouwen en een adequate behandeling voor haar angststoornis en/of paniekaanvallen te starten, wat tot op heden niet is gelukt. Volgens de huisarts is in 2017 bij klaagster vanwege toegenomen spanningen en stress de dosering van Xanax verhoogd van 6 naar 12 mg per dag, waarna in 2019 tot heden de dosering is teruggebracht naar 8 mg per dag. Door leveringsproblemen heeft klaagster in 2022 vervangende medicatie gehad (Alprazolam retard, Lorazepam, Bromazepam).

5.4       Het college overweegt dat de NHG-Standaard Angst (mei 2019) en de NHG-Standaard Slaapproblemen en slaapmiddelen (juli 2014) van toepassing zijn. In de NHG-Standaard Angst staat onder meer vermeld dat behandeling met uitsluitend benzodiazepinen ongewenst is, vanwege het risico op afhankelijkheid en bijwerkingen. Ook staat in deze Standaard dat gebruikers van benzodiazepinen een verhoogd risico hebben op verkeersongevallen, valpartijen en verslechtering van cognitieve functies. Verder is daarin opgenomen dat benzodiazepinen zo kort mogelijk in een zo laag mogelijke dosering worden voorgeschreven en afspraken worden gemaakt over de wijze van gebruik, de duur van de medicatie en wanneer en hoe de medicatie wordt gestopt. De NHG-Standaard Slaapproblemen en slaapmiddelen bevat richtlijnen voor het stoppen van langdurig benzodiazepinegebruik. Daarin wordt de minimale interventiestrategie aanbevolen voor patiënten die maximaal één standaarddosering van een slaapmiddel per dag gebruiken, terwijl het bij andere patiënten de voorkeur verdient om begeleiding door middel van gereguleerde dosisreductie aan te bieden. Additionele farmacotherapie of psychologische behandeling heeft weinig tot geen meerwaarde als aanvulling op gereguleerde dosisreductie. Consultatie of verwijzing naar een ggz-instelling of instelling voor verslavingsproblematiek kan worden overwogen bij patiënten bij wie sprake is van ernstige benzodiazepineverslaving (veel hogere doseringen dan de gebruikelijke, snelle toename van het gebruik, receptvervalsing, manipulatie voor meer recepten).

5.5       Uit het medisch dossier – met name de medicatieoverzichten – blijkt dat de huisarts gedurende meerdere jaren zeer regelmatig hoge doseringen benzodiazepinen aan klaagster heeft verstrekt en dat hij vaak heeft voldaan aan haar verzoeken om extra medicatie, terwijl bekend is dat deze middelen voor kortdurend gebruik bedoeld zijn en bij langer gebruik een verslavende werking hebben (als voorbeeld kan worden genoemd: op 8 februari 2017 wordt Lorazepam 2,5 mg 30 stuks herhaald, terwijl er ook op 7 februari 2017 30 stuks zijn voorgeschreven; maximale dosering is 4 mg per dag). Hoewel uit het medisch dossier ook volgt dat tussen partijen (de afbouw van) het medicatiegebruik van klaagster regelmatig is besproken en dat klaagster meerdere keren hulp en/of verwijzing door de huisarts heeft afgewezen, is het college van oordeel dat de huisarts daarbij de hiervoor genoemde NHG-Standaarden onvoldoende in acht heeft genomen en dat hij zich onvoldoende heeft ingespannen om het benzodiazepinegebruik van klaagster in te dammen. Weliswaar is voldoende aannemelijk dat de huisarts aan klaagster begeleiding door middel van gereguleerde dosisreductie heeft aangeboden, maar hij heeft daarin onvoldoende regie genomen en/of toezicht gehouden. Uit het medisch dossier blijkt niet dat de huisarts met klaagster afspraken heeft gemaakt over het moment en de wijze waarop de medicatie wordt afgebouwd. In plaats van het begrenzen van klaagster in haar medicatiegebruik, lijkt het er juist eerder op dat de huisarts hierin (te) welwillend was. Zo heeft de huisarts toegelicht dat hij iedere keer als klaagster om meer medicatie vroeg, hij hierin telkens een zorgvuldige afweging maakte om te beoordelen wat op dat moment het beste zou zijn voor klaagster. Daarbij was er volgens de huisarts enerzijds het risico van steeds meer gebruik van medicatie en anderzijds het risico van overbelasting van klaagster door continue ervaren stress van buitenaf met inadequate coping door klaagster. De huisarts heeft ook aangevoerd dat hij geprobeerd heeft klaagster naar de tweede lijn te verwijzen en dat hij wilde voorkomen dat klaagster zich suïcideerde. Hij heeft een balans gezocht om de gewone zorg niet te blokkeren. Het college is van oordeel dat vorenstaande afwegingen onverlet laten dat de huisarts daarbij een verkeerde keuze heeft gemaakt door steeds toe te geven aan de (extra) Xanaxvraag van klaagster in plaats van haar te begrenzen en te helpen met het afbouwen van Xanax. Bovendien blijkt de hiervoor gestelde zorgvuldige afweging onvoldoende uit het medisch dossier. De huisarts is daarom in zijn zorgplicht tekortgeschoten. De klacht is in zoverre gegrond.

5.6       Het verwijt van klaagster dat de huisarts haar recht op vrije artsenkeuze heeft geschonden, treft geen doel. Daartoe overweegt het college dat de huisarts voldoende gemotiveerd heeft toegelicht dat – ter voorkoming van 'shopping gedrag' en ten behoeve van de continuïteit van de zorg – eind 2022 met klaagster is afgesproken dat zij voor consulten en bespreking van medicatie terecht kan bij huisarts E en dat zij bij leveringsproblemen of wijziging in de medicatievoorschriften huisarts F kan benaderen. Nu klaagster deze – alleszins redelijke – afspraak niet heeft betwist, is de klacht in zoverre ongegrond.

Slotsom

5.7       Uit de overwegingen hiervoor volgt dat de klacht gegrond is voor zover deze betrekking heeft op het chronische benzodiazepinegebruik van klaagster.

Maatregel

5.8       Omdat de klacht gedeeltelijk gegrond is, moet het college beoordelen of er een maatregel moet worden opgelegd en, als dat het geval is, welke maatregel passend is. In dat kader zijn de volgende omstandigheden van belang. De huisarts moet zorgvuldigheid betrachten bij het voorschrijven en verstrekken van benzodiazepinen waarvan bekend is dat deze middelen bijwerkingen hebben en verslavend kunnen zijn. De huisarts dient zich daarbij rekenschap te geven van de daartoe opgestelde richtlijnen. De huisarts heeft hiervan onvoldoende blijk gegeven. Daarnaast heeft de huisarts ter zitting aangegeven dat hij geen gebruik heeft gemaakt van consultatie of intervisie voor deze casus, terwijl dat wel van hem had mogen worden verwacht. Mede in aanmerking genomen dat aan de huisarts niet eerder een tuchtmaatregel is opgelegd, acht het college in de gegeven omstandigheden het opleggen van een waarschuwing passend en toereikend.

Publicatie

5.9       In het algemeen belang zal deze beslissing worden gepubliceerd. Dit algemeen belang is erin gelegen dat andere huisartsen mogelijk iets kunnen leren van wat hiervoor is overwogen. De publicatie zal plaatsvinden zonder vermelding van namen of andere tot personen of instanties herleidbare gegevens.

6.         De beslissing

Het college:

  • verklaart de klacht gegrond voor zover deze betrekking heeft op het chronische benzodiazepinegebruik van klaagster;
  • verklaart de klacht voor het overige ongegrond;
  • legt de huisarts de maatregel op van waarschuwing;
  • bepaalt dat deze beslissing, nadat die onherroepelijk is geworden, zonder vermelding van namen of andere tot personen of instanties herleidbare gegevens in de Nederlandse Staatscourant zal worden bekendgemaakt en ter publicatie zal worden aangeboden aan de tijdschriften Tijdschrift voor Gezondheidsrecht, Gezondheidszorg Jurisprudentie en Medisch Contact.

Deze beslissing is gegeven door A.A.A.M. Schreuder, voorzitter, W.R. Kastelein, lid-jurist,
J. Gietema, C.B.M. Dechesne en L.J. Jak, leden-beroepsgenoten, bijgestaan door P. van der Stroom, secretaris, en in het openbaar uitgesproken op 17 oktober 2023.

Lees ook:

Tuchtrecht verslaving
  • Eva Kneepkens

    Eva Kneepkens is arts en promoveerde binnen de reumatologie. Na een postacademische cursus wetenschapsjournalistiek en een stage bij de Volkskrant koos ze voor het journalistieke pad. Ze schrijft voor Medisch Contact onder andere over wetenschap, tuchtzaken en inrichting van zorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J.P. Scholten

    Specialist ouderengeneeskunde

    Tja of het is niet afgebouwd volgens de richtlijn
    Of de verslaving is schuld van de arts
    Of waarom is het niet nog meer morfine verstrekken niet toe gelicht aan betrokkene.






  • M. Samsom

    huisarts, Amsterdam

    Deze collega heeft meerdere malen hulp voor de verslaving aangeboden. Als iemand niet wil, houdt het op. Je kan alleen maar de patiënt blijven motiveren en soms daar ook mee stoppen omdat het een keer ophoudt.

    In Nederland ben je wilsbekwaam met ...een verslaving . En gelukkig maar. Vaak is dat heel triest, maar wat had het tuchtcollege dan verwacht: met dwang afkicken? Dat is ook een tuchtzaak waardig lijkt me.

    Is het tuchtrecht niet aan verandering toe? Stoor me al jaren aan de uitspraken die zo ontzettend zorgvuldig de richtlijnen volgen en niet de ongeschreven weerbarstige wetten van de praktijk. Ik ben actiebereid.

  • D.F.R. Boswijk

    huisarts, werkende oudere, Stegeren

    Ach collega D uit B: het is het tuchtcollege maar, die doen wel vaker vreemde uitspraken die nergens op slaan... Een anachronistisch concept dat door middel van tuchtiging door waarschuwen/berispen/uitsluiten ons probeert aan te zetten tot reflectie ...en verbetering van ons handelen. Het dateert uit 1903, toen de vrouwen nog niet mochten stemmen en toen masturberen nog verboden was op straffe van hersenverweking en Hellevaart.
    Er zijn nog meer verschillen met 1903: zo weten we dat er in 2023 ruim meer dan een miljoen Nederlanders een recept kregen voor een benzodiazepine en hetzelfde geldt helaas ook voor medische opioiden. Dat heeft alles te maken met o.a. maatschappelijke problemen en onze coping met pijn, tegenslag, ongeluk en spanning. En wij artsen draaien in die tredmolen mee mee en generen helaas ook prescriptie gegenereerde verslaafden. Dat is gezien de grote getallen onvermijdelijk en iedere huisarts heeft ze en kent ze. Het zou goed zijn als het tucht college daar over na denkt, in plaats van het paard achter de wagen te spannen met dit soort symbool politiek. Het zou goed zijn als we allemaal over een andere omgang met pijn en ongemak zouden nadenken.

    [Reactie gewijzigd door Boswijk, Dieter op 25-02-2024 10:37]

  • B. ter Keurst, huisarts, Eindhoven

    Het RTG Zwolle doet weer eens van zich spreken en helaas is het Medisch Tuchtrecht steeds vaker gekenmerkt door gebrek aan kwaliteit. Deze huisarts erft in 1983 een dan 30 jarige reeds lang verslaafde patiënte van zijn voorganger, probeert grip te kr...ijgen op het medicatiegebruik maar zij wijst de hulp, die hij haar regelmatig aanbiedt, af. En dan wordt de huisarts door haar aangeklaagd omdat hij haar te veel haar zin gaf en bleef voorschrijven. En het RTG Zwolle behandelt de zaak zonder haar aanwezigheid (waarom klaagt ze?) en verwijs in haar vonnis naar 2 NHG standaarden uit 2014 en 2019 maar het verwijzen naar deze NHG-standaarden faalt Deze gaan over andere problematiek: dit betreft geen angst- of slaapstoornissen -misschien ooit wel echter nu is een ander probleem actueel- maar een benzodiazepine-verslaving. En hoe moeilijk het motiveren tot en doen afbouwen daarvan is weet elke huisarts: Als je harder drukt, vlucht de patiënt op het internet om daar toch de (onbetrouwbare) vervangers te kopen.
    De uitspraak getuigt van slecht inzicht in de problematiek, slecht onderbouwen van het vonnis en slechte procedurele keuzes. Helaas is het al jaren staande praktijk dat met regelmaat uitspraken zonder goede fundering, zoals deze, worden afgescheiden en de KNMG en LHV wel praten over aanpassen van Tuchtrechtspraak maar geen resultaat boeken .

  • W. van Harmelen

    Gynaecoloog

    ICPC code P18 - Geneesmiddelmisbruik
    Verwijzen naar verslavingsarts? Gedeelde verantwoordelijkheid

  • A. G?bel

    Huisarts, Amstelveen

    Probleem hier is niet alleen dat het tuchtcollege een irreële uitspraak doet, maar vooral dat de patiënt vindt dat het de schuld van anderen is dat zij verslaafd is aan Xanax.
    Kenmerkend voor deze tijd: iets is altijd de schuld van een ander.

    We zi...tten in een cirkel:
    Moeilijke tijden (1930-1950) creëren sterke mensen, sterke mensen creëren goede tijden (1970-2000), goede tijden creëren zwakke mensen, en zwakke mensen creëren moeilijke tijden (2020-2040).

    [Reactie gewijzigd door G?bel op 24-02-2024 14:07]

  • J. Janson

    Huisarts

    Geef iedere huisarts dan maar een waarschuwing. Dit is helaas heel herkenbaar, maar ik heb nog niet bij een praktijk gewerkt waar niet een of meerdere van dit soort patiënten rondlopen.

    Hoe draagt het tuchtcollege in deze casus bij aan betere gez...ondheidszorg?

  • G.R.I. Slock

    huisarts, Sluis

    Weer een tuchtrechtelijke uitspraak die duidelijke maakt de huisarts juridisch vogelvrij is, de herhaalreceptuur van de benzo verslaafden vormt nu nog een extra zwaar van Damocles boven het hoofd.
    Ik had afgelopen week toevallig een psychiatrische ...jongedame op spreekuur die een klacht bij onze manager heeft ingediend en dreigt met advocaat omdat ik haar alprazolam abusus wil afbouwen tijdens de zwangerschap terwijl een psychiater haar zou verteld hebben dat dit medisch onverantwoord is...
    De meeste afbouwpogingen van langdurig benzodiazepine verslaafden mislukken en leiden tot grote onrust en soms vermijdbare ziekenhuisopnames. Weer een geval van ''damned if you do, damned if you dont't'

  • E.S. Krijgsveld

    huisarts, Vries

    Een bespottelijke uitspraak die mi getuigt van weinig inzicht in de gewone, niet utopische wereld

  • J.B.E. Hulshof

    GGZ-arts, Wolfheze

    Het RTC in Zwolle heeft in deze duidelijk blijk gegeven van tunnelvisie en gebrek aan inhoudelijke kennis en ervaring. Te weinig (of helemaal niet?) is gekeken naar de chroniciteit van deze casus, waarbij het gaat om een patiënte die waarschijnlijk a...l vanaf de jaren '60 - begin '70 benzodiazepines misbruikte, c.q. er aan verslaafd is geweest. Dat is toch wel iets heel anders dan een patiënt / patiënte die voor de eerste keer langer dan een paar weken van zijn/haar eigen huisarts een benzodiazepine heeft voorgeschreven gekregen. Maar het college baseert toch haar inhoudelijke overwegingen slechts (!) op twee NHG- standaarden, met in hun midden als collegae en inhoudelijk deskundigen twee huisartsen. Daarnaast iemand die "beroepsgenoot" zou moeten zijn, maar die in het BIG-register niet is te vinden. Geen deskundige bijdrage te vinden vanuit de psychiatrie of de verslavingszorg.

    Het verwijt d.d. september 2022 en de daarop volgende uitspraak is (citaat):
    "4.1 Klaagster verwijt de huisarts in de kern dat hij het (verslavende) middel Xanax veel te lang en in veel te hoge doseringen heeft voorgeschreven wat duidelijk is geworden tijdens een ziekenhuisopname in 2019. "

    Het is ongerijmd dat de patiënte overduidelijk steeds een benzodiazepine eiste van haar huisarts en vervolgens over hetzelfde voorschrijfgedrag van haar huisarts een klacht heeft ingediend, wel wetende (sinds 1998 en nog eens bevestigd in 2019) dat dit gebruik problematisch (c.q. verslaving) is en waarvoor ze hulp aangeboden heeft gekregen. Hierover zijn haar geen vragen gesteld. Het college heeft dit niet in zijn uitspraak betrokken. Maar ja: (citaat): "Patiënte is niet bij de zitting aanwezig". Wat was eigenlijk haar persoonlijke belang? Was zij benadeeld, geschaad tegen haar zin, niet behoorlijk behandeld, onheus bejegend? Dit wordt niet duidelijk uit de klacht en de uitspraak. Kennelijk was er ook geen gemachtigde of advocaat van haar aanwezig. Volgens mij is zoiets toch wel onmisbaar voor een tuchtcollege om tot een juist oordeel te kunnen komen.

    Wat voor schade is nog actueel na zoveel jaren benzodiazepinegebruik? Het brein en het hele systeem raakt hierop geadapteerd. Effect van de benzodiazepine is er niet meer, maar bijwerkingen waarschijnlijk ook niet meer, die worden althans niet genoemd in de klacht. Het psychische probleem dat aan de basis ligt bepaalt het beeld, de klachten en het functioneren.
    Wat ik kwijt wil aan de betreffende collegae-medici (wie de schoen past trekke hem aan):

    Beste collegae, hebt u in uw eigen huisartsenpraktijk wellicht de afgelopen 10 jaar geen patiënten (meer) gezien met een benzodiazepineverslaving, verslavingsgedrag in het algemeen, of patiënten die ontslagen zijn uit (langdurige) psychiatrische behandeling en die aan u als huisarts zijn overgedragen? Hoe (on-)bekend is deze problematiek u vanuit uw werkterrein? Realiseert u zich wel dat het primaire doel is van het tuchtrecht, om te leren van fouten die in de zorg worden gemaakt? In mijn bange voorstelling gaan huisartsen (als ze hier lering uit gaan trekken, wat ik dus niet hoop) vanaf nu rigide afbouwschema's maken voor een periode van b.v. 3 tot 12 maanden voor vergelijkbare patiënten, suïciderisico of niet, en waar niemand nog een speld tussen gaat krijgen.

    Ik zou me schamen voor zo'n bijdrage aan een uitspraak van een tuchtcollege. Wellicht kunt u nog iets positiefs betekenen voor onze collega die nu is veroordeeld. B.v. een excuus of een andere goedmaker.

    Ik kijk uit naar een finaal oordeel van het CTC!
    Uiteraard alle sterkte en succes voor "D , huisarts, destijds werkzaam in B" (verweerder)!

  • W.L. Rakhorst

    Psychiater verslavingszorg, Amsterdam

    Verslaving kan een chronische aandoening zijn. Dat kan een huisarts niet oplossen. Voortzetten van de receptuur kan gewoon de minst schadelijke optie zijn.

    Daarnaast is de behandeling van verslaafden ook een kwestie van ‘choose your battles ‘. Ve...rslaafde patiënten kunnen een behoorlijke bron van overlast zijn in de praktijk. Het ‘begrenzen’ van het gebruik kan behoorlijk ten koste gaan van de overige patiëntenzorg. Het idee dat alles om jouw directe individuele behoefte draait en dat dat ten koste mag gaan van anderen is onderdeel van de verslavingsdynamiek. Beetje jammer dat het tuchtrecht dat faciliteert.

  • K. Balwant-Gir

    Huisarts , Rotterdam

    Trieste uitspraak. Ik heb ook enkele patiënten die aan dit profiel voldoen. Misschien dat ik het college kan uitnodigen om met deze patiënten in gesprek te gaan zodat ze zelf kunnen ervaren hoe het is om iemand van de bezo’s af te praten. Niet de le...ukste gesprekken en altijd met een nare nasmaak. Onrealistisch uitspraak dit.

  • P.J. Mitra

    arts en jurist gezondheidsrecht, onafhankelijk medisch adviseur ArtsTotaal, Schaijk

    Ook ik heb, eufemistisch gesteld, moeite met deze uitspraak. Wat ik lees is niet anders dan hoe de 'redelijk handelende beroepsgenoot' zou hebben gehandeld, dus niet tuchtrechtelijk verwijtbaar. Er zijn meerdere pogingen gedaan om het ter sprake te b...rengen. Uiteindelijk is het belang van het behouden van de vertrouwensrelatie er ook een die afgewogen moet worden, juist als huisarts. Het is mijns inziens ook niet aan het college om ten aanzien van die overweging op de stoel van de huisarts te gaan zitten.

    Benzo's worden ook vandaag de dag nog te pas en te onpas voor de grootst mogelijke onzin voorgeschreven, bijvoorbeeld standaard voorafgaand aan een operatie. Primair is daar, sowieso, de initieel voorschrijvende zorgverlener voor verantwoordelijk. De huisarts heeft een eigen verantwoordelijkheid wanneer hij/zij het recept herhaalt. Daarin zit dan ook de valkuil. Sommigen doen dat inderdaad met control+A en akkoord, wat laakwaardig is. Maar de meesten zijn de discussies moe met eisende patiënten, die stellen 'dat het altijd zo ging', of dat 'voorganger' / 'collega' 'het wel altijd doet, of in welke vorm dan ook een klacht over dat het najagen van de oorspronkelijk voorschrijver te lastig is vanwege beperkte bereikbaarheid.

    De oplossing ligt dus in het niet herhalen door de huisarts van door andere zorgverleners voorgeschreven medicatie en dit ook zo uitleggen. En als die al een hele tijd niet meer zijn gezien, terugverwijzen om het nogmaals te bespreken. Ook voor de ouderen, die al 40 jaar aan hoge dosering benzo's zitten voor de meest uiteenlopende redenen. Loopt daarmee het zorgsysteem weer eens vast? Ja, misschien. Maar, samen met voortaan als voorschrijver duidelijk aangeven hoe lang medicatie behoort te worden gebruikt, is dit de enige manier om niet alleen dit soort situaties te voorkomen, maar ook een belangrijke reductie te kunnen plegen in de jaarlijks voorgeschreven pillen voor alle zorgverzekerden.

    Me afvragend wat de leden beroepsgenoten voor achtergrond hebben om de positie van de huisarts te kunnen begrijpen, stuit ik op slechts één geregistreerd huisarts. De andere twee zijn dit niet. Eén ervan lijkt bovendien, althans vandaag, niet BIG-geregistreerd te zijn (!), wat naar mijn idee niet past bij de beschrijving 'lid-beroepsgenoot'. Verder is er meestal ook een tweede jurist in het college aanwezig, maar dat terzijde.

    Gezien het voorgaande, ga ik er vanuit dat deze huisarts in beroep gaat. Ik kijk in ieder geval uit naar de uitspraak.

    [Reactie gewijzigd door Mitra, Peter John op 23-02-2024 10:35]

  • G.M. Veenstra

    Huisarts

    Bizar; een zoveelste voorbeeld dat tuchtrecht en praktijk volledig zijn vervreemd van elkaar .. wanneer gaat het tuchtrecht op de schop …

  • M. Willemsen

    Huisarts, Heerenveen

    Wat een nare zaak voor deze huisarts. Ik lees niks vreemds in zijn handelen. We hadden het volgens mij allemaal kunnen zijn. Zware beslissing van het RT. Ben het helemaal eens met de hieronder geschreven reacties.

    [Reactie gewijzigd door Willemsen, Maaike op 22-02-2024 18:37]

  • K.J. Roseboom

    Huisarts, Rijswijk

    Treurig dat het tuchtcollege van zo weinig inzicht in de dagelijkse praktijk getuigt. Het moet niet gekker worden: Een verslaafde die, ondanks aansporing en aanbod, weigert te stoppen met het misbruik en daar dan vervolgens degene, die haar heeft hul...p met stoppen/afbouw heeft aangeboden, voor aanklaagt (en nog gelijk krijgt ook). Ben inderdaad benieuwd wat het RTC uit de aanbevolen intervisie had verwacht. Dit is (helaas) helemaal geen buitengewone casus, maar de dagelijkse praktijk van iedere huisarts. Wie de oplossing heeft mag zich melden.

  • B.A.R. Duffhues

    huisarts

    'Moeite met deze uitspraak' is nog zwak uitgedrukt, hij is tenhemelschreiend!! Schandalig!
    Intervisie voor deze casus, haha! Dan kan elke collega huisarts wel één of meer intervisie avonden per week gaan vullen. En wat gaan de beste collega's tijden...s zo'n intervisiegesprek je dan aan openbaringen teruggeven? Hou toch op, mensen van dit tuchtcollege, en ga ander werk zoeken. Op dit soort absurde en van incompetentie getuigende uitspraken zit echt niemand te wachten.

  • A.A. van der Krabben

    Huisarts, Oldenzaal

    Helemaal eens met collega Teszler, vrijwel iedere praktijk heeft nog wel een aantal patiënten als erfenis uit het verleden. Dat zouden zomaar eens tienduizenden patiënten kunnen zijn. Die ook na diverse keren aanspreken hierop echt geen moeite willen... steken in stoppen met benzo's, omdat "ze echt niet zonder kunnen" of "uw voorganger vond dat ik deze tabletten echt nodig had". En als ze dan een klacht indienen ga je alsnog nat, het tuchtcollege haalt er gewoon onze eigen standaard bij. Alsof die geschreven is voor 75-jarigen die al 40 jaar verslaafd zijn en niet willen stoppen. Soms moeten we gewoon "de balans zoeken" zoals beklaagde huisarts het zo mooi verwoordt. En dan word je om de oren geslagen met de aloude dooddoener "huisarts heeft onvoldoende regie genomen" Kunnen we niet met z'n allen terugkeren naar de echte wereld waarin iedereen begrijpt dat vrijwel geen enkel consult of behandeling volledig volgens de standaard gaat, en dat het dus ook niet zinvol is om bij iedere tuchtklacht deze standaard (of ieder andere richtlijn of protocol) als maat te gebruiken. Vraag gewoon een aantal collega's wat zij vinden, en dan krijg je in deze casus het antwoord wat beschreven staat in het commentaar van collega Teszler.

  • G.C. Ijff

    Cardioloog, Rotterdam

    Ik zal niet de enige zijn die moeite heeft met deze uitspraak.

    De huisarts besprak het gebruik meermaals en bood hulp aan die door patiënt werd afgewezen. Huisarts deed daarmee aantoonbaar meer moeite dan veel collega's maar krijgt daarna toch een... verwijt van patiënt.

    Ik vraag me af wat de huisarts dan had moeten doen? Is er iemand die denkt dat de door de RT voorgestelde interventies voor een wezenlijk andere uitkomst hadden gezorgd? Belooft het RT mildheid bij toekomstige klachten over huisartsen die zich in de ogen van patiënten nu weer te hard opstellen?

    In de VS werden jarenlang veel te veel opioïden voorgeschreven. Toen daar hard tegen werd opgetreden stapte de gebruikers massaal over op fentanyl met een explosieve groei van het aantal doden onder gebruikers. Ook deze meedogenloze opstelling van het tuchtcollege is niet zonder risico's. Soms is het voorkomen van erger gewoon het hoogst haalbare.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.