Pijn bij het eten
2 reacties
Een 51-jarige vrouw komt op de huisartsenpost wegens een zwelling aan het verhemelte. Ze had contact opgenomen met de post omdat ze de laatste dagen pijn had bij het eten. Ze was van oorsprong afkomstig uit Afrika en was nog niet zo lang in Nederland. Ze sprak redelijk goed Engels. Differentiaaldiagnostisch werd gedacht aan een infiltraat of een beginnend abces. Pragmatisch werd met een antibiotische behandeling gestart.
Een paar dagen later zag ik haar op mijn spreekuur. Er was nog weinig verbetering opgetreden volgens haar partner. De klachten tijdens eten zouden wel zijn afgenomen maar de zwelling niet. De vrouw voelde zich niet ziek.
Bij inspectie zag ik een zwelling aan het verhemelte met een harde consistentie. Er waren geen regionale lymfeklieren palpabel.
Een dergelijke afwijking had ik ook nog nooit gezien in de dertig jaar dat ik huisarts ben. Gelukkig heb ik een mooi naslagwerk met mondafwijkingen in de boekenkast staan en na enig zoeken vond ik een afbeelding met een beschrijving van wat er ’t meest op leek, namelijk een torus palatinus. In de differentiaaldiagnose zou er ook sprake kunnen zijn van een sarcoom of een speekselkliertumor.
Ik verwees de vrouw naar de kaakchirurg voor beoordeling, diagnostiek en om verder beleid vast te stellen.
De kaakchirurg bevestigde de diagnose. Een torus palatinus is een botuitstulping of exostose in de mediaanlijn van het palatum durum. De zwelling wordt bedekt door normaal slijmvlies. De lokalisatie, de botharde consistentie en het meestal asymptomatische karakter passen bij de diagnose. De etiologie is niet bekend. Het zou kunnen gaan om een ontwikkelingsanomalie. De torus palatinus komt meer of minder duidelijk bij circa 2 procent van de mensen voor en wordt meestal gediagnosticeerd na het 30ste levensjaar. Een dergelijke afwijking behoeft eigenlijk geen chirurgische behandeling, tenzij er klachten zijn of problemen met de gebitsprothese.
Wiebe Jager, huisarts, Beilen
cc: redactie@medischcontact.nl
<b>Deze Gezien als PDF</b>
W.F.C. Hogewind
MKA-chirurg, WASSENAAR Nederland
Het spijt me nog steeds dat er door de redactie voor is gekozen mijn reactie op de site te plaatsen en niet te publiceren, want met name CMD-klachten zijn in niet-tandheelkundige kringen nauwelijks bekend.
,
Niet duidelijk wordt gemaakt waardoor de vrouw pijn had tijdens het eten. Het ging hier tenslotte om een exostose, bedekt door mucosa, die in het algemeen geen pijn veroorzaakt. Mogelijk dat de door de exostose 'opgerekte', dus dunne en kwetsbare muc...osa, tijdens het eten van iets hards, bijvoorbeeld stokbrood, oppervlakkig beschadigd werd met als gevolg enige dagen 'pijn'. Een andere oorzaak voor gemelde pijnklacht is er niet.
Deze pijnklacht maakte de vrouw ook opeens bewust van de daar aanwezige zwelling, want die moet daar al heel lang gezeten hebben, symptoomloos.
Exostosen, zoals die wel worden gezien aan de linguale zijde van de onderkaak en/of aan de buccale zijde van de bovenkaak, worden veroorzaakt door bruxisme (onbewust klemmen/knarsen).
Het lijkt dan ook aannemelijk te veronderstellen dat ook een torus palatinus wordt veroorzaakt door bruxisme.
Bij het signaleren van dergelijke botuitstulpingen, waarvan men zich in het algemeen niet bewust is, moet dan ook altijd worden gevraagd naar eventuele CMD-klachten, c.q. myalgie van de kauwspieren (pijn bij eten van taai vlees, bij het lang open moeten houden van de mond (tandartsbehandeling), laterale hoofdpijnklachten, nek- en of schouderklachten. Worden deze klachten als wel eens aanwezig beaamd, dan zijn adviezen op hun plaats ter preventie van bruxisme, waarvoor verwijzing naar de tandarts nuttig is.
Indien er van uw kant nog vragen zijn m.b.t. bovenstaande aanvulling op de casusbeschrijving, dan hoor ik dat graag.
dr. W.F.C.Hogewind, MKA-chirurg