Kramp in de kuit
5 reacties
Een 76-jarige man meldt zich met aanvallen van eenzijdige kuitkramp, meestal links. Deze uiterst pijnlijke aanvallen treden dikwijls spontaan en bij herhaling op, altijd als hij in bed ligt en in de vroege ochtend. De krampaanvallen duren enkele minuten en zijn niet via rekken of strekken te couperen. De spanning in de kuitspier is keihard en veel sterker dan willekeurig is op te brengen.
Er is een naar binnen gedraaide dwangstand van de voet (varusstand als bij een klompvoet). De grote teen is overstrekt en gespreid. Overdag kan hij alles gewoon doen, lopen, zelfs hardlopen en fietsen. De kuit blijft na een aanval licht pijnlijk. Naar zijn zeggen houdt de angst voor een aanval hem uit de slaap en vreest hij een invaliderend effect. De aanvallen imponeren als geheel verschillend van een normale spierkramp die iedereen weleens heeft. Hij hoopt dat de huisarts er eenvoudig raad op weet.
De man heeft het volgende advies gekregen. Als hij een aanval voelt aankomen, wat dikwijls het geval is door kleine tintelingen of spiertrekkingen (fasciculaties), kan hij zijn voet voorzichtig in valgusstand draaien en de grote teen buigen. De andere tenen volgen meestal. Heel subtiel maar het proberen waard is om bij optredende spiertrekkinkjes deze willekeurig te imiteren! Het is gebleken dat spierkramp gecoupeerd kan worden via spinale reflexmechanismen zoals isometrisch aanspannen van antagonisten. Dit bevordert de peesreflexen wat een remmende invloed heeft op de prikkels in de spier.1
Tijdens een aanval kan met enige kracht de voet naar buiten worden gedraaid en de grote teen gebogen. De patiënt voelt een soort klik in de voet en de aanval stopt vrijwel altijd vrij snel. Hij kan de behandeling zelf leren uitvoeren.
Auteur
Arie van Engelen, psychiater niet-praktiserend
Contact
cc: redactie@medischcontact.nl
Voetnoot
1. Jansen PHP, Joosten EMG, Vingerhoets HM. Spierkramp een pijnlijk probleem. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 1988; 132: 621-4.
Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek? Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar redactie@medischcontact.nl. Als uw casus wordt gepubliceerd, ontvangt u van ons het boek Besturen in een doktersjas van Marcel Levi.
Mw. A.J.M. Hermans - van Diepen
,
Elke week kijk ik met belangstelling uit naar Medisch Contact. Het artikel “kramp in de kuit” sprak mij aan omdat ik daar ook wel eens last van heb. Alleen verbaas ik mij over de bij dit artikel geplaatste foto’s. Wordt in het artikel gesproken ove...r “aanvallen van eenzijdige kuitkramp, meestal links”, betreffen het foto’s van het rechteronderbeen. M.i. is het niet van belang om links of rechts te benoemen. De tips over het couperen van een krampaanval zijn het proberen waard.
Frits Oostervink
psychiater (67), LEIDERDORP
Als kind kuitkrampen gehad, waarvoor hydrokinine (Inhibin) van huisarts met succes. Jarenlang geen last gehad. Vorig jaar ’s nachts voor de eerste keer weer zeer onverwachte verschrikkelijke kuitkramp, exact zoals hier beschreven: uiterst pijnlijk, k...eiharde kuit en gevoel dat het maar niet ophoudt (minuten lang? Ongerust makend: Waarom duurt het zolang?, spookte het door mijn hoofd). Door de pijn niet instaat te rekken of te strekken. Inhibin preventief weer met succes, maar dat wil je niet blijven slikken. Uitgeslopen. Daarna incidenteel preventief geslikt als ik iets voorvoelde. Desondanks een enkele keer te laat... Iemand wees mij op extra/niet gebruikelijke inspanning (meer fietsen) en onvoldoende vochtintake (afvoer afvalstoffen uit de spieren?). Sinds ik naast gebruikelijke dagelijkse vochtintake minimaal 0,5 liter flesje kraanwater drink per dag, geen last meer. Placebo? Ik ben er in ieder geval tot heden vanaf.
Piet van Loon
Orthopeed/ wervelkolomchirurg, Oosterbeek
De veel voorkomende krampen in de kuit hebben anatomisch-pathologisch hun oorzaak in de door degeneratieve lumbosacrale spinale stenose in de problemen gekomen wortels L5 en S1. Door aanschuren verliezen de wortels hun isolatielaag met neuropatische ...symptomatologie tot gevolg. De houdingsopbouw uit de jeugd, met name de kyfose, die tot midlumbaal doorloopt kan al vroeg ( bij mannen) vernauwing opleveren door hypertrofie bot (syndroom van Verbiest) . Korte hamstrengen en kuitspieren met een beperkte dorsoflexie van de enkel zijn constante nevenverschijnselen. Het zitgedrag als kind bepaalt het lot van onze wervelkolom en dus ook het al dan niet vrijliggen van onze zenuwwortels lumbosacraal ( Holtzers protective neuromechanism). Blijven werken aan actief zitten, het enigszins op orde houden van de houding en beweeglijkheid in de rug werkt preventief. Ook het in de avond doen van rek-en strek oefeningen (s 'morgens ook natuurlijk), ook voor hamstrengen en kuitspieren kan een rustige nacht opleveren. Als chirurg na het uitvoeren van een echt voldoende ossale decompressie op 2 niveaus bij stenose ook voor deze vervelende "bijklacht" dankbare patiënten op kunnen leveren. En het aan eigen lijf ook ondervonden, dat het werkt zoals het werkt.
dianne nijman
huisarts, Uithoorn
Ik heb ooit een case report gezien dat salbutamol (via inhalatie) voor anale krampen zou helpen.
Ik heb dat ooit gegeven aan een patient die anale en kuitkrampen had. Ze had vermindering van de hevigheid van aanvallen, zowel anaal als in de kuit.
Jacob Ennema
anesthesioloog-SCEN arts, Zwolle
Het slikken van Magnesium voor de nacht geeft bij veel mensen een spectaculaire verbetering.