Wat ziet u?
Gezien

Een pijnlijk keizersnedelitteken

Plaats een reactie

Gezien


Een 41-jarige vrouw komt bij de huisarts vanwege een pijnlijke bult ter hoogte van haar pfannenstiellitteken. In 2006 en 2010 onderging zij een sectio caesarea. Ze vertelt dat de bult een jaar geleden is ontstaan en in eerste instantie aanvalsgewijs groter en pijnlijk werd tijdens de menstruaties. Na een klachtenvrij interval van enkele maanden is de pijn momenteel continu aanwezig. Bij lichamelijk onderzoek palperen we aan de linkerzijde van het litteken een vast-elastische en drukpijnlijke zwelling van twee centimeter. Echografie toont een echoarme ruimte met bloedflow, gelegen in de subcutis (zie foto 1). Onder verdenking van een endometriosehaard in het litteken verricht de gynaecoloog een excisie (zie foto 2). Pathologisch onderzoek bevestigt de diagnose (zie foto 3). Sinds de operatie heeft patiënte geen klachten meer.

 

Foto 1
Foto 2

Bij endometriosis externa bevindt zich endometriumweefsel buiten de baarmoeder. Ook dit endometrium bloedt cyclisch en kan plaatselijke ‘menstruatiepijn’ veroorzaken. Endometriose komt overwegend voor in het bekken, maar soms ook extrapelvien, zoals in het maagdarmstelsel, cardiopulmonaal of, bij hooguit 0,15 procent, in een litteken.1 2 Drie theorieën kunnen het ontstaan van littekenendometriose verklaren. Mogelijk zijn de endometriumcellen via lymfogene of hematogene weg verspreid, of ontstaan ze lokaal door metaplasie van pluripotente mesenchymale cellen. De meest gangbare hypothese beschrijft dat peroperatief directe inoculatie plaatsvindt van endometriumcellen in het litteken. Dit verklaart de relatief hoge incidentie na operaties waarbij de uterus geopend wordt, zoals een sectio caesarea. Na een keizersnede ontwikkelt 0,03-1,5 procent van de vrouwen endometriose in het litteken, gemiddeld vijf jaar na de operatie.3 4 Slechts 20 procent van deze vrouwen heeft de typische cyclusgerelateerde pijnklachten, waardoor artsen niet altijd aan endometriose denken.5 Toch wordt klinische herkenning alleen maar belangrijker, aangezien het aantal keizersnedes in Nederland nog steeds stijgt.6

Pim Keurlings, huisarts in opleiding, Medipark huisartsen, Uden (tevens: Radboudumc, Nijmegen)

Marion Teunissen, huisarts, Medipark huisartsen, Uden

dr. Monique Koopmans, klinisch patholoog, Pathologie-DNA, locatie Den Bosch

dr. René Kok, gynaecoloog, ziekenhuis Bernhoven, Uden

pim.keurlings@radboudumc.nl

cc: redactie@medischcontact.nl



Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek?

Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar redactie@medischcontact.nl.

Voetnoten:

1. Francica G, Giardiello C, Angelone G, Cristiano S, Finelli R, Tramontano G. Abdominal wall endometriosis near cesarean delivery scars. J Ultrasound Med. 2003; 22:1041-7.

2. Kaloo P, Reid G, Wong F. Caesarean section scar endometriosis: Two cases of recurrent disease and a literature review. Aust NZ J Obstet Gynaecol. 2002; 42:218-20.

3. Ozel L, Sagiroglu J, Unal A, Unal E, Gunes P, Baskent E, Aka N, Titiz MI, Tufekci EC. Abdominal wall endometriosis in the cesarean section surgical scar: A potential diagnostic pitfall. J Obstet Gynaecol Res 2012; 38:526-30.

4. Gunes M, Kayikcioglu F, Ozturkoglu E, Haberal A. Incisional endometriosis after caesarean section, episiotomy and other gynaecological procedures. J Obstet Gynaecol Res 2005; 31:471-5.

5. Danielpour PJ, Layke JC, Durie N, Glickman LT. Scar endometriosis - a rare cause for a painful scar: A case report and review of the literature. Can J Plast Surg 2010; 18(1):19-20.

6. Macfarlane AJ, Blondel B, Mohangoo AD, Cuttini M, Nijhuis J, Novak Z, Ólafsdóttir HS, Zeitlin J, the Euro-Peristat Scientific Committee. Wide differences in mode of delivery within Europe: risk-stratified analyses of aggregated routine data from the Euro-Peristat study. BJOG 2016; 123:559-68.

Foto 3
Foto 3
Pdf van deze Gezien
Gezien
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.