Wat ziet u?
Ellen Oonincx
2 minuten leestijd
Gezien

Een jeukend souvenir aan de voet

Plaats een reactie

Een 17-jarige vrouw bezocht het spreekuur vanwege een hevig jeukende zwelling aan haar vijfde teen. De zwelling was ontstaan tijdens haar vakantie in Brazilië, waar zij regelmatig op teenslippers had gelopen, onder andere tijdens een bezoekje aan een boerderij. Bij onderzoek herkenden we het zichtbare knobbeltje als een in de huid gelokaliseerde zandvlo. We maakten een incisie in de laesie en curetteerden de inhoud. Bovendien ontving de vrouw lokale antibioticaprofylaxe. Drie weken later was de teen zonder restverschijnselen genezen.

Tungiasis is een parasitaire huidontsteking veroorzaakt doordat de zandvlo Tunga penetrans de huid binnendringt. De importziekte werd het eerst gerapporteerd onder de bemanning van Columbus in 1492.1 De afgelopen decennia is tungiasis slechts enkele malen casuïstisch beschreven in Nederland.1 2 Zandvlooien komen voor in Midden- en Zuid-Amerika, Afrika en het Caribisch gebied. Ze leven bij voorkeur op een warme droge zandbodem, zoals in hutten en veestallen. Na huidcontact met mens of dier boort het vrouwtje zich binnen vijf minuten in de epidermis, zichtbaar als een kleine erythemateuze papel. Daar vergroot de vlo zich door bloed en groeiende eieren tot een witte, erwtgrote nodulus met zwarte pit. De zwarte pit is het achterste segment van de vlo dat door de hoornlaag naar buiten steekt om te ademen en rijpe eieren uit te stoten. Omdat de zandvlo tot 3 cm hoog kan springen, wordt een Tunga penetrans overwegend aangetroffen aan de voet. Een patiënt klaagt over lokale pijn en hevige jeuk. Daarnaast is er een belangrijk risico op secundaire bacteriële infectie, ulceratie en tetanusbesmetting bij de porte d’entrée. De behandeling bestaat uit het openen en vervolgens schoonmaken van de nodulus. Het geven van een tetanus-injectie wordt aangeraden, antibioticaprofylaxe na incisie kan worden overwogen. Preventie is mogelijk door het dragen van dicht schoeisel in endemisch gebied.


drs. Pim Keurlings

huisarts in opleiding, Medipark huisartsen, Uden (tevens: Radboudumc, Nijmegen)

drs. Ellen Oonincx

huisarts, Medipark huisartsen, Uden

contact

pim.keurlings@radboudumc.nl

cc: redactie@medischcontact.nl



Voetnoten

1. De Bree R, Van Vloten WA. Tungiasis. Ned Tijdschr Geneeskd. 1992; 136: 1359-62

2. Van Bekkum MJM, Snels DGC. Jongen met pijnlijke huidafwijkingen aan handen en voeten. Ned Tijdschr Geneeskd. 2009; 153: B185

casus insturen


Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek?
Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar redactie@medischcontact.nl.

 

 Download het artikel (PDF)

Beeld: auteurs
Beeld: auteurs
Gezien huisartsen
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.