Om te weten

Radiologie

Posterieure schouderluxaties zijn relatief zeldzaam en komen onder andere voor als gevolg van spierspasmen bij een epileptisch insult. Deze afwijking wordt vaak gemist. Je kunt ze op de X-schouder goed herkennen aan het ‘light bulb sign’. De humeruskop ziet er ronder uit dan normaal; normaal is een wandelstokconfiguratie te zien.¹

Ezelsbruggetje

Chubby and twisted, never could cha-cha-cha! Dit ezelsbruggetje helpt je met de kleine botjes in de voet: calcaneus, talus, naviculare, cuboideum, cuneiformia (drie keer).²

Gezondheid en maatschappij

Dat corona na twee jaar ons leven nog steeds beheerst, blijkt uit het woord van het jaar 2021. In een poll door Van Dale, met een viermaal hogere opkomst dan normaal, kreeg ‘prikspijt’ maar liefst 82,2 procent van de stemmen, na woonprotest (3,7%) en wappiegeluid (3,6%). Aanjagers hiervan lijken Nederlandse antivaccinatiegroepen op Twitter. Voormalig minister van VWS Hugo de Jonge, de GGD en belangvertegenwoordigersgroepering NU’91 hekelen de winst.³

Bijzondere diagnose

Stoneman-syndroom (fibrodysplasia ossificans progressiva, FOP) is een extreem zeldzame ziekte, waarbij fibreuze weefsels zoals spieren/pezen/ligamenten ossificeren bij schade. De oorzaak ligt in een autosomaal dominant allel in het ACVR1-gen. FOP uit zich vaak al voor het 10de levensjaar. De mediane levensverwachting bij adequaat management is 40 jaar. Er zijn wereldwijd 801 bevestigde gevallen en de incidentie is circa 1 op 2 miljoen. ⁴

Opmerkelijke feitjes

Tot halverwege de twintigste eeuw kwam in Nederland malaria voor, met name in de kustgebieden. Deze ‘moeraskoorts’ of ‘Zeeuwse koorts’ werd veroorzaakt door de muggensoort A. maculipennis atroparvus, die gedijde in brak water. Het laatste inheemse geval dateert uit 1959 en in 1970 werd Nederland door de WHO ‘malariavrij’ verklaard als één van de laatste landen in Europa.^{5 6}

Bronnen:

1. van der Plas A, Bloem J. X-schouder - Startpuntradiologie.nl [Internet]. Startpuntradiologie.nl. 2014 [cited 21 December 2021]. Available from: https://www.startpuntradiologie.nl/coschappen/chirurgie/schouder/x-schouder/index.html

2. Peach W. 20 Funny Medical Mnemonics: Where to Find Them & How to Use Them – willpeachMD [Internet]. Willpeachmd.com. [cited 21 December 2021]. Available from: https://willpeachmd.com/funny-medical-mnemonics

3. Quekel S. De Jonge: ‘Als je op de ic ligt, dan heb je pas prikspijt’. De Volkskrant. 2021 Dec 22:8.

4. Pietrangelo A, Morrison W. Fibrodysplasia Ossificans Progressiva (FOP) [Internet]. Healthline. 2017 [cited 21 December 2021]. Available from: https://www.healthline.com/health/fibrodysplasia-ossificans-progressiva-fop

5. van der Kaaden J. Geschiedenis van de inheemse malaria in Nederland. Infectieziekten Bulletin [Internet]. 2003 [cited 21 December 2021];14(10):388-393. Available from: https://www.wur.nl/web/file?uuid=e2f75113-537d-4f56-9726-75dd64db810f&owner=8aff2d72-bd02-462e-adf0-4f4ae90770df

6. Takken W, Kager P, van der Kaay H. Terugkeer van endemische malaria in Nederland uiterst onwaarschijnlijk. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. 1999;(143):836-838. [cited 21 December 2021] Available from: https://www.ntvg.nl/artikelen/terugkeer-van-endemische-malaria-nederland-uiterst-onwaarschijnlijk

Het goede antwoord van de voortgangstoetsvraag is C.